Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Türksat 6A uydusunun Cumhuriyet’in 100’üncü yılında uzaya gönderileceğini belirterek, “Haberleşme uydularımızın da sağlayacağı iletişim ortamında 6G haberleşme teknolojilerinde Wi-Fi yerine Li-Fi; yüksek enerjili LED’lerle görünür ışıkla haberleşme teknolojileri kullanılacak” dedi.
Ulaştırma Ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi’nde Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanlığı ve Bilgi Güvenliği Derneği’nce düzenlenen ’15’inci Uluslararası Bilgi Güvenliği ve Kriptoloji Konferansı’na katıldı. Programa; Karaismailoğlu’nun yanı sıra Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç ve çok sayıda davetli katıldı. Karaismailoğlu, ‘Sanal Evren ve Siber Güvenlik’ teması ile 2 gün boyunca yapılacak konferansın açılış konuşmasını yaptı.
5G projeleri
Yazılım ve donanımlarda yerlilik oranının artmasının, potansiyel tehditlerin en aza indirilmesine imkan vereceğini kaydeden Karaismailoğlu, “Ülkemizin 5G ve hatta 6G teknolojilerine geçiş sürecinde, yerli ve millilik oranlarını, hep en üstte tutuyoruz. Bu hassasiyetle, öznel bir sistemin kurulması yanında, siber güvenliği önceliyoruz. 4,5G’nin ilk yatırım döneminde sektördeki yerli ve milli yazılım oranımız yüzde 1 iken; bugün yüzde 33’leri geçmiştir. Özellikle 5G ile ilgili çalışmalarımızı özetlersek 2017 yılında ‘Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi’ni kurduk. Yazılım ve donanım ihtiyaçlarının yerli ve milli imkanlarla sağlanması için ‘Uçtan Uca Yerli ve Milli 5G Projesi’ni geliştirdik. ‘Yeni Nesil Mobil Haberleşme Teknolojileri Türkiye Formu’nu oluşturduk. ‘5G Vadisi Açık Test Sahası Projesi’ ile üniversitelerimizin yerleşkelerinde test merkezleri kurduk. Nitelikli insan kaynağı yetiştirmek amacıyla, ‘5G ve Ötesi Ortak Lisansüstü Destekleme Programı’nı hayata geçirdik. ‘5G Çekirdek Şebeke’, ‘5G Sanallaşma ve Yazılım Tanımlı Ağ’ ve ‘5G Radyo’ gibi projelerimiz devam ediyor” ifadelerini kullandı.
“Türkiye, internet kullanıcı sayısı ile Avrupa’da ilk 5’te”
6G teknolojileri konusunda, üniversitelerde önemli çalışmalar yapıldığını kaydeden Bakan Karaismailoğlu, şöyle devam etti:
“6G ile artan hız ve etkileşim ortamında, siber güvenlik çok daha ön plana çıkacaktır. Çünkü bir kez daha altını çizmek isterim ki; veri güvenliğinin üst düzeyde sağlanması, bizim için olmazsa olmazdır. 2022 yılında bu döneme kadar, geçen yılın aynı dönemine göre mobil iletişimde yüzde 22, sabitte de yaklaşık yüzde 13 oranında artış kaydettik. Bugün ülkemizde, geniş bant internet abonemiz 88 milyona, mobil geniş bant abonemiz 70 milyona, sabit geniş bant abonemiz 18 milyona, fiber abone sayımız 5 milyona ulaştı. Makinelar arası iletişim abone sayımız, 7 milyon 800 bine yükseldi.
Vatandaşlarımızın yüzde 83’ünün internet erişimini sağlıyoruz. Dünya ortalamasının yüzde 65’lerde olduğu bu konuda ülkemizin ön sıralarda olması, uzun süren yoğun bir çalışmanın meyvesidir. Burada önemli bir veriyi de paylaşmak istiyorum. Haziran 2022 sonu itibarıyla, ülkemizin toplam internet kullanıcısı sayısı açısından tüm dünya ülkeleri arasında yapılan sıralamada ilk 20’de olduğu tespit edildi. Ayrıca Avrupa ülkeleri arasında yapılan sıralamada; Almanya, İngiltere, Fransa gibi ülkelerle birlikte ilk 5 ülke içinde yer alıyoruz.
Ülkemizin haberleşme alt yapısını, devlet aklı ile planlıyor, akademik ve bilimsel zeminde değerlendiriyor ve kamu-özel sektör iş birlikleri ile hayata geçiriyoruz. Hükümetlerimiz döneminde, ülkemizin ulaşım ve iletişim modları için son 20 yılda 183 milyar doların üzerinde yatırım yaptık. Yatırımlarımızla milli gelirimize 520 milyar dolardan fazla katkı sağladık. 2053 yılına kadar da 198 milyar dolarlık ulaşım ve haberleşme yatırımı planladık. Planlanan bu yatırım, ülkemizin üretimine 2 trilyon Dolar, milli gelire 1 trilyon dolarlık katkı sağlayacak.”
“Wi-fi yerine Li-fi kullanılacak”
Bakan Karaismailoğlu, Türksat 6A haberleşme uydusunun entegrasyon ve testlerinin hızla devam ettiğini belirterek, “Bu uydumuzu, Cumhuriyeti’mizin 100’üncü kuruluş yıl dönümünde uzaya göndereceğiz. Haberleşme uydularımızın da sağlayacağı iletişim ortamında; 6G haberleşme teknolojilerinde Wi-Fi yerine Li-Fi; yüksek enerjili LED’lerle görünür ışıkla haberleşme teknolojileri kullanılacak. 3 boyutlu duyusal genişletilmiş gerçeklikle tanışıp, yüksek kaliteli mobil hologram ve dijital ikizlerle tanışacağız” dedi.
Li-Fi teknolojisi nedir?
Tüm dünyayı 22 yıldır internete bağlayan Wi-Fi teknolojisi iyice şişti. İnsanlık iletişimi her seferinde daha hızlı ve bir o kadar güvenli kurmak istiyor. Wi-Fi’nin koltuğunu zorlayan Li-Fi’nin mucidi Profesör Harald Haas, geçtiğimiz yıl Independent Türkçe’ye verdiği röportajda Li-fi teknolojisini şöyle açıklıyor:
2015’te Estonya’da ilginç bir şey oldu. Velmenni şirketi Li-Fi teknolojisini laboratuvarlardan sonra ilk kez ofislerde test etmeye karar verdi. Amaç tüm dünyanın internet ile bağlantısını sağlayan Wi-Fi teknolojisinin yerine Li-Fi’yi koymaktı. 1Gbps’lik yani 1024 Mbps (Mbps, yani internetin standart hız birimi) hıza ulaşıldı!
Aradan geçen 6 yıl Li-Fi için daha bereketli oldu. Li-Fi ampulleri sayesinde sadece birkaç saniye içinde bir HD film indirmeye eşit olan veri gönderimi mümkün hale geldi! Işık tabanlı Li-Fi ışınları, Wi-Fi gibi duvarlardan geçmediği için düşük menzille bağlantı sağlayabilmişti.
Li-Fi teknolojisinde veriler, nanosaniyeler içinde yanıp sönüp ışıkları insan gözüne gözükmeyen LED’ler yardımıyla iletiliyor. Yüksek hızlara erişmek işte böyle mümkün hale geliyor.
Haas, Edinburgh Kraliyet Derneği üyesi bir mühendis. TedX konuşmalarını milyonlarca kişi izledi. Li-Fi yani “Light Fidelity” teknolojisinin Wi-Fi gibi radyo dalgaları yerine görsel spektrumla veri aktarmaya imkan tanıdığını söylüyor.
Bir alıcıya bilgi gönderirken (binary data) hızlıca açılıp kapanan flaş ampulleri kullanılıyor Li-Fi teknolojiside… İşin Türkçesi, Haas’ın geliştirdiği sistem fazlasıyla meşgul olan radyo frekanslarını tercih etmiyor. Bunun anlamı ise daha hızlı internet!
Li-Fi, Wi-Fi’ye göre 10 bin kat daha fazla kapasitenin kullanımına imkân tanıyor.
Li-Fi nasıl bir teknoloji? Veri transferi ne kadar hızlı olacak? Wi-Fi’nin pabucunu dama atacak mı?
Optik spektrumda devasa bir band genişliğinden yararlanılıyor. Radyo frekans spektrumundan üç kat daha büyük. Bu da daha çok veri gönderip almanız anlamına geliyor. Li-Fi radyo frekanslarının sağladığı sınırlı verilere nazaran muazzam bir veri hattı sunuyor. Li-Fi çok daha basit bir küresel stardart getirecek. Karışıklığın önüne geçtiği gibi maliyetleri de düşürecek.
Li-Fi elektromanyetik parazitlere karşı dirençli bir yapıya sahip. Bu aynı zamanda radyo frekansları sistemleri ile Li-Fi sisteminin eş konumlu yani aynı yer ve zamanda gerçekleştiği, birbirlerine karışmayacağı anlamına geliyor.
