Kuantum bilgisayarlardan uzay yolculuklarına, esnek ekranlardan 5G ile süper hızlı cep telefonu şebekelerine 2020 yılında hayatımızı değiştirecek teknolojik yeniliklerden bazıları…
2020 yılında hayatımızı değiştirecek teknolojik yenilikler…
Eğer hayalinizde uzaya gitmek varsa ve harcayacak epey yüklü miktarda paranız da bulunuyorsa, 2020 sizin için heyecan verici bir yıl olabilir. Ama eğer uzay yolculuğu size göre değilse, asıl derdiniz cep telefonunuzun çok daha büyük bir ekrana sahip olmasıysa, 2020 size de iyi haberler getirecek gibi görünüyor.
Diğer yandan eğer artık piyasada çok fazla telefon olduğunu düşünüyorsanız ve teknoloji sektörünün daha tasarruflu davranması gerektiği görüşündeyseniz, bazı firmalar sizinle aynı düşünceyi paylaşıyor olabilir.
İşte 2020 yılında teknoloji dünyasında beklenen gelişmeler…
Esnek ekranlar
Samsung‘un Nisan’da piyasaya sürdüğü ilk katlanabilir telefonu beklenen ilgiyi görmedi. Ürünü ilk test edenlerden bazıları ekranın kırıldığını belirtti ve şirket ürünün Eylül ayında piyasaya sürülmesinden önce acil birtakım değişiklikler yapmak durumunda kaldı.
Motorola‘nın yeni ürünü Razr ise daha başarılı bir performans sergilese de fiyatından şikayet edenler oldu. Ancak bunun piyasaları frenlemesi beklenmiyor. Samsung’un 2020 yılında esnek ekranlı başka ürünleri piyasaya süreceği tahmin ediliyor.
Çin’in en büyük ikinci televizyon üreticisi TCL de 2020’de ilk katlanabilir mobil ürününü piyasaya süreceği vaadinde bulundu. Şirketin esnek ekranların geliştirilmesine 5 milyar 500 bin dolar yatırım yaptığı belirtiliyor.
Uzmanlar ekranların değişik formlarda her tür yüzeye monte edilebilecek şekilde geliştirildiğini söylüyor. Örneğin akıllı hoparlörlerin etrafında sarılı ekranlar söz konusu olabilir, saat gibi ürünlerde kayış üzerine bir ekran yerleştirilebilir, buzdolabı kapaklarına büyük ekranlar konulabilir.
Kuantum bilgisayarlar
Bu yıl, elektron ve fotonlar gibi parçacıkların davranışlarını kullanan kuantum bilgisayarlar açısından da önemli bir yıl olabilir mi?
Google, Ekim ayında, kuantum bilgisayarlarının, en hızlı bilgisayarın 10 bin yılda tamamlayacağı bir görevi, 200 saniyede bitirdiğini açıkladı. BCG danışmanlıktan Philipp Gerbert; “Bu muhteşem bir başarı. Klasik bilgisayarları ne kadar geride bıraktıkları tartışmalı olsa bile, öne geçtikleri çok açık. Şüpheleri haksız çıkarmayı başardılar” diyor.
Gerbert, IBM, Rigetti ve IonQ gibi bu alandaki diğer lider firmaların da bu yıl bu alanda ivme yakalayacağını söylüyor. Teknolojisi başarıya ulaştığında, kuantum bilgisayarlar kimya, tıbbi ürünler ve mühendislik gibi alanlarda devrim niteliğinde gelişmeler kaydedebilir.
Google, 2020’de kuantum bilgisayarının yabancıların kullanımına açılması sözü vermiş ancak bu konuda daha ayrıntılı bir açıklama yapmamıştı. Gerbert, bunun da heyecan verici bir gelişme olacağını, insanların bu bilgisayara erişme şansına ulaşmaktan büyük zevk alacağını söylüyor.
5. Nesil Mobil Telekomünikasyon Hizmeti: 5G
2020 yılı, 5G internet teknolojisinin yılı olacak diyebiliriz. Qualcomm, AT&T, Verizon, Nokia, Ericsson ve Huawei gibi teknoloji devleri, küresel 5G ağının stabil ve hızlı bir şekilde gelişmesi için çalışıyor. Dünyanın en iyi Android telefon üreticileri, şimdiden 5G destekleyen telefonları piyasaya sürüyor. 5G, 2020 yılında küresel olarak kullanılmaya başlanacak.
Yüksek hızlı cep telefonu şebekelerinin bu yıl da yayılmasını bekleyebiliriz. 2019’un sonunda 22 ülkede yaklaşık 40 şebeke 5G hizmeti veriyor. 2020’nin sonuna geldiğimizde ise bu sayının iki katından fazlaya çıkması ve 125’e ulaşması bekleniyor. Ancak uzmanlar, alınan hizmetin hızına göre fiyat belirlemesine gidilmesinin de daha sık görülebileceğini söylüyor.
Bağlantı kalitesini tavan yaptıracak hizmet: Wi-Fi 6
Wi-Fi 6 ve 5G, her ne kadar bambaşka teknolojiler olsalar da 2020 yılında ikisi de birlikte kullanılarak ev ve ofis ortamında ultra hızlı bağlantıyı sağlayacak. Wi-Fi 5’teki maksimum indirme hızının 3 katına erişebilecek olmamız, Wi-Fi 6‘nın en ilgi çekici özelliği değil bile.
Wi-Fi 6 sayesinde çok daha hızlı veri akışı sağlanabilecek, bu da şu yüzden önemli: İlki, bir dağıtıcıya sorun olmadan bağlanabilen cihaz sayısı artacak; ikincisi ise Wi-Fi aracılığıyla tüketilen verilerin kalitesi artacak.
Yapay zeka
Analitiğe yatırım yapmak istiyorsanız, aynı zamanda yapay zeka ve makine öğrenimine de yatırım yapmanız gerekiyor çünkü devir artık yapay zeka devri.
Yapay zeka ve makine öğreniminin veri analizindeki değeri, 3 farklı kategoriye ayrılabilir: Hız, ölçek ve kolaylık. Hız ve ölçek, veri analitiğine bir insan yerine bir yapay zekayı atamak hem işin daha hızlı bitmesini hem de daha tutarlı olmasını sağlayacaktır. Yapay zeka ve makine öğrenimi, 2019’da zaten oldukça hızlıydı ancak bu hız, 2020’de oldukça katlanacak diyebiliriz.
Sanal asistanlar, günlük hayatımızı büyük oranda kolaylaştıracak
Siri veya Google Asistan gibi sanal asistanlar, hala birçok konuda teknolojik olarak gerideler zira bir mesajı bile sadece konuşarak tamamen doğru yazamayabiliyorsunuz. 2020 yılında ise konuşan yapay zekalar, büyük bir ilerleme kaydedecek.
Microsoft, konuşan yapay zeka sistemi üzerinde sırf konuşulanı doğru duyabilsin diye çok sıkı bir çalışma sürdürüyor. Belki 2020 yılında değil ancak kısa bir süre sonra bir telefonun arayüzünün tamamen konuşan bir yapay zekadan oluştuğunu görebiliriz.
Akıllı şehirler, otonom drone’lar ve internete bağlı araçlar
Yıllardır bu konular hakkında konuşuyoruz ve hala teknolojik olarak fazla bir ilerleme kaydedilemedi ancak 5G ve Wi-Fi 6 sayesinde akıllı şehirler, otonom drone’lar ve ağa bağlı araçlara kavuşmaya çok yakın olabiliriz. Bu konuda ilk atağı Tesla şirketinden görebiliriz ancak otonom araç olayı, sadece Elon Musk’ın atılımı değil.
Intel/Nvidia/Qualcomm ve BMW/Volvo/Ford gibi şirketler birlikte çalışıyor; Uber, kendi otonom araç filosunu kurmaya hazırlanıyor ve Amazon, siparişlerinizi otonom drone’lar ile ulaştırmak için sıkı bir çalışma yürütüyor. 2020 yılında direkt olarak görmesek de bu teknolojileri yakın gelecekte göreceğimizden emin olabilirsiniz.
Mürettebatlı uzay yolculukları
Havacılık Haftası ve Uzay Teknolojisi Dergisi’nin editörlerinden Guy Norris’e göre, 2020 uzay yolculuğu açısından oyunun kurallarını değiştiren bir yıl olabilir.
NASA, 2011 yılında Uzay Mekiği’ni emekliye ayırdığından beri, ABD astronotlarının Uluslararası Uzay Üssü’ne (ISS) gidiş gelişleri için Rus uzay gemilerine bel bağlıyordu. Ama bu 2020’de tamamen değişebilir. Eğer her şey planlandığı gibi giderse, ABD’nin inşa ettiği iki uzay gemisi mürettebat taşımaya başlayabilir.
Boeing‘in CST-100 Starliner isimli, yörüngeye yedi astronot götürme kapasitesine sahip gemisinin 2020’de insanlı ilk uçuşunu yapması bekleniyor. SpaceX Dragon kapsülü de 2020’nin başlarında nihai bazı testlerden geçirilecek ve sonuçlar beklendiği gibi olursa o da mürettebatlı bir yolculuk için hazır olacak.
Dünyaya çok uzak olmayan bazı noktalara seyahat için tasarlanan başka bazı sistemler için de 2020 yılı bir dönüm noktası teşkil edebilir. Amazon‘un kurucusu milyarder iş adamı Jeff Bezos‘un sahibi olduğu Blue Origin, New Shepard isimli roketine turist almaya başlayabilir.
Virgin Galactic de, şirketin kurucusu Richard Branson‘ın umduğundan bir on yıl sonra olsa dahi, 2020’de nihayet uzaya yolcu taşıyabilir. Virgin Galactic’le uçuş yapmak için 600’den fazla kişinin şimdiden depozitlerini yatırdığı belirtiliyor. Bir biletin fiyatı 250 bin dolar.
Guy Norris, “Artık bu uzun zamandır beklenen programların meyvelerini vermesinin ve bir dizi yeni teknolojinin kendini kanıtlamasının zamanı nihayet geliyor” diyor.
Starship roketleri ile uzay yolculukları
SpaceX’in kurucusu Elon Musk, uzay yolculukları için tasarlanan ve gelecekte Mars’a insan taşıyabilecek yeni Starship roketinin 2-3 ay içinde fırlatılabileceğini açıkladı.
Şirketin geliştirdiği ilk prototip olan Starship Mk1, 20 Kasım’da Teksas’taki basınç testleri sırasında infilak etmişti.
Musk, dün geceki Twitter mesajında yapımı süren yeni roketin görüntülerini paylaştı ve bunun inşa etmeyi planladıkları 20 kadar farklı prototipten biri olacağını belirtti.
Videoda roketin yakıt tankının üzerine yerleştirilecek kubbeyi andıran üst kısmı üzerindeki çalışmaların sürdüğü görülüyor. Kasım’daki testlerde yaklaşık 10 metre yükseklikteki bu bölüm infilak etmişti.
100 yolcu ve 100 ton yük taşıma kapasiteli
Musk mesajında “Şimdi Starship SN1’i inşa ediyoruz. SN20’ye ya da Starship V1.0’a kadar geliştireceğimiz her prototipte küçük iyileştirmeler yapacağız” dedi.
Musk mesajında “Şimdi Starship SN1’i inşa ediyoruz. SN20’ye ya da Starship V1.0’a kadar geliştireceğimiz her prototipte küçük iyileştirmeler yapacağız” dedi.
Roketin nihai versiyonu uzaya kargo ve yolcu taşıyacak. Ayın çevresinde yapılacak ilk yolculuğun müşterileri arasında Japon milyarder Yusaku Maezawa da var. Maezawa’nın bu yolculuk içi SpaceX’e ne kadar para ödediği bilinmiyor.
Tamamlandığında yüksekliği 118 metreye ulaşacak Starship sistemi 100 yolcu ve 100 tona kadar kargo taşıyabilecek. Yeniden kullanılabilecek şekilde tasarlanan roketin her fırlatılışı 5 milyon dolara mal olacak. Bu sistemin uzaya kargo ve yolcu taşıma maliyetini onda bir ile yüzde bire kadar indirebileceği öne sürülüyor.
Musk, Eylül’de Starship’i 2020 ortasında fırlatmayı umduklarını ve yıl sonuna kadar yolcu taşımaya başlayabileceklerini söylemişti.
SpaceX’in Başkanı ve Genel Müdürü Gwyne Shotwell de Starship’i 2022’de Ay’a indirmeyi Maezawa’yı da 2023’te Ay çevresindeki yolculuğuna çıkarmayı hedeflediklerini belirtmişti.
Ancak uzmanlar bu açıklamaların ilk prototipin infilak etmesinden önce yapıldığını, şirketin uzay yolculuklarına başlayabilmesi için bazı bürokratik engelleri aşması ve test alanı yakınlarındaki Boca Chica sakinlerini evlerini satmaya ikna etmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Teknoloji ve çevre
Yokoluş İsyanı’nın (Extinction Rebellion) düzenlediği protesto gösterileri, iklim değişikliğini teknoloji firmalarının da gündeminde üst sıralara taşıdı. Baskı altındaki firmaların başında cep telefonu üreticileri geliyor. Dünya genelinde 18 milyar kadar kullanılmayan telefon olduğu sanılıyor. 2019 yılında 1 milyar 300 bin yeni telefon satıldı ve satış rakamları sürekli yükseliyor.
Cep telefonu üreticileri üzerinde üretimlerini daha çevre dostu yapmaları ve ürünlerinin daha kolay tamir edilebilmesini sağlamaları için baskı artıyor. Televizyon, çamaşır makinesi ve elektrikli süpürge gibi ürünlerin üreticileri de benzeri şekilde baskı altına girecekler. Ayrıca cep telefonu hizmeti sunan şirketlerde de çeşitli değişimler bekleniyor.
Vodafone, İngiltere’de 2023 yılına dek tüm şebekelerini sürdürülebilir enerji kaynakları yardımıyla çalıştıracağı vaadinde bulundu. Diğer şirketlerin de bunu örnek alması söz konusu olabilir.
İş seyahatleri de kuşkusuz baskı altına girecek. CSS Insight isimli firmadan analist Ben Wood, iş toplantıları için dünyanın dört bir yanına uçakla seyahat edilmesinin artık kabul edilebilir olmayacağını, firmaların ‘sanal toplantıları’ tercih etmeye başlayacağını söylüyor.
Günümüzün en büyük sorunlarından biri: Dijital gizlilik
Son yıllarda teknoloji şirketlerinde gerçekleşen gizlilik skandalları, AB Genel Veri Koruma Yönetmeliği’nin kurulması ve ABD’de teknoloji şirketlerine inceleme yapılması nedeniyle dünyada dijital gizlilik konusunda 2020 yılında büyük gelişmeler yaşanacak. 2020 yılı, teknoloji şirketlerinin geçmişte olduğundan daha fazla farkındalıkla veri toplama işlemi gerçekleştireceği ve bunu ‘iyi amaçlara’ kullanacağı bir yıl olacak diyebiliriz.
