ABD merkezli önde gelen ilaç firması Moderna, kanser ve kalp hastalığı aşılarının 2030’a kadar hazır olacağını duyurdu. Uzmanlara göre çığır açan bir dizi yeni aşı ile yüzbinlerce hayat kurtarılabilir.
“Kanser ve kalp hastalığı aşıları 2030’a kadar hazır olacak.”
Umut veren bu açıklama ABD’nin önde gelen ilaç firması Moderna’dan geldi.
Şirket kanser, kardiyovasküler ve otoimmün hastalıklar için aşıların 2030 yılına kadar hazır olacağından emin olduğunu duyurdu. Bu aşılarla ilgili çalışmaların “Muazzam derecede umut vaat ettiğine” dikkat çekildi.
Araştırmacılar, COVID-19 aşısının başarısı sayesinde 15 yıllık ilerlemenin 12 ila 18 ayda sağlandığını söyledi.
Moderna’nın baş tıbbi yöneticisi Dr Paul Burton şirketin bu tür tedavileri “Her türlü hastalık alanı” için beş yıl gibi kısa bir süre içinde sunabileceğine inandığını belirtti. Burton, “Bu aşıya sahip olacağız ve oldukça etkili olacak. Milyonlarca olmasa da yüzbinlerce hayatı kurtaracak.” dedi.
Burton çok sayıda farklı tümör türüne karşı kişiselleştirilmiş kanser aşıları sunabileceklerini düşündüklerini de vurgulayarak, “Daha önce tedavisi mümkün olmayan nadir hastalıklar için Covid-19 aşısının dayandığı mRNA tabanlı tedavilere sahip olacağımızı düşünüyorum.” diye konuştu.
Bilim insanları son üç yılda artan ilerlemenin, yüksek düzeyde bir yatırımın sürdürülmemesi durumunda boşa gideceği konusunda uyarıyor.
mRNA teknolojisi kanser ve HIV aşısında kullanacak
ABD merkezli biyoteknoloji şirketi Moderna, COVID-19 aşısıyla aynı teknolojiyi kullanarak yeni tedavi ve önleme yöntemleri geliştiriyor. Şirket, mRNA teknolojili HIV (AIDS hastalığı virüsü) aşısı geliştiriyor.
Şirket, Uluslararası AIDS Aşı Girişimi ile birlikte geliştirdiği bir aşının ilk dozlarını George Washington Üniversitesi Tıp ve Sağlık Bilimleri Okulundaki gönüllülere uyguladı. Moderna’nın COVID-19 aşısı gibi, yeni tedavi de insan vücudunu bir bağışıklık tepkisini tetikleyecek proteinler üretmesi için ‘kandırarak’ haberci RNA (mRNA) kullanıyor.
Moderna, aşının B-hücreleri olarak bilinen ve daha sonra geniş ölçüde nötralize edici antikorlara dönüşebilen belirli bir beyaz kan hücresi sınıfını indükleyeceğini umuyor. Şirkete göre, bu proteinler “genel olarak HIV aşısının hedefi olarak kabul ediliyor ve bu, bu süreçteki ilk adım” olarak gösterildi.
Denemelerde Moderna, hem birincil dozu hem de takviye dozu uygulayacak. Faz 1 denemesi, 56 sağlıklı, HIV negatif yetişkin katılımcıyı içerecek. Şirket, bu bireylerden 48’ine mRNA aşısı verecek. Bu gruptan otuz ikisi de takviye dozu alacak. İlk denemeye katılan son sekiz kişiye, şirket yalnızca destekleyici atış yapacak.
AIDS’E KARŞI TARİHİ BİR BAŞARI GELEBİLİR
Moderna, daha sonra aşının güvenliğini ölçmek için tüm grubu altı ay boyunca takip edeceğini belirtti. Ayrıca, etkili olup olmadığını belirlemek için aşının tetiklediği bağışıklık tepkisini moleküler düzeyde incelemeyi planlıyor.
mRNA teknolojisi, sıtma da dahil olmak üzere bir dizi ölümcül hastalığın tedavisini mümkün hale getirebilir. Ancak HIV’e karşı sağlanacak olası bir başarı özellikle dikkate değer olacak. Çünkü ölümcül AIDS hastalığına yol açan HIV, her yıl milyonlarca insanı enfekte ediyor ve vücuttan tam olarak asla atılamıyor.
Yeni tedavilerin ve ilaçların geliştirilmesi sayesinde 90’lı yıllardan bu yana HIV hastaları için sonuçlar önemli ölçüde iyileşirken, hiçbir HIV aşısı erken klinik denemeleri başarıyla geçemedi.
