22 Nisan Dünya Günü, iklim değişikliği ve çevre kirliliği gibi konulara dikkat çekmek amacıyla çeşitli etkinliklerin düzenlendiği, uluslararası çapta kutlanan bir gündür.
22 Nisan Dünya Günü: Bireysel olarak ne yapabilirsiniz?
Dünyanın yaşamı ve güzelliğini kutlayarak karşı karşıya kaldığı çevresel tehditlere dikkat çekmek amacıyla bir özel gün düzenlenmesi fikri ilk olarka John McConnell tarafından San Francisco’da 1969 yılında düzenlenen Ulusal UNESCO Dünya Konferansında önerilmiştir. John McConnell, Dünya Günü kutlamaları için tarih olarak ekinoks (gece ve gündüzün eşit olduğu) zamanı yani 21 Mart’ı önermişti.
Daha sonra ise çevre sorunlarına büyük bir kamuoyu ile tepki gösteren ilk hareket, Wisconsin Senatörü Gaylord Nelson’un desteği ile ve Denis Hayes’in organizatörlüğünde 22 Nisan 1970 günü ilk Dünya Günü kutlamaları olarak tarihe geçmiştir.[1] Bu kutlamalara yaklaşık 20 milyon kişi katılmış, birçok konferans ve sempozyum düzenlenerek, çevre sorunlarına dikkat çekilerek ABD’nin ilk ‘Temiz Hava Yasası’ ve ‘Temiz Su Yasaları’ hazırlanmıştır.
5 maddede 22 Nisan Dünya Günü
1- 22 Nisan Dünya Günü, aktivist John McConnell’in önerisi ve güneş enerjisi kullanımının yaygınlaşmasına yönelik çabalarıyla bilinen çevreci Denis Hayes’in organizatörlüğünde ilk kez Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) 1970 yılında düzenlendi. Bu kutlamalara 20 milyonu aşkın kişi katıldı. Bu etkinlik sayesinde ABD’nin ilk ‘Temiz Hava Yasası’ ve ‘Temiz Su Yasaları’ hazırlandı. Çevre felaketleri, küresel ısınma, kirlilik gibi birçok konunun uluslararası gündem olması sağlandı.
2- İklim değişikliğine karşı küresel çapta verilen mücadelede tarihi bir dönüm noktası olarak görülen Paris İklim Anlaşması (COP 21) da Dünya Günü’nün kutlandığı 22 Nisan 2016’da imzalandı.
3- 22 Nisan Dünya Günü’nü tetikleyen olay 28 Ocak 1968’de gerçekleşti. Bu tarihte ABD’nin Kaliforniya eyaletinde Santa Barbara kıyısı açıklarına yaklaşık 12 milyon litre petrol döküldü. O güne kadar görülen en büyük çevre felaketlerinden biri olan olayda 10 bini aşkın kuş, yunus, fok balığı ve deniz aslanı öldü. Bu atıklar bin 300 kilometre kareyi aşkın bir alana yayıldı.
4- 2000 yılında organizasyon ilk kez internet üzerinden bildirisini yayımladı ve resmi sunumu Hollywood yıldızı Leonardo Di Caprio yaptı.
5- 1990’dan itibaren ise Dünya Günü, ABD’yi aşan ve uluslararası çapta kutlanan bir güne dönüştü. 200’e yakın ülkedeki kutlamaları Washington merkezli Earth Day Network organize ediyor.
‘Dünya Günü’ için ‘ne yapabilirim’ listesi
Birleşmiş Milletler’in (BM) kamuoyunu bilinçlendirmek ve çevreye daha duyarlı olmalarını sağlamak amacıyla ne yapılması gerektiğiyle ilgili ‘Tembel İnsanlar için Dünyayı Kurtarma Rehberi’ (The Lazy Person’s Guide to Saving the World) adlı bir listesi bulunuyor.
Buna göre BM, insanların yapması gerekenleri 1’den 4’e önem sıralamasına göre değerlendirip evde, iş yerinde ya da başka bir yerde ne yapılması gerektiğini anlatıyor.
Listeye göre günlük yapılması gerekenlerden bazıları şöyle:
• Bilgisayarınız dahil evde kullandığınız birçok elektronik aletin fişini bulunduğu prizden çekin ya da bir düzenekle elektrikle ilişkisini tamamen kesin.
• Bankayla ilgili işlemlerinizi internet ya da cep telefonu üzerinden yapın ve posta hizmetlerini durdurun.
• Paketlenmiş ürünleri almayı en aza indirin.
• Kısa sürede duş alın. Banyo küvetini doldurmak çok fazla su gerektiriyor. İşinizi 5-10 dakika içerisinde bitirin.
• Yemek atıklarını (organik atıklar) karıştırıp toprağa gömün.
• Saçlarınızı ya da elbiselerinizi doğal yoldan kurutun. Makine kullanmayın. Çamaşır makinesini kullanıyorsanız tam dolu olduğundan emin olun.
• Kırmızı et, tavuk ve balık etini daha az tüketin.
• Öğünlerinizi planlayarak yiyin. Yüksek miktarda gıda ürünü almaktan kaçının.
• Toplu taşımayı tercih edin. Bisiklet sürün ya da yürüyün. Şahsi araç kullanmaktan kaçının.
• Su, çay ya da kahve için tek kullanımlık bardak ve şişe kullanmaktan sakının.
Kaynak: International Mother Earth Day | United Nations
