Yaygın olarak ‘yakını görememe hastalığı’ olarak bilinen hipermetrop, yaşa bağlı presiyobi ile karıştırılıyor. Oysa hipermetropide kişiler hem uzağı hem de yakını iyi bir şekilde görebiliyor.
Hipermetropi nedir?
Hipermetropi, kornea ve mercekte kırılan ışıkların görme merkezinin arkasında odaklanması sonucu oluşan bir sorundur. Yaygın olarak “Yakını görememe hastalığı” olarak bilinse de hipermetropisi olan hastaların önemli bir kısmı hem yakını hem de uzağı iyi derecede görebilir. Ancak buradaki kritik nokta, bu kişilerin göz içindeki mercek sisteminin normal kişilere göre daha fazla çalışmasıdır.
Bazen hastalarda hiçbir belirti göstermeyen hipermetrop, tesadüfen göz doktoruna gidilince anlaşılıyor. Memorial Şişli Hastanesi Göz Merkezi’nden Op. Dr. Mustafa Temel, hipermetropi hakkında bilgi verdi.
Hipermetrop belirtileri neler?
Hipermetrop büyük oranda çocukluk döneminde başlayan bir görme kusurudur ve bu hastaların göz yuvarlağı normal kişilere göre daha küçüktür veya yeteri kadar büyümemiştir. Hipermetropinin başlıca belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Gözde yorgunluk, kızarıklık
- Gözlerde kayma
- Göz tembelliği
- Göz kapağı kenarlarında kızarıklık
- Odaklanma zorluğu
- Gözlerde gerginlik hissi
- Şiddetli göz ve baş ağrısı
- Gece bulanık görmek…
Bu şikayetlerin yoğunluğu, hipermetropinin derecesi ne kadar fazlaysa o kadar belirgin olur. Ancak hipermetropi sorunu bazı hastalarda hiçbir şikayete sebep olmaz; çoğu kez başka bir sebeple gidilen göz doktorundan bu hastalık tesadüfen öğrenilir. Hipermetropide orta-yüksek dereceler söz konusuysa ve yaş 30-‘in üzerindeyse yakın görmede olumsuz etkilenme olabilir.
Çocukların büyük çoğunluğu hipermetrop doğuyor
Çocukların büyük çoğunluğu dünyaya hipermetrop olarak gelmektedir. İlerleyen yaşlarda hipermetrop kaybolabilir ancak bazen bu olmayabilir. Bunun için ailelerin bebeklerini – daha önce bir sorunla karşılaşılmamışsa- 36’ıncı aya kadar göz muayenesi yaptırması önerilmektedir.
Ailede hipermetrop sorunu hikayesi varsa bu muayeneler daha önem kazanmaktadır. Ayrıca, üç yaşa kadar senede iki ve sonrasında her sene çocukların göz muayenesinden geçmesi önemlidir. Çünkü yüksek hipermetrop sorunu çocukların gözlerinde şaşılık ve tembellik olma ihtimalini yükseltmektedir.
İlk aşamada göz doktorunun muayenesi ile gerçekleşen tanı koyma evresi bazı testlerle devam eder. Erken çocukluk döneminde gelişen hipermetropi, bazen düşük numaralı gözlüklerle bile tedavi edilebilir ve birçok çocukta yaş ilerledikçe sorun kendiliğinden çözülebilir. Ayrıca okula başlamadan göz taraması da mutlaka ailelere önerilmektedir.
Hastanın durumuna göre tedavi
Hiçbir şikayeti, belirtisi olmayan ve numarası fazla olmayan hipermetroplar sadece takip edilebilir. Belirgin bir şikayete sebep olan hipermetropi tedavi edilir. Ancak, bunlarda da bazen tam, bazen de sadece şikayet veya belirtileri ortadan kaldıracak kadar kısmı düzeltme yapılabilir. Tedavi olarak -hastanın durumuna göre- gözlük, kontak lens, lazer veya bazen diğer bazı cerrahi tedaviler uygulanmaktadır.
Hipermetrop ile presiyobi karıştırılıyor
Ne miyop, ne astigmat ve ne de hipermetrop olmayıp da 40’lı yaşlarda başlayan “Yakını iyi görememe” sorunu da toplumda yaygın olarak hipermetropi olarak tanımlanmaktadır. Ancak bu yanlış bir tanımlamadır.
Hipermetrop, yaşlılık görme sorunuyla karıştırılmaktadır. Yaşlılıkta ortaya çıkan yakını görememe sorununa “Presiyobi” denmektedir. Hipermetropi her yaş grubunda olabilirken; “Presiyobi” yaşın ilerlemesiyle ortaya çıkmaktadır. Her ikisinde de uzağı görme yakını görmeden daha iyidir, gözlükle tedavilerinde (+) numaralı cam kullanılır, ancak camların çerçeveye yerleştirilmesinde fark vardır.
Gözlükle göz derecesi ilerlemez
Gözlük kullanmakla derece çok fazla ilerlememektedir. Ancak, hipermetropların gözlerindeki mercek sistemi normalden daha fazla çalışır ve eksiği telafi eder. İşte bu sistem ihtiyaçtan fazla numara kullanılırsa fazla çalışmaktan vazgeçebilir ve artık gözlüksüz kalmaya ya da düşük numaralara razı olmayabilir, böylece eskiye göre daha yüksek bir numaraya ihtiyaç olabilir.
