Türkiye’de ve dünyada diyabetli hasta sayısı her geçen gün artıyor. Tedavi edilmeyen diyabet ise sinir hasarı, kalp ve böbrek hastalıkları, görme kaybı ve uzuv kaybı gibi ciddi komplikasyonlara sebep olabiliyor. Diyabeti kontrol altına almak için 11 etkili öneri nedir?
Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Nevrez Koylan, yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisiyle kontrol altına alınabilen diyabet için hastalara 11 tavsiyede bulundu.
Diyabeti kontrol altına almak için 11 etkili öneri:
- Kan şekeri seviyenizi kontrol altında tutun
Doktorunuzun belirlediği hedef aralıkta kalmak için düzenli ölçüm yapın ve ilaçlarınızı zamanında alın. - Sağlıklı beslenin
Diyabet dostu bir beslenme planı uygulayın; meyve, sebze ve tam tahıllı besinlere yönelin; yağlı ve işlenmiş gıdalardan uzak durun. - Düzenli egzersiz yapın
Haftada en az 150 dakika orta tempolu egzersiz, kan şekeri seviyesini düşürmeye, kilo vermeye ve genel sağlığı desteklemeye yardımcı olur. - Sigaradan uzak durun
Sigara, diyabetin komplikasyon riskini önemli ölçüde artırır; bırakmak için destek alın. - Düzenli doktor kontrollerinizi sürdürün
Göz, ayak muayeneleri ve böbrek fonksiyon testleri gibi taramalara düzenli katılarak komplikasyon riski kontrol altında tutulmalıdır. - Kan basıncınızı kontrol altında tutun
Hedefiniz 130/80 mmHg veya altı olmalı. - Kolesterol seviyenizi yakından takip edin
LDL kolesterolünüzü 100 mg/dL’nin altında, HDL kolesterolünüzü ise 40 mg/dL’nin üzerinde tutmayı hedefleyin. - Ayak sağlığına özen gösterin
Diyabet ayaklarda sinir hasarı ve dolaşım bozukluğuna neden olabilir; ayaklarınızı günlük kontrol edin ve sorunları hızlıca doktorunuza bildirin. - Hayatınızdaki stresi yönetin
Stres kan şekeri seviyenizi yükseltebilir; egzersiz, yoga veya meditasyon gibi yöntemlerle stresi azaltabilirsiniz. - Diş sağlığınıza dikkat edin
Diyabet, diş eti hastalığı riskini artırır; dişlerinizi günde iki kez fırçalayın ve diş ipi kullanın. - Doktorunuzla düzenli iletişimde olun
Diyabet yönetimiyle ilgili her türlü soru ya da endişeyi doktorunuzla paylaşmaktan çekinmeyin.
🧪 Klinik çalışmalar: Diyabet etkilerini azaltmada yaşam tarzı müdahaleleri
Bilimsel araştırmalar, yaşam tarzı değişikliklerinin diyabetin hem başlangıcını geciktirme hem de komplikasyonlarını azaltmada önemli rol oynadığını ortaya koyuyor:
- Egzersiz, diyet ve ek unsurları içeren müdahaleler, yüksek riskli bireylerde Tip 2 diyabet gelişimini 10 yıl boyunca azaltmıştır (PubMed).
- Akdeniz diyeti odaklı yaşam tarzı değişiklikleri, uzun vadede Tip 2 diyabetin önlenmesinde koruyucu etki göstermiştir (MDPI).
- Kapsamlı müdahaleler, diyabetli hastalarda HbA1c, lipidler ve kan basıncında klinik anlamlı düzelme sağlamıştır (ScienceDirect).
- Kardiyovasküler riskin azaltılmasında, diyabete uygun beslenme planlarının etkili olduğu görülmüştür (NEJM).
Kaynaklar:
- Yoon, U., Kwok, L. L., & Magkidis, A. (2013). Efficacy of lifestyle interventions in reducing diabetes incidence in patients with impaired glucose tolerance: a systematic review of randomized controlled trials. Metabolism, 62(2), 303–314.
- Martínez-Uusitupa, M., et al. (2019). Prevention of Type 2 Diabetes by Lifestyle Changes – A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 11(11), Article 2611.
- Johansson, L., et al. (2015). Efficacy of lifestyle interventions in patients with type 2 diabetes: A meta-analysis. European Journal of Internal Medicine, 26(1), 16–23.
- Estruch, R., et al. (2013). Primary prevention of cardiovascular disease with a Mediterranean diet. The New England Journal of Medicine, 368(14), 1279–1290.
