Borderline Kişilik Bozukluğu, kararsız ve uçlarda ruh halleri, çarpık benlik duygusu, dengesiz ilişkiler, yoğun öfke patlamaları ile karakterize edilen bir kişilik bozukluğudur. Ani ruh hali değişiklikleri yaşayabilirler. Bu durum kendilerini ve hayatı algılayış biçimlerinde soruna yol açabilir.
Borderline Kişilik Bozukluğu nedir?
Ani ruh hali değişimleri ile, kendinizi neşeli hissederken dakikalar ya da saatler içinde öfke patlamaları yaşayabilirsiniz. Bir gün iyi anlaştığınızı düşündüğünüz, sevdiğiniz birisini ertesi gün çok kötü birisi olarak görebilirsiniz. Bu da insan ilişkilerinde problem yaşamanıza, dengesiz ve geçici ilişkiler kurmanıza yol açabilir. En nihayetinde bu durum, sizi ve sosyal ilişkilerinizi büyük ölçüde yıpratabilir.
Tüm bu zorluklar; dürtüselliğe, zayıf benlik imajına, fırtınalı ilişkilere ve stres faktörlerine karşı yoğun duygusal tepkilere yol açabilir. Öz düzenleme ile mücadele etmek, kendine zarar verme gibi tehlikeli davranışlarla da sonuçlanabilir.
Borderline Kişilik Bozukluğu belirtileri
Belirtiler 4 ana alanda gruplandırabilir:
- Duygusal düzensizlik,
- Bozulmuş düşünce kalıpları,
- Dürtüsel davranış,
- Kararsız ilişkiler.
Borderline Kişilik Bozukluğu olanların hepsi bu semptomların tamamını yaşamaz. Bazı bireylerde sadece birkaç semptom görülürken, bazılarında çok sayıda semptom görülebilir. Semptomlar görünüşte sıradan olaylar tarafından tetiklenebilir. Örneğin borderline bir birey, arkadaşı işi çıktığı için buluşmayı reddetti diye arkadaşının ondan nefret ettiğini düşünebilir.
Duygusal Düzensizlik
Bu semptomları biraz daha açacak olursak:
- Saatler içerisinde değişebilen öfke, mutluluk, utanç veya kaygı,
- Uygunsuz yoğun öfke, alaycı veya sert olma,
- Birini yücelttikten sonra birdenbire o kişinin çok kötü birisi olduğuna inanma,
- Yoğun bir terk edilme korkusu, gerçek veya hayali olabilen ayrılma ya da reddedilmekten kaçınmak için önlemlere başvurma,
- Genellikle terk edilme korkusuna karşı gösterilen intihar tehditleri veya girişimleri, kendine zarar verme,
- Sürekli devam eden boşluk hissi,
- Kendinden kopmuş hissetme, gerçekliliği algılamada sorun yaşama,
- Çarpık ve kararsız benlik imajı veya duygusu.
Bozulmuş Düşünce Kalıpları
Bu semptomları biraz daha açacak olursak:
- Korkunç bir insan olduğunu düşünmek, var olmadığını hissetmek,
- Kendine zarar verme ve intihar etme ile ilgili duyulan sesler ve yoğun istek içeren düşünceler,
- Kolay vazgeçirilemeyen gerçek olmayan inanışlar (arkadaşlarınızın sizin ölmenizi istediğine inanmak gibi).
Dürtüsel Davranış
Madde bağımlılığı, kumar, dikkatsizce araba kullanma, güvensiz seks, sonunu düşünmeden para harcama, aşırı yemek yeme veya uyuşturucu kullanımı gibi risk içeren davranışlar, bu başlık altında görülen semptomlardır.
Kararsız İlişkiler
Geçici duygusal ilişkiler ile değişen hedefler ve değerlere sahip olma ise, bu başlık altında görülen diğer semptomlardır.
Birlikte görülen diğer sorunlar neler?
Borderline Kişilik Bozukluğu, nadiren tek başına görülür. Eğer bu soruna sahipseniz başka bir sağlık sorununa sahip olma ihtimaliniz oldukça yüksektir. Buna örnek olarak aşağıdaki sorunlar sayılabilir:
- Yaygın anksiyete bozukluğu,
- Alkol veya uyuşturucu sorunları,
- Anoreksiya ve bulimia gibi bir yeme bozukluğu,
- Depresyon,
- Bipolar Bozukluk,
- Antisosyal kişilik bozukluğu gibi bir başka kişilik bozukluğu.
Dikkat: Borderline Kişilik Bozukluğu’nda kendine zarar verme ve intihar
İntihar davranışları ve tamamlanmış intiharlar, Borderline Kişilik Bozukluğu olan kişilerde çok yaygındır. Araştırmalar, Borderline Kişilik Bozukluğu olan kişilerin yaklaşık %75’inin yaşamları boyunca en az bir intihar girişiminde bulunacağını ve birçoğunun birden fazla intihar girişiminde bulunacağını göstermiştir.
Borderline Kişilik Bozukluğu’na sahip olan kişilerin intiharı tamamlama olasılığı diğer herhangi bir psikiyatrik bozukluğu olan bireylere göre çok daha fazladır.
Borderline Kişilik Bozukluğu olan kişilerin %3 ila %10’unun intiharı tamamladığı tahmin edilmektedir – ki bu, genel popülasyondaki intihar oranının 50 katından fazladır.
Kaynak: Evrim Ağacı, John Hopkins Medicine, MentalHealth.gov