Ebeveynler, çocuklara kitap okumanın önemli olduğunu duyar ve bilirler. Peki, tam olarak bundan ne anlıyoruz?
Birlikte okumanın faydaları okumayı öğrenmenin çok ötesine geçer.
Çocuklara kitap okumak, onların dil becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmada önemli bir yoldur. Çocukları yeni kelimelerle ve dili kullanma yollarıyla tanıştırır. Aynı zamanda dünya hakkında genel bilgiler öğrenmelerine de yardımcı olur; bu da okula gittiklerinde yeni konuları öğrenmelerini kolaylaştırır.
Sesli okumaya bebekken başlayın!
Sadece birkaç aylıkken bir bebek resimlere bakabilir, sesinizi dinleyebilir ve karton sayfalardaki nesneleri işaret edebilir. Çocuğunuza resimleri göstererek rehberlik edin ve çeşitli nesnelerin adlarını söyleyin. Resimlere dikkat çekerek, hem resimlerle ve kelimelerle hem de gerçek dünyadaki nesnelerle ilişkilendirerek çocuğunuz dilin önemini öğrenecektir.
Çocuklar, sayfadaki basılı kelimelerin varlığını bile fark etmeden dilin sesini sevmeyi öğrenirler.
Çocukların empati kurmalarına ve zorlu duygularla nasıl başa çıkacaklarını öğrenmelerine yardımcı olur.
Okuduğunuz bir hikâye hakkında konuşmak genellikle iyi bir fikirdir; ancak her hikâye hakkında konuşmak zorunda hissetmenize gerek yoktur. İyi hikayeler, sohbetli veya sohbetsiz, okuma sevgisini teşvik edecektir. Bazen çocukların okudukları hikayeler hakkında düşünmek için zamana ihtiyaçları vardır. Yaklaşık bir gün sonra çocuğunuz birlikte okuduğunuz bir hikâyeden bir şeyden bahsederse şaşırmayın.
Ebeveynler okuma zamanını duygular ve onlarla nasıl başa çıkılacağı hakkında konuşmak için bir şans olarak kullanabilirler. Örneğin şöyle diyebilirsiniz:
“Hiç bu kitaptaki kız kadar öfkeli hissettin mi?
“Öyle olsaydı ne yapardın?”
Birlikte birkaç dakika kitap okumak bile size ve çocuğunuza yavaşlama ve birbirinizle bağlantı kurma şansı verir. Sizinle oturmanın ve sesinizi duymanın duyusal deneyimi de öğrenmeyi kolaylaştıracak şekilde beyinlerini harekete geçirir.
Çocuğunuza kitap okumanın tek bir doğru yolu yoktur
Onlara herhangi bir dilde veya birden fazla dilde kitap okuyabilirsiniz. Bunu her gün aynı saatte yapabilir veya rutini değiştirebilirsiniz. Çocuğunuzun yanınızda oturmasına bile gerek yok; oyun oynarken yakınınızda bir kitapla oturmak bile bağlantı kurmanın bir yolu olabilir.
Önemli olan çocuğunuzun kelimeleri, dili duyması ve kitapların günlük yaşamının bir parçası haline gelmesidir. Atabileceğiniz her adım büyük bir fark yaratabilir.
Okumanın keyfini tanıtın!
Amacımız, çocukları okuma isteğine motive ederek bağımsız okuma pratiği yapmalarını ve böylece akıcı okuyucular olmalarını sağlamaktır. Çocuklar okumaktan keyif aldığında bu olur.
Çocuklarımızın hayatta başarılı olmak için ihtiyaç duydukları araçları bulmalarına yardımcı olabiliriz. Bilgi güçtür ve kitaplar onunla doludur. Ancak okumak pratik bir araçtan çok daha fazlasıdır. Kitaplar aracılığıyla zihnimizi zenginleştirebiliriz.
Yüksek sesle okuyun
Çocuklara yüksek sesle kitap okumak, hayal güçlerini harekete geçirir ve dünyaya dair anlayışlarını genişletir. Dil ve dinleme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur ve yazılı kelimeleri anlamaya hazırlar. Dilin ritmi ve melodisi çocuğun yaşamının bir parçası haline geldiğinde okumayı öğrenmek, yürümeyi ve konuşmayı öğrenmek kadar doğal olacaktır.
Çocuklar kendi başlarına okumayı öğrendikten sonra bile birlikte yüksek sesle okumanız önemlidir. İlgi düzeylerine uygun ancak okuma düzeylerinin ötesinde hikayeler okuyarak genç okuyucuların anlayışlarını geliştirebilir ve becerilerini geliştirmeleri için onları motive edebilirsiniz.
Bu hayatın bir parçası
Bir ebeveynin hayatı çoğu zaman telaşlı olsa da çocuğunuzla günde en az bir kez, düzenli olarak planlanmış bir saatte kitap okumaya çalışmalısınız. Ancak bir günü atlarsanız veya programınıza her zaman uymazsanız cesaretiniz kırılmasın. Çocuğunuza mümkün olduğunca sık kitap okuyun.
Birden fazla çocuğunuz varsa, özellikle aralarında iki yıldan fazla fark varsa, her çocukla baş başa kitap okumaya biraz zaman ayırmaya çalışın. Ancak farklı aşama ve yaşlardaki çocuklara aynı anda kitap okumak da iyidir. Çoğu çocuk birçok türde hikâye dinlemekten hoşlanır. Hikayeler karmaşık olduğunda çocuklar yine de fikri anlayabilir ve soru sormaya teşvik edilebilirler. Bir örnek vermek istiyorum: Çocuklarla yaptığım bir hikaye okuma çalışmasında, dokuz yaşlarındaki çocuk grubu beni hiç dinlemiyordu, aslında dinlemediklerini zannetmişim. Onca gürültü ve patırtının içinde hikayeye dair sorular sorduğumda, her birinin doğru cevaplar vermesi beni şaşırtmıştı. Her ne olursa olsun, okumaktan vazgeçmeyin. Sizi duyuyor ve anlıyorlar.
Yukarıda paylaştığım öneriler ışığında, çocuklarınız kitapların içindeki kelimeler, cümleler ve paragraflarla ömür boyu sürecek bir ilişkiye başlayabilir. Böylece iş, bilgi veya keyif için kolayca ve sık sık okuyan yetişkinlere dönüşebilirler.
