İnsan beyninin boyutu son 4 milyon yılda kabaca üç katına çıktı. Bu hızlı genişlemenin ardındaki faktörlerse tam olarak anlaşılamıyor. Bu bilmeceyi çözmeye çalışan Biyolog Mauricio González-Forero, insanın bilişsel mekanizmalarının gelişimini canlandıran bir bilgisayar modeli tasarladı.
Simülasyon, insan beyninin boyutunun cinsel olgunlaşma sürecinin uzaması nedeniyle büyüdüğünü düşündürdü.
İskoçya’daki St. Andrews Üniversitesi’nde görev alan biyolog, ürettiği bilgisayar modelinin 7 farklı insansı (hominin) türünün beyin ve vücut boyutunu doğru tahmin edebildiğini, dolayısıyla modelinin güvenilir olduğunu ileri sürüyor.
Ancak bulgularını açıkladığı makale henüz hakem onayından geçmedi. Şimdilik bilimsel makale arşivi BiorXiv’de yayımlanan araştırmada beyin boyutu hesaplanan türler arasında Australopithecus afarensis ve Homo sapiens de yer aldı.
González-Forero, bulgularından hareketle, beyin büyüklüğünün her zaman cinsel olgunlaşma yaşına bağlı olduğu sonucuna vardı. Diğer bir deyişle cinsel gelişim yaşı arttıkça beynin boyutu da artıyor.
Yazar, modern insanları örnek vererek, kadınlarda yumurtalık foliküllerinin nispeten geç ortaya çıkmasının, çocukluk döneminde beyin boyutunda muazzam bir genişlemeye olanak verdiğini gösteriyor.
Buna göre yetişkin insan beyninin, vücut boyutu açısından beklenenden 6 kat daha büyük olmasının nedeni de aynı mekanizma.
Diğer bir deyişle, bilim insanı, insan beyninin daha zeki olmak üzere girişilen evrimsel bir yarışın ürünü değil, gecikmiş cinsel gelişiminin bir yan ürünü olduğuna inanıyor.
Makalede konuyla ilgili şu ifadeler yer alıyor:
Bu yaklaşım, homininlerin beyin genişlemesinin, folikül sayısındaki seçilim nedeniyle meydana geldiğini düşündüren derin bir analize olanak tanıyor.
Kaynak: Evo-devo dynamics of hominin brain size | bioRxiv
