Türkiye’de faaliyet gösteren Netflix, Puhutv, BluTV gibi dijital yayınlar RTÜK denetimine bağlandı! Yayın hakkı ve iletim lisansı verilmesiyle dijital yayınların denetlenmesi ve getirilen düzenlemenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların bulunduğu yönetmelik Resmi Gazete’de yayınlandı.
Geçtiğimiz şubat ayında internet yayınlarına RTÜK denetiminin komisyondan geçtiği haberini sizlerle paylaşmıştık. Bu paylaşımın akabinde ise dijital yayıncılığa RTÜK denetimi getirilmişti. Ancak yayın hakkı ve iletim lisansı verilmesiyle dijital yayınların denetlenmesi ve getirilen bu düzenlemenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların, RTÜK ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) işbirliğiyle 6 ay içinde çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenmesi bekleniyordu.
Beklenen yönetmelik bu sabah itibarıyla Resmi Gazete‘de yayınlandı.
Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmeliğin ilk maddesi ise şöyle;
“Bu Yönetmeliğin amacı; radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin internet ortamından sunumuna, iletimine, medya hizmet sağlayıcılara yayın lisansı, platform işletmecilerine de yayın iletim yetkisi verilmesine ve söz konusu yayınların denetlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.”
Sansür olur mu?
Yukarıdaki maddeye baktığımızda RTÜK’ün Netflix, puhutv, BluTV gibi Türkiye’de faaliyet gösteren dijital yayıncılık platformlarına direkt olarak müdahale edebileceğini görüyoruz.
Ayrıca radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini sadece internet ortamından sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcıları RTÜK’ten yayın lisansı alacak. Bu yayınları internet ortamından iletmek isteyen platform işletmecileri ise yine aynı şekilde RTÜK’ten yayın iletim yetkisi alacak.
Yönetmelikte yer alan 4. maddede ise “programların içeriği ve seçimi ile radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde bir yayın akış çizelgesi, isteğe bağlı yayın hizmetlerinde ise bir katalog içinde sunulmasına ilişkin düzenleme ve kontrol yetkisine sahip olmak” ibaresi yer alıyor.
Böylece dijital yayıncılığın kısa bir zaman sonra geleneksel televizyon izlemekten bir farkı kalmayacağını yorumları yapılıyor.
Yönetmeliğin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
Çocukların korunması hakkındaki madde
Diğer yandan Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliğin 21’nci maddesi (Çocukların Korunması) dikkat çekici. Söz konusu maddede; çocukların üye olamayacağı platformlar ile kişiye özel üyelik sistemi ile hizmet veren platformlarda 6122 Sayılı RTÜK kanunundaki “çocukların korunmasına dair hükümlerin” uygulanamayacağı belirtilmiş.
MADDE 21 – (1) İnternet ortamından yayın lisansı verilen medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar ile yayın iletim yetkisi verilen internet yayın platform işletmecileri, çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde yayınlara ebeveyn kontrolünü sağlayıcı tedbirleri almakla yükümlüdür.
(2) Çocuğun üye olamayacağı ve kişiye özel üyelik sistemi ile hizmet veren internet ortamından yayın lisansı verilen medya hizmet sağlayıcılar ile internet yayın platform işletmecilerine, 6112 sayılı Kanundaki ve bu Yönetmelikteki çocukların korunması amacına yönelik hükümler uygulanmaz.
Birçok dijital yayına üyelik ile giriş yapılabildiği için belirli yaş altındaki çocukların belirli içeriklere erişimi kısıtlanabiliyor.
Apple, Netflix benzeri AppleTV+’ı piyasaya sürmeye hazırlanırken ve aynı şekilde Disney’in de dijital yayıncılık platformunun yayınlanmasına kısa bir zaman kalmışken; bu yeni yönetmeliğin alkol, cinsellik vb içeriklere sansür uygulayıp uygulamayacağı merak konusu. Zira televizyonda gördüğümüz flulaştırma ve sansür uygulamalarının dijital yayınlarda da uygulanırsa; bu platformlarda üyelik satın alan birçok internet kullanıcısı üzülebilir.
