Balık tüketiminin sağlık için oldukça faydalı olduğunu ve dengeli tüketiminin sağlık ve yaşam kalitesini artırabildiğini belirten uzmanlar, balığın 10 faydasını anlattı.
Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, “Balık, içerdiği Omega 3 ve vitaminler ile kalp ve göz sağlığı başta olmak üzere birçok hastalığa karşı oldukça faydalı. Düzenli balık tüketimi ayrıca kas gelişimini de destekler ve kilo kontrolüne katkı sağlar” diyor.
Balığın 10 faydası
Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, balığın 10 faydasını şöyle sıraladı:
1- Omega-3 açısından zengin: Balık, kalp sağlığını destekleyen ve iltihaplanmayı azaltan omega-3 yağ asitleri açısından zengindir. Düzenli tüketimi, trigliserid seviyelerini düşürür, kalp damar hastalıklarına karşı koruyucu etkiler sağlar.
2- Yüksek protein içerir: Kas gelişimi, doku onarımı ve bağışıklık sistemi fonksiyonları için gerekli olan yüksek kaliteli protein içerir. Sporcular ve sağlıklı yaşam için iyi bir protein kaynağıdır.
3- B12 ve D vitamini açısından zengin: B12 vitamini, sinir sistemi sağlığı ve kırmızı kan hücrelerinin üretimi için önemli. D vitamini ise kemik sağlığını destekler ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
4- Kanser riskini düşürür: Selenyum ve A vitamini gibi antioksidan bileşenler içerir. Bu bileşenler, vücutta serbest radikallerin zararlı etkilerini azaltarak kanser riskini düşürmede yardımcı olur.
5- Kilo kontrolüne yardımcı olur: Düşük kalorili ve yüksek proteinli olması sayesinde tokluk hissi sağlar, bu da kilo kontrolüne yardımcı olur.
6- Beyin sağlığını destekler: Omega-3 yağ asitleri, beyin sağlığını korur ve hafızayı güçlendirir. Özellikle yaşlılık döneminde bunama ve Alzheimer riskini azaltmada etkilidir.
7- Cildin esnek ve parlak olmasını sağlar: İçerdiği sağlıklı yağlar, cilt sağlığını koruyarak cildin esnek ve parlak kalmasına yardımcı olabilir. Antioksidanlar sayesinde ciltteki serbest radikallerin etkisini azaltarak yaşlanma belirtilerini geciktirir.
8- Tiroit sağlığını destekler: Tiroit hormonlarının üretimi için önemli olan iyot minerali açısından zengindir. Tiroit sağlığını destekler ve metabolizmanın düzenlenmesine katkıda bulunur.
9- Metabolizmayı destekler: İçerdiği fosfor ve magnezyum gibi mineraller sayesinde metabolizmanın düzgün çalışmasına yardımcı olur. Bu mineraller vücudun enerji üretimine katkı sağlar ve kemik sağlığını destekler.
10- Göz sağlığını korur: A vitamini içeriği sayesinde göz sağlığını destekler ve yaşa bağlı göz hastalıklarının gelişimini önlemeye yardımcı olur.
Balık çeşitlerine göre besin değerleri:
Palamut: Özellikle Karadeniz’de sıkça tüketilen ve sağlık açısından birçok fayda sağlayan bir balık türüdür. Palamut balığının besin içerikleri şöyledir:
Besin Değerleri (100 gram pişmiş palamut balığı için)
- Kalori: Yaklaşık 200-250 kcal
- Protein: 20-25 gram
- Yağ: 10-15 gram
- Omega-3 yağ asitleri: Yüksek miktarda
- Vitaminler: B12, D, A vitamini
- Mineraller: Fosfor, selenyum, potasyum, magnezyum
Çipura: Akdeniz mutfağında önemli bir yere sahip olan, lezzetli ve besleyici bir deniz balığıdır. Hem sağlığa faydaları hem de zengin besin içerikleriyle dikkat çeker. Çipura balığının besin içerikleri:
Besin Değerleri (100 gram pişmiş çipura balığı için)
- Kalori: Yaklaşık 110-120 kcal
- Protein: 20-22 gram
- Yağ: 5-6 gram
- Omega-3 yağ asitleri: Orta düzeyde
- Vitaminler: B12, D, A vitamini
- Mineraller: Fosfor, selenyum, magnezyum, potasyum, iyot
Levrek: Deniz ürünleri arasında popüler ve besleyici bir seçenek olarak öne çıkar. Hafif lezzeti, düşük yağ oranı ve sağlığa pek çok faydası ile dikkat çeker. Levrek balığının besin içerikleri:
Besin Değerleri (100 gram pişmiş levrek balığı için)
- Kalori: 120-130 kcal
- Protein: 20-22 gram
- Yağ: 4-5 gram
- Omega-3 yağ asitleri: Orta düzeyde
- Vitaminler: B12, D, A vitamini, B6
- Mineraller: Selenyum, fosfor, potasyum, magnezyum, iyot
Barbun: Özellikle Ege ve Akdeniz mutfağında önemli bir yere sahip olan, lezzetli ve besleyici bir balık türüdür. Küçük boyutuna rağmen yüksek besin değeri ve sağlık yararlarıyla dikkat çeker. Barbun balığının besin içerikleri:
Besin Değerleri (100 gram pişmiş barbun balığı için)
- Kalori: 110-120 kcal
- Protein: 19-21 gram
- Yağ: 4-6 gram
- Omega-3 yağ asitleri: Orta düzeyde
- Vitaminler: B12, A, D vitamini
- Mineraller: Fosfor, potasyum, magnezyum, selenyum
Sardalya: Hem lezzeti hem de besin değeri açısından oldukça zengin bir balık türüdür. Küçük boyutuna rağmen sağlık açısından birçok fayda sunan sardalya, özellikle omega-3 yağ asitleri ve D vitamini açısından zengin bir kaynaktır. Sardalya balığının besin içerikleri:
Besin Değerleri (100 gram pişmiş sardalya balığı için)
- Kalori: 200-220 kcal
- Protein: 25-30 gram
- Yağ: 10-12 gram
- Omega-3 yağ asitleri: Yüksek miktarda
- Vitaminler: B12, D, A, B2 vitamini
- Mineraller: Kalsiyum, fosfor, potasyum, selenyum, iyot, demir
Lüfer: Hem lezzeti hem de besleyici içeriği ile Türk mutfağında önemli bir yer tutar. Omega-3 yağ asitleri ve protein açısından zengin olan lüfer, kalp ve beyin sağlığını destekleyici özelliklere sahiptir. Lüfer balığının besin içerikleri:
Besin Değerleri (100 gram pişmiş lüfer balığı için)
- Kalori: 150-170 kcal
- Protein: 20-23 gram
- Yağ: 8-10 gram
- Omega-3 yağ asitleri: Yüksek miktarda
- Vitaminler: B12, D, A, B6
- Mineraller: Fosfor, selenyum, potasyum, magnezyum
Kaynaklar:
- Djoussé L, Akinkuolie AO, Wu JH, Ding EL, Gaziano JM. Fish consumption, omega-3 fatty acids and risk of heart failure: a meta-analysis. Clin Nutr. 2012 Dec;31(6):846-53. doi: 10.1016/j.clnu.2012.05.010. Epub 2012 Jun 6. PMID: 22682084; PMCID: PMC3509256. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22682084/
- Virtanen JK, Mozaffarian D, Chiuve SE, Rimm EB. Fish consumption and risk of major chronic disease in men. Am J Clin Nutr. 2008 Dec;88(6):1618-25. doi: 10.3945/ajcn.2007.25816. PMID: 19064523; PMCID: PMC2613199. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19064523/
- Koletzko B, Lien E, Agostoni C, Böhles H, Campoy C, Cetin I, Decsi T, Dudenhausen JW, Dupont C, Forsyth S, Hoesli I, Holzgreve W, Lapillonne A, Putet G, Secher NJ, Symonds M, Szajewska H, Willatts P, Uauy R; World Association of Perinatal Medicine Dietary Guidelines Working Group. The roles of long-chain polyunsaturated fatty acids in pregnancy, lactation and infancy: review of current knowledge and consensus recommendations. J Perinat Med. 2008;36(1):5-14. doi: 10.1515/JPM.2008.001. PMID: 18184094. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18184094/
- Morris MC, Evans DA, Tangney CC, Bienias JL, Wilson RS. Fish consumption and cognitive decline with age in a large community study. Arch Neurol. 2005 Dec;62(12):1849-53. doi: 10.1001/archneur.62.12.noc50161. Epub 2005 Oct 10. PMID: 16216930. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16216930/
- Lin PY, Su KP. A meta-analytic review of double-blind, placebo-controlled trials of antidepressant efficacy of omega-3 fatty acids. J Clin Psychiatry. 2007 Jul;68(7):1056-61. doi: 10.4088/jcp.v68n0712. PMID: 17685742. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17685742/
- Malesa-Ciećwierz M, Usydus Z. Vitamin D: can fish food-based solutions be used for reduction of vitamin D deficiency in Poland? Nutrition. 2015 Jan;31(1):187-92. doi: 10.1016/j.nut.2014.07.003. Epub 2014 Jul 31. PMID: 25466665. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25466665/
- Di Giuseppe D, Crippa A, Orsini N, Wolk A. Fish consumption and risk of rheumatoid arthritis: a dose-response meta-analysis. Arthritis Res Ther. 2014 Sep 30;16(5):446. doi: 10.1186/s13075-014-0446-8. PMID: 25267142; PMCID: PMC4201724. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4201724/