Fransız deprem bilimci ve jeofizikçi Xavier Le Pichon, Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlere ilişkin, “Bu faylar üzerinde rahat olabilirsiniz” dedi. Le Pichon, ayrıca beklenen büyük Marmara depremi için “7,6 üzerinde tek bir depremin olacağını düşünüyorum” dedi.
Le Pichon, Habertürk’te Kürşad Oğuz’un sunduğu ‘Gelecek Fikirler Deprem Özel’ yayınında 11 ili sarsan depremlere yönelik analizlerini ve Türkiye genelindeki deprem tahminlerini anlattı.
Türkiye’deki deprem hareketliliği ve olası depremlerle ilgili 20 seneden fazla bir süredir çalışmalar yaptığını dile getiren Le Pichon, Türkiye’nin deprem kuşağında bir ülke olduğuna işaret etti.
‘Bütün enerji boşaldı’
Türkiye’nin kuzey ve doğusunda iki büyük fay hattının olduğuna dikkati çeken Le Pichon, şu değerlendirmede bulundu:
“Doğu Anadolu fayı üzerindeki 7,7’lik ilk büyük deprem kuzeydeki Anadolu levhası ve güneydeki Arap levhası arasında oldu. Anadolu yaklaşık olarak 4 metre batıya kaydı. Buradaki son jeodezik harekete baktığımızda yılda ortalama 6 milimetrelik bir kayma söz konusu. Bu ne demek? Bu fayın bahsettiğimiz 4 metrelik hareketi yapacak enerjiyi biriktirmesi için 500 yıl gerekmesi demek. 1513’te Pazarcık’ta bir deprem olduğunu görüyoruz. Yani denebilir ki fay kırıldığında elastik olarak bu büyük hareket için gerekli enerji toplanmıştı ve 500 yıl sonrası olması gereken deprem gerçekleşti. Beklenen de buydu. Yani bu depremlerle birlikte bütün enerji boşaldı.”
Le Pichon, birinci depremin öngörüldüğünü fakat ikinci depremin tetiklenen ve tamamen öngörülemez bir deprem olduğunu söyledi.
‘Birkaç yüzyıl rahatsınız’
Le Pichon, her iki büyük depremin ardından bazı tespitleri olduğunu belirterek, “Bu faylar üzerinde rahat olabilirsiniz. Elbette bu dalga batıya doğuya doğru yayılabilir. Küçük depremlerle karşılaşsanız bile birkaç yüzyıl rahatsınız” dedi.
Marmara beklentisi
Le Pichon, İstanbul’da beklenen depreme ilişkin de tahminlerini paylaştı: “Marmara’dan 7,6 üzerinde tek bir depremin olacağını düşünüyorum. Tüm meslektaşlarımın böyle düşünmediğimi biliyorum. Onlar iki ya da üç deprem olacağını düşünüyor. Tarih kimi haklı çıkaracak göreceğiz. Bölgedeki levhaların nasıl geliştiğine bakıyorum. Marmara’da fayın bütün hareketi, belli bir uzunlukta tek bir anda yapacağını görüyorum.”
İstanbul’da tsunami beklentisinin açık denizlerdeki gibi olmayacağını kaydeden Le Pichon, “Marmara için çok büyük olmayacak, hasar yaratabilecek tsunamiler olacak.” dedi.
Naci Görür: Uzun süre sakin dururlar, büyük deprem olmaz
Deprem sonrası kendisine yöneltilen sorulara sosyal medya üzerinden topluca yanıt veren yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, iki büyük depremin olduğu faylarda enerjinin büyük ölçüde boşaldığını belirtti.
Görür, “Bir yerde büyük deprem olunca o yörede ve o hatta tekrar yeterli enerji birikinceye kadar büyük deprem olmaz. Kuzey Anadolu Fay Zonunda büyük deprem beklediğimiz yerler kırıldıktan sonra bu zonda artık uzun süre büyük deprem olmaz” dedi.
Yer bilimci Görür, depremle ilgili tartışmaların bir kenara bırakılması gerektiğini belirterek şu ifadeleri kullandı;
• Bugünkü depremlerin olduğu Doğu Anadolu Fayında enerji büyük ölçüde boşaldı. Bazı yöreler hariç bu zonda büyük depremler olmaz.
• Bu fay zonlarında bir müddet büyük depremlerde kırılmamış fay parçaları kırılır ve zonlar artık uzun süre sakin duracak şekilde dururlar.
• Bu söylediklerim ülkemizin en önemli iki fay zonu için geçerlidir.
• Fay tartışmalarını bırakalım, deprem nerede olacak, nasıl olacak gibi tartışmaları bırakalım. Deprem gerçeğini kabul edelim ve deprem dirençli kentler talep edelim.
• Bunu tüm siyasilerden talep edelim ve yasal yollardan sesimizi duyuralım. Tek yol budur.