Hematolojik tedavilerde doktor kontrolleri, ilaçların doğru kullanımı ve uzmanların tavsiyeleri kadar beslenme düzeni de son derece önemlidir. Peki özellikle nelere dikkat etmelisiniz? Liv Hospital Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Itır Şirinoğlu Demiriz yanıtladı.
- Hematolojik tedavi sürecinde beslenme neden önemlidir ve hangi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır?
- Et ve süt ürünlerinin birlikte tüketilmesi demir emilimini nasıl etkiler?
- Bağışıklık sistemini güçlendirmek için hangi besinler öne çıkıyor?
- Sağlıklı hücre gelişimi ve onarımı için hangi protein kaynakları tüketilmelidir?
- Bağırsak sağlığını desteklemek için hangi lifli besinler önerilmektedir?
- Dengeli ve sağlıklı beslenme için hangi yağlar ve sıvılar tüketilmelidir?
Hematolojik Tedavide Dengeli Beslenme Önemli
Dengeli beslenmek, hematolojik bir tedavi sürecinde büyük önem taşır. Tedaviye hazırlıklı olmak ve sürecin daha sağlıklı ilerlemesi için egzersiz, mental sağlık ve sağlıklı beslenme gereklidir.
Et ve Süt Ürünlerini Birlikte Tüketmeyin
Kültürümüzde ayran ve yoğurt sofraların vazgeçilmezi olsa da demir emilimini bozabileceği için et ürünleri ile eş zamanlı süt ürünü tüketilmemelidir. Et yemeklerinizin yanında; semizotu, kuzu kulağı, maydanoz gibi C vitamini açısından zengin yeşil yapraklı sebzelerden oluşan salatanızı limon ve zeytinyağı ile destekleyerek yiyebilirsiniz.
Antioksidan Kaynağı: Yapraklı Besinler
Yapraklı besinler güçlü antioksidanlardır ve içerdikleri fitonutrientler sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir. Yaban mersini, kırmızı üzüm ve patlıcan da benzer faydalar sağlayan önemli besinlerdir.
Enerji İçin Karbonhidrat Tüketin
Enerji ihtiyacını karşılamak için tam buğday makarna, esmer pirinç, tam buğday ekmek ve patates gibi kompleks karbonhidratlar öğünlerin önemli bir kısmını oluşturmalıdır.
Hücre Gelişimi ve Onarımı İçin Protein
Sağlıklı hücre gelişimi ve hasar onarımı için protein tüketimi gereklidir. Baklagiller, balık, hindi ve tavuk eti, süt ürünleri, yumurta, tofu ve kinoa gibi protein kaynakları her öğünde az miktarda da olsa yer almalıdır.
Mineral ve Lifler İçin Sebze ve Meyve
Olabildiğince çok sebze ve meyve tüketmek, sağlıklı bir beslenme düzeninin olmazsa olmazıdır. Meyveleri bütün olarak tüketmek, meyve suyu şeklinde tüketmekten daha faydalıdır. Önerilen sebzeler arasında brokoli, karnabahar, kayısı, nektarin ve anjelik erik bulunur.
Kemik Sağlığı İçin Süt ve Süt Ürünleri
Kemik sağlığını desteklemek için süt, yoğurt ve peynir gibi kalsiyum açısından zengin besinler diyetinize eklenmelidir.
Bağırsak Sağlığı İçin Lifli Besinler
Bağırsak sağlığını korumak için tam buğday ürünleri, meyve kabukları, çiğ sebzeler ve chia tohumu gibi lif zengini gıdalar tüketilmelidir.
Sağlıklı Yağlar ile Enflamasyonu Azaltın
Dengeli ve sağlıklı beslenme kapsamında doymamış yağlar da yer almalıdır. Avokado, zeytinyağı, kaju, ceviz, fındık, fıstık ve omega-3 zengini balık enflamasyonu azaltmada önemli rol oynar.
Vücut İçin Su Tüketimi Şart
Günlük 6-8 bardak su içmek, vücudun sağlıklı çalışması için gereklidir. Gazlı içecekler su yerine geçmezken, su içeriği yüksek meyveler (karpuz, üzüm gibi) ara öğün olarak tüketilebilir.
Mottonuz sağlıksız bol tüketmektense, sağlıklı ve dengeli tüketmek olsun.
Kan Üretimini Destekleyen Sağlıklı Besinler:
- ✅ Demir açısından zengin besinler: Kırmızı et, karaciğer, ıspanak, mercimek, fasulye, nohut, susam ve kabak çekirdeği
- ✅ Folik asit kaynakları: Brokoli, avokado, kuşkonmaz, portakal, lahana ve tam tahıllı ürünler
- ✅ B12 vitamini içeren besinler: Yumurta, süt ve süt ürünleri, balık, tavuk, kırmızı et
- ✅ C vitamini desteği: Maydanoz, biber, nar, çilek, limon, greyfurt ve portakal (Demir emilimini artırır)
- ✅ Baklagiller ve protein kaynakları: Nohut, fasulye, mercimek, kinoa, hindi, tavuk, balık ve tofu
- ✅ Sağlıklı yağlar: Ceviz, badem, fındık, chia tohumu, keten tohumu ve zeytinyağı
Güvenilir kaynaklar:
- Nutrition and Immunity – The Nutrition Source
- Frontiers | The relationship between nutrition and the immune system
- The Impact of Diet and Nutrition on Immune Function: Implications for Health and Disease – IDOSR
- Association of Dietary Profiles and Nutritional Status Among Patients with Hematologic Diseases: A Prospective Cohort Study | Blood | American Society of Hematology
- effect of oral dietary interventions on nutritional status and treatment tolerance in patients with hematologic neoplasms receiving chemotherapy: a systematic review | Nutrition Reviews | Oxford Academic
- Research Shows How Lifestyle Factors and Diet Affect Hematologic Care – Hematology.org
