Ulusal ve uluslararası bilimsel çalışmaların Marmara Denizi’nde 7’nin üzeri maksimum 7.6 büyüklüğünde bir depremin olabileceği yönünde bilgiler verdiğini ifade eden Jeoloji Mühendisi Aysun Aykan, “Burada mutlaka büyük bir deprem olacak ve burada olacak bir deprem Marmara Denizi’ne kıyısı olan tüm illeri; Balıkesir, İstanbul, Bursa, Çanakkale, Yalova, Kocaeli, Tekirdağ’ı ağır bir şekilde etkileyecektir ve 28 milyon kişi etkilenecektir” dedi.
Balıkesir’in Gönen ilçesinde “Balıkesir ve Gönen’in Depremselliği, Türkiye’nin Deprem Gerçeği ve Depreme Karşı Alınması Gereken Önlemler” konulu bir sempozyum düzenlendi. Gönen Ömer Seyfettin Kültür Merkezi’nde moderatörlüğünü Prof. Dr. Abdullah Soykan’ın yaptığı sempozyuma Jeoloji Mühendisi Aysun Aykan ve Jeoloji Yüksek Mühendisi Engin Er konuşmacı olarak katıldı.
“7’den büyük olan bir deprem 9 ila 12 yılda bir tekrarlanıyor”
Son 5,5 yılda değişik büyüklükte 51 bin depremin meydana geldiği ifade eden Prof. Dr. Abdullah Soykan, şunları söyledi;
• Anadolu’nun 4 bin yıllık geçmiş depremlerinin sayısal çözümlemesi yapıldığında depremlerin en çok yüzde 13 ağustos, yüzde 11 ekim ve yüzde 10 aralık aylarında olduğu görülmüştür. Depremlerin en az olduğu aylar ise haziran, mart ve kasımdır. Türkiye’deki depremlerin yüzde 52’si Kuzey Anadolu Fayı üzerinde, yüzde 33’ü Ege Bölgesi çöküntülerinde, yüzde 13’ü de Doğu Anadolu Fayı üzerinde meydana gelmektedir.
• Türkiye’nin depremler bakımından en güvenli yerleri başta Karadeniz kıyıları, sonra İç Anadolu, en son da Güneydoğu Anadolu Bölgesi’dir. Dünyada her yıl 800 adet 5’ten büyük deprem olmaktadır.
• Türkiye’de yılda 5.5-6 arasında iki deprem olma ihtimali var. Hasar seviyesi 5.5’ten sonra başlıyor. Ölümlü depremler genel olarak 6’dan büyük depremlerde görülüyor.
• 6 ila 7 magnitüdlü depremler Türkiye’de 3-4 yılda bir tekrarlanıyor. Magnitüdü yaklaşık 7’den büyük olan bir deprem Türkiye’de 9 ila 12 yılda bir tekrarlanıyor. Türkiye varlıklarının yüzde 91’i (350 milyar dolar) ciddi deprem riski taşıyor. 7-7.5 büyüklüğünde bir deprem İstanbul veya İzmir civarında olduğunda beklenen kayıplar milli gelirin yüzde 10-12 civarına ulaşabilecektir.
• Muhtelif senaryolara göre 40-60 bin ev tamamen yıkılacak ve 50 bin civarında vatandaşımızı kaybedeceğiz. Beklenen yaralı sayısı 250 bin kişiyi aşacaktır. Bu nedenlerle Türkiye depremi ciddiye almalı, öğrenmeli ve depremlere bilimsel olarak hazırlanmalıdır.
“Can ve ekonomik kayıplar yaşarız”
Jeoloji Mühendisi Aysun Aykan ise konuşmasında Türkiye’nin dünyanın sismik yönden en aktif kuşaklarından olan Alp-Himalaya deprem kuşağında bulunduğunu ifade ederek, “Bu yüzden ülkemizde meydana gelen depremler olmaya devam edecektir. Gerek ülkemizde, gerekse dünyada deprem etkisi altında binaların hasar görebilirliği taşıyıcı sistem yapısının yetersizliği, yapıda kullanılan malzemenin niteliği, yapının oturduğu zeminin jeolojik-jeoteknik özellikleri, yapının diri fay üzerine oturması ve yapı denetim yetersizliği gibi temel nedenlerden kaynaklanmaktadır. Biz bu unsurları düzeltemedikten sonra her depremden sonra can ve ekonomik kayıpları yaşarız” dedi.
“Balıkesir – Gökçeyazı fayı 7,2 büyüklüğünde deprem üretebilir”
Balıkesir il ve ilçelerinin dünyanın sismik yönden en aktif faylarından biri olan Kuzey Anadolu Fayı’nın güney koluna ait fay segmentleri üzerinde konumlandığına dikkat çeken Alkan, “Bu nedenle tarihsel/aletsel dönemlerde kentin birçok depremde yıkıldığı can ve mal kayıplarının yaşandığı bilinmektedir. Balıkesir, merkez, ilçe ve mahallelerinden geçen birçok diri fayların olduğu ve bu fayların büyük bir bölümünün 7 ve 7.2 büyüklükte deprem üretme potansiyeline sahip olduğunu göz önünde bulundurduğumuz zaman Balıkesir’in deprem tehlikesinin yüksek olduğunu rahatlıkla ifade edebilirim” dedi.
“28 milyon kişiyi etkileyecek”
Ulusal ve uluslararası bilimsel çalışmaların Marmara Denizi’nde 7’nin üzeri maksimum 7.6 büyüklüğünde bir depremin olabileceği yönünde bilgiler verdiğini ifade eden Aykan, şu ifadeleri kullandı;
• Burada mutlaka büyük bir deprem olacak ve burada olacak bir deprem Marmara Denizi’ne kıyısı olan tüm illeri; Balıkesir, İstanbul, Bursa, Çanakkale, Yalova, Kocaeli, Tekirdağ’ı ağır bir şekilde etkileyecektir. Balıkesir özeline baktığımız zaman özellikle kuzey ilçelerimiz başta olmak üzere, Balıkesir ilimiz, Marmara Denizi’ndeki büyük bir depremden etkilenecektir.
• Ege Denizi’nde meydana gelen depremden 80 kilometre mesafedeki İzmir-Bayraklı ilçesinde yıkılan binalar ve 1999 Gölcük depreminde yaklaşık 150 kilometre mesafedeki Avcılar’da yıkılan, hasar alan binalar, kötü zemin üzerindeki mühendislik hizmeti almayan binaların riskli olduğunun açıkça bir göstergesidir.
• Marmara Denizi’nde deprem üretebilecek fay segmentine Bandırma, Gönen, Marmara, Erdek ilçelerimiz yaklaşık 50 kilometre mesafededir. Balıkesir merkez ilçelerimiz ise yaklaşık 120 kilometre mesafededir. Bu yüzden Balıkesir’in birçok ilçesi Marmara Denizi’nde meydana gelecek büyük bir depremden etkilenecek, özellikle kötü zemin üzerinde mühendislik hizmeti almayan yapılar olumsuz yönde etkilenecektir.
• Marmara Bölgesi nüfus, sanayi, ekonomi, ulaşım, tarihsel birikim, mühendislik yapıları vb. bakımından en yoğun olan bölge olduğu için burada olacak bir deprem Türkiye’nin ekonomisine bir hayli zarar verecektir. Bu deprem 28 milyonu etkileyecektir. Bu yüzden bu depremi çok fazla önemsememiz gerekiyor.
• Depremde can ve ekonomik kayıpların yaşanmaması için depreme dayanıklı sağlam bina yapmamız gerekir. Vatandaşlarımız oturdukları binaları lütfen sorgulasınlar. Yapının inşaat ruhsatı, iskanı olup olmadığı vs. emin olsunlar. Aktif fay zonlarının sakınım bandı içinde kalan alanlara bina ve bina türü yapılaşmaya sınırlama getirilerek vatandaşımızın can ve mal güvenliği sağlanmalı ve bunlar fay yasası kapsamında değerlendirilmelidir.
“Fay yasası ülkemiz için artık bir zorunluluktur”
• Fay yasası ülkemiz için artık bir zorunluluktur. Bakanlık fay yasası ile ilgili çalışmalar başlattı. Umarım fay yasası en kısa zamanda çıkar. Yapıların deprem yönetmeliklerine göre projelendirilmesi ve yapı denetimlerinin yapılması son derece önemlidir.
Sempozyuma Gönen Kaymakamı Arslan Yurt, CHP Balıkesir Milletvekili ve Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, Gönen Belediye Başkanı İbrahim Palaz, Milli Eğitim Müdürü Metin Erbay da katıldı. (İHA)
