Dünya genelinde 2023’te başlayan ve sıcaklık rekorlarının kırılmasına neden olan El Nino Temmuz ayında sona erecek. El Nino’nun sona ermesiyle La Nina etkili olmaya başlayacak.
Türkiye’de La Nina’nın başladığı yıllarda genellikle yağışlarda artma gözlendiğini belirten uzmanlar “Ülkemizde 2024 yazında sıcak hava dalgaları ile yağışlı koşulların bir arada yaşanmasını bekliyoruz. Bu durum, yaz aylarında bunaltıcı hava şartlarının yaşanması anlamına gelmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’de sıcak geçen kış ve ilkbaharın ardından birçok kentte hava sıcaklığı haziran ayında 40 derecelere ulaşarak rekor seviyelere yaklaştı.
Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama Uzmanı Tağıl, Dünya Meteoroloji Örgütüne göre bu yaz Pasifik Okyanusu’nda serin ve yağışlı hava olayı La Nina’nın oluşma olasılığının yüzde 60 olarak tahmin edildiğini aktardı.
Söz konusu hava olayının doğrudan Türkiye’yi etkilemese de hava koşullarındaki değişikliklerin zincirleme etkiler oluşturduğuna dikkati çeken Tağıl, La Nina’nın yaz ile erken sonbahar arasında etkili olmasının beklendiğini vurguladı.
Şermin Tağıl, La Nina’nın etkisiyle serinleme bekleniyor olsa da bu durumun küresel hava sıcaklıklarının aniden düşmesi anlamına gelmeyeceğini anlatarak, şunları kaydetti: “Aksine, deniz yüzey sularının yüksek sıcaklıkları nedeniyle bu serinleme, kararsız hava şartlarına yol açacak. Bu kararsız hava şartlarının ani yağışlara neden olmasını bekliyoruz. Ülkemizde yağışlar ve yüksek sıcaklık bir araya geldiğinde bunaltıcı hava ortamı oluşacak. Bu yaz da 2023 yazında olduğu gibi yükselen deniz yüzeyi sıcaklıklarının hava koşullarında önemli rol oynamasını bekliyoruz.
Deniz yüzey sularının yüksek sıcaklığı ve artan nem, ülkemizde aşırı hava olaylarının daha sık görülme olasılığını artırıyor. 2024 Nisan ve Mayıs aylarında ortalamanın üzerinde sıcaklıklar yaşandı. Haziranın ilk yarısında ise ülkemiz, Doğu Akdeniz havzasında gelişen deniz sıcak hava dalgasının etkisinde kaldı.
La Nina Türkiye’yi nasıl etkileyecek?
Ülkemizde 2024 yazında sıcak hava dalgaları ile yağışlı koşulların bir arada yaşanmasını bekliyoruz. Bu durum, yaz aylarında bunaltıcı hava şartlarının yaşanması anlamına gelmektedir. Avrupa Orta Vadeli Hava Durumu Tahmin Modeli’ne (ECMWF) göre, haziran, temmuz ve ağustos aylarında sıcaklıkların ortalamanın üzerinde seyretmesi bekleniyor. Bu durum, büyük sıcaklık dalgalanmaları ve aşırı hava olaylarının yaşanabileceği anlamına geliyor.”
Bu yaz Türkiye’de kuraklık koşullarının sürmesini beklediklerini, bunun tarım sektörü için endişe verici olduğunu aktaran Tağıl, Copernicus Yağış İndeksi verilerine göre Türkiye’de kuraklık etkilerinin daha belirgin hale geldiğini, toprak neminin giderek azaldığını dile getirdi.
Ocak ayının dünya genelinde kaydedilen en sıcak ocaklardan biri olduğunu, nisan ve mayıs aylarında da yağış eksikliği yaşandığını bildiren Tağıl, “Ülkemizde La Nina’nın başladığı yıllarda genellikle yağışlarda artma gözlenmektedir. Bu yıl durumun nasıl gerçekleşeceğini söylemek için daha çok erken. Yüzeyin aşırı kuru olması, Batı Anadolu ve Akdeniz kıyılarında yangın olasılığını da artırıyor.” ifadelerini kullandı.
El Niño ve La Niña arasındaki fark nedir?
Her iki olay da Pasifik Okyanusu’nda başlıyor, ancak neredeyse her yönden birbirine zıtlar! La Niña, doğu Pasifik’teki suyun normalden daha soğuk olmasına neden oluyor. Aynı bölgede El Niño suyun normalden daha sıcak olmasına neden olabilir. Yani La Niña yıllarında kuraklığa maruz kalan alanlar, El Niño yıllarında bol yağış alabilir!
Kaynak: What Is La Niña? | NASA Space Place – NASA Science for Kids
