Kısa çalışma ödeneği uygulaması devam edecek mi? Yeni istihdam kalkanı paketindeki normalleşme desteği nedir? Kimler faydalanacak? Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk açıkladı…
Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, 1 Haziran itibariyle normalleşme sürecine geçildiği için kısa çalışma ödeneği yerine normalleşme desteği verileceğini açıkladı. İşte detaylar…
Koronavirüs salgını döneminde alınan önlemlere ilişkin önemli açıklamalarda bulunan Bakan Selçuk, istihdamın korunması amacıyla işten çıkarma yasağının uzatılacağını söyledi.
Kısa çalışma ödeneği devam edecek mi?
Selçuk, “Kısa çalışma ödeneği devam edecek mi?” sorusuna şöyle yanıt verdi:
• Kısa çalışma işin tamamen durdurulmasını esas alıyor. Pandemi sürecinde kısa çalışma ödeneklerini çok hızlı bir şekilde yürüttük. Ama biz 1 Haziran itibarıyla normalleşme sürecini başlattık. Bu kapsamda iş yerleri işe başladıkları için, bu hızı devam ettirmemiz mümkün olmayabilir. Normalleşme desteği altında daha etkin bir modelle çalışıp süreci kısa çalışmadan çıkarıp normalleşme sürecine götüreceğiz.
Salgın sürecinde istihdamı korumak hedefiyle başlatılan kısa çalışma ödeneği uygulamasının normalleşme dönemine geçilmesiyle devam etmeyeceğini belirten Bakan Selçuk, bakanlık olarak normalleşme desteğini devreye alacaklarını açıkladı.
Türkiye genelinde 3,5 milyon çalışana 10,5 milyar lira kısa çalışma ödeneği aktarıldığını ifade eden Bakan Selçuk 1 Haziran itibarıyla normalleşme sürecine geçildiği için kısa çalışma ödeneği uygulamasının uzatılmayacağını söyledi.
1 Haziran itibariyle Türkiye’de normalleşme sürecinin başladığını anımsatan Bakan Selçuk, kısa çalışma ödeneğinin devam etmesinin uygulamanın kapsamı noktasında uygun olmayacağını ifade etti.
İşten çıkarma (fesih) yasağı devam edecek!
• Fesih kısıtı sayesinde vatandaşların işlerini kaybetmelerini engelledik. İşverenlerin maliyetlerini azaltacak önlemler aldık. Nakdi ücret desteği alan çalışan sayısı 1 milyon 358 bine ulaştı. 1 milyar 700 milyon lira kaynağı çalışanlara aktardık.
• Fesih kısıtı (işten çıkarma yasağı) pandemi döneminde çalışanlarımızı korumak için önemli bir unsurdu. Bir süre daha uzatmayı düşünüyoruz. Bu süreçten geçerken ilave istihdam sağlayan işverenlere de ‘ilave istihdam desteği’ adı altında bir destek sunacağız.
• Çalışanımızın işsiz kalmasını istemiyoruz, bu birinci maddemiz. Çalışanlarımızın normal sürece geçmesi için normalleşme desteği adında yeni bir modelle çalışacağız.
Çalışanlara ‘normalleşme desteği’ sunulacak
• Kısa çalışma ödeneğine başvurmuş, ücretsiz izin desteği almış çalışanların normal çalışmaya geçebilmesi için ‘normalleşme desteği’ sunulacak. Çalışma Bakanlığı olarak hedefimiz istihdamı korumak.
• 2019 Ocak ile 2020 Nisan arasında işini kaybeden çalışanlarımızı yeniden kazanmak istiyoruz. Ekonomiye katkı sunmuş insanlarımız var. Bu destekle bu amaca hasıl olacağımıza inanıyoruz.
Normalleşme desteği nedir?
Korona virüsü salgını sonrasında normalleşme sürecine geçiş yapıldı ve bu kapsamda belirlenen aşamalar uygulanmaya başladı. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ise yeni istihdam kalkanı paketini kamuoyu ile paylaştı.
• Söz konusu pakete göre normalleşme sürecinde yeni düzenlemeler yapılmaya başladı. İşten çıkarma yasağının süresi uzatılırken; kısa çalışma ödeneği ödemelerinin devam ettirileceği belirtildi. Fakat bu kez bu uygulamada değişiklik yapılacak; kısa çalışma ödeneği artık “normalleşme desteği” adı altında verilecek.
Normalleşme desteği kimlere verilecek?
• Normalleşme desteği, esasen kapanan veya kısmi çalışan ancak haziran ayıyla birlikte normalleşmeye başlayan iş yerleri için düzenlendi. Böylece normalleşmeye dair vatandaşlara destek verilmiş olacak.
• Mevcut durumda kısa çalışmaya başvuran işletmeler, yeniden başvuru yapmadan bu destekten yararlanabilecekler.
İşsizlik sigortası primi artırılma hazırlığında!
Çalışanların brüt ücreti üzerinden İşsizlik Sigortası Fonu için yüzde 1 oranında kesinti yapılıyor. Bu kesintinin ‘geçici’ olarak yüzde 2’ye çıkarılması gündemde.
Düzenleme yasalaşırsa: Aylık net ücret kesinti oranında azalabilir. Net ücretin azalmaması için hükümetin farklı bir düzenleme yapıp yapmayacağı bilinmiyor. İşverenin fona katkısı da artırılacak.
İşsizlik Sigortası Fonu pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği, nakdi ücret desteği ve işsizlik maaşı ödemeleri yoluyla çalışanların imdadına yetişti. Fondan yapılan ödemeler artarken, kısa çalışma ve ücretsiz izin uygulaması nedeniyle fonun prim gelirleri yüzde 40 oranında azaldı. Giderlerin gelirleri aşması sonucu fonun toplam varlıkları bir ayda 6 milyar lira azaldı. Fondan yapılan harcamalardaki artış dolayısıyla prim artışı gündeme geldi.
Primler geçici olarak artacak!
Habertürk Gazetesi’nden Ahmet Kıvanç’ın haberine göre; İşsizlik Sigortası Fonu’nu tekrar güçlendirmek amacıyla primlerin artırılması öngörülüyor. İşsizlik fonuna işçinin brüt ücretinin yüzde 1’i oranında işçi, yüzde 2’si oranında da işveren primi yatırılıyor. Geçici olarak bu oranların iki katına çıkartılması öngörülüyor. Artırımlı prim ödemesinin şimdilik yıl sonuna kadar devam etmesi planlanıyor.
Fon varlıkları 6 milyar lira azaldı
Hem harcamaların artması, hem de gelirlerin azalmasının sonucunda fonun toplam varlıkları hızla azaldı. 2019 yılı sonunda 131.5 milyar lira olan fonun varlıkları nisan ayında 133.2 milyar liraya çıkmışken, mayıs ayında 127.3 milyar liraya geriledi. Fon varlıklarındaki bir aylık erime 6 milyar liraya ulaştı. Böylece fonun toplam varlıkları 2018 yılı sonundaki 127.6 milyar lira düzeyine geriledi.
Mayıs ayında kısa çalışma ödeneğine hak kazanan kişilere yapılan 5 milyar lirayı aşkın ödeme ile nakdi ücret desteği ödemeleri fonun gelir gider tablolarına haziran ayında yansıyacak. Dolayısıyla fon varlıklarındaki azalmanın haziran ayında da devam etmesi bekleniyor.
