ABD Senatosu Dışişleri Komisyonu’nda Türkiye’ye yaptırım öngören tasarı oylandı. Oylamada 18 evet, 4 hayır oyu çıktı. Yaptırım tasarısında silah ambargosunun yanı sıra Erdoğan ve ailesinin mal varlığının listelenmesi de yer alıyor.
ABD Senatosu’nun Dış İlişkiler Komitesi, Türkiye’ye Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alımı Cumhuriyetçi ve Demokrat senatörlerce hazırlanan yaptırım tasarısını görüştü. Yapılan oylamada, Türkiye’ye yönelik yaptırım öngören tasarı, 18 evet, 4 hayır oyuyla kabul edildi.
Şimdi ne olacak?
Ekim ayının sonunda ABD Temsilciler Meclisi’nde kabul edilen tasarı Kongre’nin üçüncü ayağı olan Senato‘da da onaylanırsa ABD Başkanı Trump‘ın onayına gidecek.
Türkiye’ye yaptırım tasarısı ABD Temsilciler Meclisi’nden üçte iki çoğunluğun çok üzerinde olan bir rakamla (403’e 16) kabul edilmişti.
Ancak tasarı 100 kişilik Senato‘dan da üçte iki çoğunluktan fazla oyla geçerse, ABD Başkanı Donald Trump’ın “veto yetkisi” ortadan kalkıyor.
Yaptırım tasarısı içeriği ne?
Yaptırım tasarısında, Türkiye’den bakanlara yaptırımlar uygulanması, Halkbank -ya da kapatılması halinde varlıklarının devredileceği yeni kurulacak kurumun- yaptırıma tabi olması, Türkiye’ye ABD tarafından silah ambargosu uygulanması ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve aile efradının tüm dünyadaki net mal varlıklarının Amerikan kurumları tarafından araştırılıp listelenmesi yer alıyor.
Tasarının ayrıntıları şöyle;
Görevleri doğrudan yazılarak yaptırım uygulanması istenen üst düzey yetkililer:
• Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay
• Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar
• Genelkurmay Başkanı Yaşar Güler
• İkinci Ordu komutanı
• Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak
• Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan
• Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez
Listelenmesi istenen diğer yetkililer:
Tasarıda, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın ayrıca 30 gün içinde Türkiye’den şu kişileri de listelemesi istendi;
• Suriye operasyonuna karar veren (tasarıda işgal diye geçiyor) Türk yetkililer
• Operasyonu uygulayan Türk komutanlar
• Operasyonu kolaylaştıran Türk yetkililer
Bu kişilere uygulanacak yaptırımlar:
• Mal varlıklarının dondurulması
• ABD’ye (New York’taki BM çalışmaları hariç) vize verilmemesi
• Mevcut Amerikan vizelerinin iptal edilmesi
Erdoğan ve ailesinin mal varlığının listelenmesi
Tasarıda, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yönelik doğrudan bir yaptırım yer almıyor. Ancak Erdoğan ve yakın aile fertlerinin (eşi, çocukları, ebeveynleri ve kardeşleri) mal varlıklarının (taşınmazlar, yatırımlar, işlerinden edindikleri kazançlar) net mal varlığnıın değerinin, yasanın çıkmasından sonra en geç 120 gün içinde ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından, Hazine Bakanı ve Ulusal İstihbarat Ajansı’yla koordinasyon içinde çıkarılması ve Kongre’nin ilgili komitelerine sunulması da istendi.
Silah ambargosu
• Türkiye’ye silah sevkiyatı ve hizmetleri durdurulacak (NATO görevleri ya da Türkiye’de konuşlu Amerikan personelin yer aldığı faaliyetler buna istisna tutuldu)
ABD Başkanı Trump’ın yasalardan gelen sevkiyata ilişkin istisna yapma hakkı da bu yasa ile Türkiye için kısıtlandı.
• Suriye’de kullanılmak üzere Türkiye’ye silah satan üçüncü şahıs ve şirketler (Bu konuda da ABD Dışişleri’nden her 60 günde bir güncellenecek liste hazırlanması istendi. İstisna olarak da NATO görevleri koyuldu.)