Taş paradoksu olarak da nitelendirilen soru, ilahi ve ilahi olmayan dinlerde “Gücü her şeye yeten Tanrı” kavramının sonsuz güce sahip olup olmadığını sorguluyor.
Omnipotence ve Taş Paradoksları
Paradokslar, zihinleri düşünmeye ve çözüm aramaya zorlar. Bazen çelişkileri vurgulamak için de kullanılırlar. Omnipotence paradoksu, her şeye gücü yetme kavramını ele alır. Paradoksun temel amacı, mantık yürüterek ya da metafizikle sonsuz güç olmadığının altını çizmektir.
Taş paradoksu için omnipotence paradoksunun en popüler versiyonlarından biri demek yanlış olmaz. Paradoks, düşünürlere Tanrı’nın kaldıramayacağı ağırlıkta bir taşı yaratıp yaratamayacağı sorusunu sorar.
Soruya “Evet” yanıtı verilirse, gücü her şeye yeten Tanrı’nın gücünün yetmediği bir örnek kabul edilmiş olur. Yanıt “Hayır” olursa, yaratılamayan taş nedeniyle Tanrı’nın gücünün yetmediği başka bir örnek ortaya çıkar. Dolayısıyla verilecek her iki cevap da, sonsuz güç olmadığı yaklaşımını pekiştirmeye yarar.
Sonsuz Güç ve İmkansızlıklar
Soruya “Evet” veya “Hayır” diye cevap vermeyi reddeden düşünürler, paradoksun önermesinin hatalı olduğunu varsayar. Onlara göre imkansız bir şeyin gerçekleşme olasılığıyla Tanrı’nın sonsuz gücü aynı kategoride değildir. Bu nedenle birlikte kullanılmaları yanlıştır. Soru, hatalıdır.
Karşıt görüştekiler, bu noktada Tanrı’nın mucizelerini örnek göstererek anti tez üretebilir. Çünkü mantığa sığmayan ya da metafizik olarak nitelendirilen ve bilimsel açıklaması bulunmayan bu mucizelerin, Tanrı’nın sonsuz gücü sayesinde gerçekleştiği tezi, birçok inanışın temelini oluşturmaktadır. Mucize bile sonsuz güçle aynı kategoride yer alabiliyorsa, imkansızlığın kıyas dışı olması kabul edilemez.
Diğer Kafa Karıştırıcı Sorular
Konuya ilişkin cevabı konusunda fikir birliğine varmanın mümkün olmadığı, sorulması art niyetli bulunan ya da anlamsız görülen başka sorular da mevcut. Tanrı, kendini yok edebilir mi? Kendi gücünü sınırlandırabilir mi? Kendi kopyasını yaratabilir mi?
İnanç sistemlerinin koyduğu tabular nedeniyle soruları cevaplamak yerine düzene aykırı ve kışkırtıcı bulup reddeden kişiler olacaktır. Tanrı olduğuna inanmayan kişiler için de soruların tamamı herhangi bir anlam taşımayacaktır. Her soru, başka soru ve cevaplara kapılar açtığı için yanıt arayanların farklı sonuçlara ulaşması olası. Peki siz bir sonuca varabildiniz mi?
