Prof. Dr. Okan Tüysüz, Türkiye genelinde, deprem anında yaşanacak sarsıntının büyüklüğü anlamına gelen ‘pik zemin ivmesi’nin il il, ilçe ilçe nasıl etkili olacağını anlattı. İvme ne kadar büyük olursa hasarın da o kadar büyük olacağını vurgulayan Tüysüz, “0.4g, yapıların önemli oranda hasar aldığı bir ivme değerini göstermektedir” dedi.
Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Okan Tüysüz, Türkiye genelinde, deprem anında yaşanacak sarsıntının büyüklüğü anlamına gelen ‘pik zemin ivmesi’nin hangi kentte, hangi ilçeleri ne kadar etkileyeceğini anlattı.
Habertürk’ten Alper Uruş‘a konuşan Okan Tüysüz, “Bir bölgede gelecekte, belli zaman dilimlerinde olabilecek depremlerin olma olasılığı ve bu olasılığa karşılık gelen ivme belirlenebilmektedir. Deprem ivmesi, deprem dalgalarının bir bölge içerisinden geçtiği andaki hızlarının zamana karşı davranışını, dolayısı ile deprem karşısında zeminin sarsılma miktarını gösterir. İvme ne kadar büyükse yüzeydeki sarsıntı ve buna bağlı olarak hasar da o oranda büyük olacaktır. Peak Ground Acceleration (PGA) olarak kısaltılan Pik Zemin İvmesi, bir yerde deprem esnasında meydana gelen maksimum yer ivmesine karşılıktır” ifadelerini kullandı.
“Daha yalın ifadeyle pik zemin ivmesi, zeminin en fazla ne kadar sarsılabileceğini gösterir” diyen Tüysüz, şunları söyledi: “Deprem ivmesi dediğimiz şey bir aracın hızlanmasına benzetilebilir. Örneğin araca binip hızla gaza bastığınızda araç ileri doğru fırlarken içindekiler de geri savrulur. Deprem dalgaları da yer içerisinden geçerken belli bir ivme değerini geçtiğinde binayı ve içindekileri benzer bir şekilde sarsar ve böylece binanın ve içindekilerin hasar almasına neden olur.”
“İvme ne kadar büyükse hasar da o kadar büyük olur”
İvme ne kadar büyük olursa hasarın da o kadar büyük olacağını vurgulayan Tüysüz, şöyle devam etti:
“Türkiye Deprem Tehlike Haritası (e-Devlet’ten ulaşılabilmektedir) farklı zaman dilimlerinde olabilecek depremlerin ivme değerleri gösterilmektedir. 0.4g, yapıların önemli oranda hasar aldığı bir ivme değerini göstermektedir. Bu ve daha büyük ivmelerin beklendiği alanlar yukarıdaki deprem tehlike haritasında sarı, pembe ve kırmızı olarak gösterilmiştir.”
Tüysüz’ün aktardığına göre, e-Devlet’ten ulaşılabilen Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nda deprem anında en yüksek sarsıntıyı alma olasılığı olan bölge, kırmızı ile gösterilmiş ve ivmesi 0.8- 1g arasında. Pembe alanın olası ivmesi 0.6- 0.8 g, sarı alanın ise olası ivme değeri 0.4-0.6 g aralığında. Tüysüz, 6 Şubat depreminde PGA değerinin, Hatay civarında 1.3 g değerine ulaştığını belirtti.
06.-0.8G ivmesine maruz kalabilecek il ve ilçeler:
BOLU
İlçeler: Dörtdivan, Gerede, Yeniçağa
ÇANKIRI
Çerkeş, Ilgaz, Kurşunlu
ÇORUM
Kargı, Osmancık
ERZİNCAN
Refahiye, Üzümlü
GAZİANTEP
İslahiye
HATAY
Hassa, Kırıkhan
KOCAELİ
İzmit, Derince, Gebze, Gölcük, Karamürsel, Körfez, Çayırova, Darıca, Dilovası
MUŞ
Varto
SAKARYA
Hendek, Adapazarı, Erenler, Serdivan
SİVAS
Akıncılar, Koyulhisar
TEKİRDAĞ
Şarköy
TOKAT
Başçiftlik, Niksar
DERSİM
Pülümür
YALOVA
Altınova, Çınarcık, Çİftlikköy, Termal
KARABÜK
Eskipazar
DÜZCE
Gölkaya, Kaynaşlı
İSTANBUL
Adalar, Avcılar, Bakırköy, Kartal, Pendik, Tuzla, Zeytinburnu, Beylikdüzü
İZMİR
Bergama, Kınık
0.8-1.0G İVMESİNE MARUZ KALABİLECEK İL VE İLÇELER
ERZİNCAN
Merkez
AMASYA
Taşova
BİNGÖL
Karlıova, Yedisu
ÇANKIRI
Bayramören
KASTAMONU
Tosya
KOCAELİ
Başiskele, Kartepe
SAKARYA
Akyazı, Gevye, Karapürçek, Pamukova, Sapanca, Arifiye
SAMSUN
Havza, Ladik
SİVAS
Suşehri
TOKAT
Erbaa, Reşadiyee