Çağın trend hastalığı tükenmişlik sendromu sadece bireyleri değil artık firmaları, ekipleri de tehdit eder bir hale geldi. Yapılan araştırmalara göre günün büyük bir bölümünün iş yerinde geçirilmesi iş yerindeki deneyimler, çalışma rutini, yönetici tutumları, zaman baskısı, aşırı iş yükü, çatışma, kötü çalışma şartları, uyumsuzluk ve beklentilerin belirsizliği gibi etkenler çalışanlarda tükenmişlik hissini önemli ölçüde artırmaktadır.
Çalışma şartlarından doğan fizyolojik ve psikolojik çöküntü olarak nitelendirilen tükenmişlik;
- Çalışma saatlerinin çoğunda fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak yorgunluk hissi,
- Motivasyon düşüklüğü
- Yapılan işe karşı isteksizlik
- Karamsarlık
- Aşırı tepkisellik
- Konsantrasyon bozuklukları
- İş performansında ani ve yoğun düşüş
- Çalışma arkadaşlarıyla uyumsuzluk, sıkça sorun yaşama
- İş doyumunun azalması
- Yapılan işe, başarıya olan inancın azalması gibi kişinin hem iş hem de yasam kalitesini azaltan sorunların ortaya çıkmasına neden olmakta ve bu durum çalışma arkadaşlarına da sirayet ederek ekip ruhunun çözülmesine ve ekip performansının da düşmesine neden olmaktadır.
Peki, işverenler, yöneticiler ekiplerinin tükenmişlik sendromuna yakalanmasını önlemek için neler yapmalı?
Tükenmişlik sendromunun kökeninde organizasyonel etkenlerle birlikte bireysel ve çevresel etkenler de yer aldığı için çözüm ve korunma noktasında hem işverenlere hem de çalışanlara önemli sorumluluklar düşmekte. Bu yazımızda bireysel önlemlerden ziyade işveren ve yöneticilerin bu durum karşısında yapması gerekenlere değineceğiz:
• Çalışandan iş ile ilgili beklentilerin net ve gerçekçi olması gerekiyor. Unutmayın ne istediğini bilmeyen bir yönetici rotasını bilmeyen kaptan gibidir çalışanlarınızın büyük resme odaklanabilmesi için yönetici olarak ekibinizden ve çalışma arkadaşlarınızdan tam olarak ne istediğinizi bilmeniz gerekir.
• Çalışanlarınıza ve ekibinize beklentilerinizi doğru bir şekilde anlatın ve anladıklarından emin olun.
• Çalışanlarınıza kaliteli ve iyi bir çalışma ortamı sağlayın. Teknik ve fiziksel kaynakların yeterliliğinden emin olun.
• Çalışanlarınızın yetkinliklerini arttırmaya yönelik hizmet içi eğitimlere önem verin.
• Çalışanlarınızın kendilerini organizasyon içerisinde değerli hissetmelerini sağlayın.
• Emeğini ve başarılarını takdir edin. Çalışanlarınıza övgüden kaçınmayın. Unutmayın ki bazen güzel bir sözle takdir edilmek vereceğiniz primlerden, hediye çeklerinden çok daha motive edicidir.
• Çalışanlarınızın hatalarını tüm ekip içerisinde gözler önüne sermeyin. Elbette çalışma esnasında hatalar da olacaktır ve bu hataların geri bildirimlerinin yapılması gerekir. Ancak bunu yaparken asla sert ve kaba olmayın, topluluk içinde çalışanınızın hatasını dile getirmeyin. Takdir edilmek ne kadar olumlu bir etkiye sahipse topluluk içinde hata yüzünden azar işitmek ya da sorgulanmak da o kadar olumsuz bir etkiye sahiptir.
• Çalışanlarınız arasında sosyal desteği ve saygıyı teşvik edin. Ekip içerisindeki herkesin hiyerarşide en üstten en aşağıya kadar bütün çalışanlarınızın birbirine saygı duyması şirketinizin en temel kuralları arasında yer almalıdır.
• Çalışmak kadar dinlenmenin de değerli olduğunu unutmayın. İnsan yorulan bir varlıktır bir makine değil bu nedenle çalışanlarınıza sağlıklı bir çalışma planı hazırlayın, onlara yeterli tatil ve gün içi dinlenme fırsatı sağlayın.
