Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Azer Aras Uluğ: “Bu hatalar mantar enfeksiyonlarının hayat boyu tekrarlanmasına neden oluyor.”
Tekrarlayan vajinal mantarlar önlem alınmazsa sağlığı bozmakla kalmıyor, sağlıklı ilişkilerin işleyişini de olumsuz etkiliyor. Asla ihmal edilmemesi gereken vajinal mantarlar için tedavi kadar önemli olan bir diğer etken de önlem almak.
Uzmanlar mantarlardan korunmak için güçlü bir bağışıklık sistemi ve sağlıklı bağırsakların en önemli faktörler olduğunu belirtiyor. Mantar enfeksiyonlarından koruyan yöntemler ve alınması gereken önlemleri Op. Dr. Âzer Aras Uluğ Anlattı.
Vajinal mantar enfeksiyonu hakkında en çok merak edilenler:
- Tekrarlayan vajinal mantar enfeksiyonu neden bazı kadınlarda sürekli geri dönüyor ve hayat boyu devam edebiliyor?
- Yanlış hijyen uygulamaları mantar enfeksiyonlarını tetikleyebilir mi, en sık yapılan hatalar neler?
- Bağışıklık sistemi ve bağırsak sağlığı mantarlardan korunmada gerçekten ne kadar etkili?
- Tedavi yeterli mi yoksa mantarlardan tamamen kurtulmak için yaşam tarzında değişiklik yapmak şart mı?
- Cinsel yaşam mantar enfeksiyonlarından nasıl etkileniyor ve çiftler için nasıl bir risk oluşturuyor?
- Önlem almak için nelere dikkat edilmeli ve mantar enfeksiyonlarını önlemek adına hangi alışkanlıklar değiştirilmeli?
Tekrarlayan vajinal mantarların pekçok soruna yol açtığını ifade eden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, “Tekrarlayan, geçmeyen mantar enfeksiyonları hayat kalitesini ciddi anlamda olumsuz etkiliyor ve pek çok ilave rahatsızlığa neden oluyor. Ağrılı cinsel ilişki, vajinal kuruluk, cinsel isteksizlik ve pek çok cinsel sorunun yanı sıra, çiftlerde ilişkisel problemlere ayrıca fiziksel, psikolojik, sosyolojik birçok soruna neden oluyor.” dedi.
Tek başına tedaviler yeterli değil, önlem almak şart!
Mantar enfeksiyonlarına karşı mutlaka önlem alınması gerektiğinin de altını çizen Dr. Âzer Aras Uluğ, bu etkenleri şöyle sıraladı:
- Vajinanın içini kesinlikle suyla yıkamayın yani vajinal duş yapmayın.
- Vajinanın içine elinizi sokarak yıkamayın.
- Vajinayı asla sabunla yıkamayın.
- Sentetik, dantelli, naylon iç çamaşırları kullanmayın. Bunun yerine pamuklu iç çamaşırları kullanın. Bu çamaşırları da makinede 50 veya 60 derecenin üzerinde yıkayın. Yıkadıktan sonra da ütüleyerek kullanın.
- Genelde tek eşli yaşamı öneririz ama çoklu bir cinsel partneriniz varsa o zaman mutlaka prezervatif kullanın.
- Uzun süredir spiral takılıysa, spirali zamanında değiştirin.
- Yıllık kontrollerinizi ihmal etmeyin.
- Sık tekrarlayan mantar infeksiyonunun altında bir sebep bulunamazsa spiralinizi değiştirin.
- Tuvalette genital bölgenin hijyeni konusunda bazı kurallar vardır. Bu kurallara uyun. Önden arkaya doğru temizlenmeye özen gösterin.”
Mantar enfeksiyonlarının neden olduğu diğer sağlık sorunlarına da değinen Uluğ, “Mantarlar bağışıklık sistemi ile ilgili rahatsızlıklardır bundan dolayı bağışıklığın desteklenmesi büyük önem taşıyor. Bununla ilgili de alınabilecek önlemleri de şu şekilde sıralayabiliriz” diyerek önlemleri tek tek anlattı.
- Demir eksikliğiniz varsa, kansızlığınız varsa mutlaka tedavi olun.
- Sizde mantar varsa eşinizin de tedavi olmasını sağlayın.
- Tekrarlayan bir mantardan muzdaripseniz altta yatan hazırlayıcı sebeplerin ortadan kaldırılması noktasında mutlaka destek alın.
- Doğum kontrol hapı kullanıyorsanız değiştirin.
- Kansızlığınız varsa tedavi olun.
- İnsülin direnciniz varsa, gizli şeker hastalığınız, diyabet hastalığınız varsa bunlara yönelik mutlaka diyetlerinize dikkat edin.
Beslenme düzenini mutlaka değiştirip bağırsakları onarmak gerekir
🔹 Multisistemik yaklaşım şart: Tüm tedavileri almanıza rağmen mantar enfeksiyonu tekrarlıyorsa, bağışıklık sisteminizi ve bağırsak sağlığınızı göz önünde bulundurmalısınız.
🔹 Bağırsak sağlığına dikkat edin: Bağırsaklar, mantar enfeksiyonlarının rezervuarı olabilir. Tedavide odaklanılması gereken ana organlardan biridir.
🔹 Beslenme alışkanlıklarınızı değiştirin:
- Aşırı karbonhidrat tüketiminden kaçının.
- Rafine şeker kullanımını sınırlayın.
- Hazır, işlenmiş ve paketlenmiş gıdalardan uzak durun.
- Süt tüketimini azaltın.
🔹 Önlem alın, tekrar yaşamayın: Tekrarlayan mantar enfeksiyonlarını önlemek için sadece tedavi yeterli değildir. Hekime danışarak altta yatan nedenleri belirlemek ve uygun ayırıcı tanı almak gereklidir.
🔹 Uzman desteğiyle doğru diyet uygulayın: Tedaviye ek olarak, uzman önerisi altındaki diyetler enfeksiyonların tamamen ortadan kalkmasını sağlayabilir.
Erken tanı neden çok önemli?
Dr. Âzer Aras Uluğ sözlerine şöyle devam etti.
“Her rahatsızlıkta olduğu gibi tekrarlayan mantarlarda da erken tanı büyük önem taşıyor. Zamanında önlem alınmayan durumlarda enfeksiyon kalçaya kadar yayılabiliyor ve iyileşmeyen bir enfeksiyon halini alabiliyor. Ondan dolayı da bütün hastalıklarda olduğu gibi vajinal enfeksiyonlarda da teşhis, tedavi erken olduğu zaman olay kronikleşmeden çözüme ulaştırma şansımız var.
Mantar enfeksiyonlarından korunmak için öneriler:
- Stresinizi kontrol edin.
- Huzurlu yaşam koşulları organize etmeye çalışın.
- Mümkün olduğunca antibiyotik kullanımından kaçının.
- Sağlıklı beslenin.
- Spor yapın.
- Kişisel hijyeninize özen gösterin.
- Pamuklu çamaşır kullanın.
- Islak mayoyla uzun süre kalmayın.
- Ortak kullanılan tuvaletlerde mutlaka hijyenize dikkat edin.
Epilasyon, sauna gibi ortak kullanılan merkezlerde mutlaka hijyen noktasında güvenilir merkezleri tercih edin ve maksimum hijyene önem gösterin.
Bitkisel ve doğal destekler vajinal mantar enfeksiyonuna yardımcı olabilir mi?
Healthline‘ın aktardığına göre; vajinal mantar enfeksiyonlarını doğal ve bitkisel destekler ile tedavi etmeyi deneyebilirsiniz, ancak bunlar belirtilen ilaçlar kadar etkili veya güvenilir olmayabilir.
Dikkat! Kullanmadan önce doktorunuza danışın!
Vajinal mantar enfeksiyonu için kullanılan bazı doğal ve bitkisel destekler:
- Hindistan cevizi yağı
- Çay Ağacı Yağı
- sarımsak
- borik asit
- sade yoğurt
Vajinanıza krem veya yağ uygulamadan önce ellerinizin temiz olduğundan emin olun.
Doğal ilaçları denemeden önce bir sağlık uzmanıyla da konuşmak isteyebilirsiniz. Belirtileriniz basit bir mantar enfeksiyonu dışında bir şeyden kaynaklanıyorsa, bir doktor durumunuzu teşhis etmenize yardımcı olabilir.
Reçetesiz veya reçeteli ilaçlar alıyorsanız, bitkisel ilaçlar hakkında doktorunuzla konuşun. Bazı otlar, aldığınız ilaçlarla etkileşime girebilir veya diğer istenmeyen yan etkilere neden olabilir.
Partnerinizde penis mantarı enfeksiyonu olabilir mi?
Tüm bedenlerde Candida vardır – sadece kadın bedeni değil. Bu mantarın aşırı büyümesi durumunda, mantar enfeksiyonuna yol açabilir. Kasık bölgesi, cilt kıvrımları ve nem nedeniyle özellikle Candida’nın aşırı büyümesine eğilimlidir.
Yine de, penis mantarı enfeksiyonları en yaygın olarak, mantar enfeksiyonu olan bir partnerle vajinada prezervatifsiz penis cinsel ilişkisine girmekten kaynaklanır.
Mantar enfeksiyonunun belirtileri penisi olan kişilerde o kadar belirgin olmayabilir. Şaft boyunca kızarıklık ve beyaz lekeler görebilir veya yanma veya kaşıntı hissi yaşayabilirsiniz.
Penis mantarı enfeksiyonunuz olduğunu düşünüyorsanız, doğru teşhis için bir sağlık uzmanına danışın.
Güvenilir kaynaklar:
- Yeast infection (vaginal) – Symptoms and causes – Mayo Clinic
- Overview: Vaginal yeast infection (thrush) – InformedHealth.org – NCBI Bookshelf
- Vulvovaginal Candidiasis: A Review of the Evidence for the 2021 Centers for Disease Control and Prevention of Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines | Clinical Infectious Diseases | Oxford Academic
- Candidiasis (yeast infection) – World Health Organization (WHO)
- Vaginal yeast infections – U.S. Department of Health and Human Services, Office of Women’s Health (OWH)