Uzmanlar koronavirüs (Covid-19) pandemi kısıtlamaları sebebiyle evde kalan çocuklarla vakit geçirmenin yollarını anlattı. Çocuk gelişimi uzmanı, ebeveynlere “pandemi döneminde yaşam” için ipuçları vererek, evde ailece programlar yapmanın yaşantıyı kolaylaştıracağını söyledi.
Pandemi döneminde çocuklarla evde vakit geçirmenin yolları
Çocuk Gelişimi Uzmanı Muazzez Yaşbala, koronavirüs pandemisi sebebiyle kişisel, sosyal ve aile yaşantısında ortaya çıkan değişimler konusunda açıklamalarda bulundu.
Pandemi günlerinde yaşamdaki değişimlerin devam ettiğini hatırlatan Yaşbala, bu sürecin konfor alanından çıkmaya ve duygularla temas etmeye yol açtığını söyledi. “Önceleri çocuklarımızı kursa, spora ve onların sosyalleşmeleri için birçok etkinliklere götürerek birlikte vakit geçiriyorduk.” diyen Yaşbala, şunları ifade etti;
“Şimdi ise çoğu zamanımızı evde geçiriyoruz. Aslında hep birlikte olunca çocuklarımızda göremediğimiz özellikleri ve davranışları görme ve keşfetme fırsatımız oldu. Bu süreçte aynı ev içinde ebeveyn olarak kendimize ve çocuğumuza zaman ayırmak bazen zor olabilir. Bunun için ev içerisinde ebeveynlerin aileleri ile birlikte yeni programlar yapması, ev yaşamını rutinden çıkararak, renklendirecektir.”
Hem okul çağında hem de öncesindeki çocuklar için
Pandeminin ortaya çıkardığı süreçleri yaşamanın çocuklar için zor olabileceğine vurgu yapan Çocuk Gelişimi Uzmanı Yaşbala, ebeveynlere şu tavsiyelerde bulundu;
Çocuklarla birlikte pazar akşamı haftanın programı planlanarak, yazılabilir. Eğer çocuk veya çocuklar okula çağındaysa okul programına uygun bir planlama oluşturmak önemlidir. Kitap okuma, matematik ve diğer dersleri çalışmaları için zaman belirlerken, dinlenme saatleri de program içine alınmalıdır. Çocuklar ne zaman ve ne kadar süre çalışacaklarını bildiklerinde daha güvenli ve iç disiplini kazanarak sorumluluklarını bilirler.
Okul çağında olmayan çocuklar için yaş grubuna göre etkinlikler planlanabilir. Programa varsa online derslerin yanı sıra aynı saatte uyanma, yatma, beslenme ve onlarla geçirilecek zaman dilimlerini belirleme de önemlidir. Fiziksel aktiviteler, müzik ve sanat gibi konular unutulmamalıdır! Birlikte şarkı söylenebilir, dans edilebilir. Resimler yapıp, evin bir duvarında sergilenebilir. Çocukların yaratıcılığını onlara bırakmak gerekir. Ne yapacaklarına onlar karar versinler.
“Programı oluştururken çocuğun fikri alınmalıdır”
Pandemide evde kalınan dönemde gün içinde ebeveynlerin kendilerinin ve çocukların sessiz ve yalnız kalmasının ve dinlenmek için güvenli bir alan oluşturulmasının önemine işaret eden Yaşbala, evde yapılabilecek aktiviteler konusunda da şu bilgileri verdi;
Ritmi yormayan bir müzik eşliğinde ritim tutmak, bedeni dinlemek, meditasyon yapmak ve sessiz kalmak stres atmaya yardımcı olabilir. Duygular bir deftere yazılabilir. Çocuğa model olarak günlük tutması ve günlüğe duygularını yazması öğretilebilir.
Evin düzeninden çoğunlukla ebeveynler sorumludur. Ancak çocuğun ev düzeninden haberdar olması ve onu bu sürece dahil etmek, özgüven duygusunu artıracak ve ailenin bir parçası olduğunu hissettirecektir.
Ebeveynlerde biri veya ikisi evden çalışıyorsa, çocuklarla birlikte yapılacak program hazırlanırken evden çalışma ihtiyaçları ve zamanı da gözetilmelidir. Bu yüzden çocukların yalnız ve ebeveynlerle birlikte yapabilecekleri aktiviteler önceden belirlenmelidir. Başta çocuklar bu programa uymayarak sınırları zorlayabilir; ancak zamanla bu plana alışacaklardır! Bu süreçte ebeveynlerin sabırlı ve anlayışlı davranması gerekir.
-Evde uygulanacak programı yaparken çocuğun fikrini almak, onun bu programa uymasına yardımcı olacaktır. Yapılan bu program evde herkesin görebileceği bir yere asılabilir. Ayrıca, hafta içi yoğunluğundan sonra hafta sonu evde her bireyin kendi özel alanlarını oluşturması, herkese özgürlük sağlayacaktır.
Muazzez Yaşbala Hakkında
Muazzez Yaşbala, 1985 yılında Hacettepe Üniversitesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi bölümünden mezun oldu. Aynı üniversitenin Fizik Tedavi Rehabilitasyon ve Çocuk bölümlerinde eğitim uzmanlığı yaptı.
İstanbul’a geldikten sonra Özel Pinokyo ve Özel Peyker Anaokulları’nda görevler aldı. Sonrasında çalışma hayatını Özel Papatyalar Anaokulu’nu kurarak devam ettirdi. AR-EL İlköğretim Okulları’nda Eğitim Koordinatörlüğü yapan Yaşbala, meslektaşlarının yetiştirilmesi amacıyla İstanbul Üniversitesi Çocuk Gelişimi bölümünde Öğretim Görevlisi olarak çalıştı.
Çapa Hastanesi Çocuk Sağlığı Derneği işbirliğiyle, 0-5 yaş arası çocukların tüm gelişimleri ve sağlığı ile ilgili gerek anne-babalara gerekse çocuk bakıcılığını bir meslek olarak amaçlayan kişilere yönelik düzenlenen eğitimde yer aldı. Birçok okul ve sivil toplum kuruluşlarında Okul Olgunluğu, Çocukların Yaş Özellikleri, Çocuk Ruh Sağlığı ve Anne-Baba Tutumları konularında seminerler verdi.
15 yıl boyunca Özel Aylin Kotil Anaokulları’nda Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Uzmanı olarak anaokulu çağındaki çocukların gelişim alanlarını yakından takip ederek aile danışmanlığı yaptı. 2008 yılında uzman arkadaşlarıyla kurduğu ve halen İstanbul Bakırköy’de faaliyet gösteren 5 Duyu Psikolojik Danışmanlık Merkezi’nde çocuk gelişim testleri, oyun terapisi, sınav kaygısı, çocuk ve ergen EMDR uygulamaktadır. Pandemi döneminde seanslarına online olarak devam etmektedir.
