Sessiz istifa Türkiye’de de yaygınlaşıyor: Çalışma hayatının kodları değişiyor!

Görev tanımının dışına çıkmayan çalışanlar, yöneticilerin dilindeki “yeni nesil bir tuhaf” serzenişleri ve adına “sessiz istifa” denen bu yeni tutum, Türkiye’de de giderek yaygınlaşıyor. Genç kuşak çalışanlar, işyerine emek verirken karşılığını göremediklerini düşünüyor ve duygusal olarak geri çekiliyor. Bu değişim, çalışma hayatının dinamiklerini kökten etkiliyor.

Sessiz istifa

📌 Öne çıkanlar:
• Sessiz istifa nedir, neden yaygınlaşıyor?
• Genç kuşaklar neden sadece görev tanımına bağlı kalmak istiyor?
• X, Y ve Z kuşakları iş hayatına nasıl yaklaşıyor?
• Yeni nesil çalışma etiği nedir?
• Sadakat artık neden tek başına ödüllendirilmiyor?


Sessiz istifa çalışma kültürünü nasıl dönüştürüyor?

Sosyolog Prof. Dr. Barış Erdoğan’a göre “sessiz istifa” sadece çalışmayı bırakmak değil, işyerine sadece minimum katkı sunma eğilimidir. Gençler sisteme kendilerine ödenenden fazlasını vermek istemiyor, çünkü geçmiş kuşaklar gibi ödüllendirilmediklerini düşünüyorlar. Bu bir tembellik değil, değer–karşılık sorgulaması.

🧠 Gençler artık sorguluyor: “Zamanımı neden başkasını zengin etmek için harcayayım?”

Prof. Erdoğan, genç çalışanların, uzun saatler özveriyle çalışan ailelerinin maddi olarak ödüllendirildiğini, ancak bugünkü iş dünyasında bu ödül mekanizmasının da ortadan kalktığını söylüyor. Bu kırılma, yeni kuşağın “özverili çalışan” modeline ilgisiz kalmasına neden oluyor.

🏙 Büyükşehirlerde değişim daha görünür

Prof. Erdoğan’a göre sessiz istifa davranışları özellikle büyükşehirlerde dikkat çekici boyutlara ulaşmış durumda. Genç kuşak, “fazla iş, az takdir, sıfır güvence” formülünün kendilerine reva görüldüğünü düşünüyor. Bu koşullar, işyerine yalnızca fiziksel olarak katılmalarına, ancak ruhsal bağ kurmamalarına neden oluyor.


Kuşak farkları iş hayatını nasıl şekillendiriyor?

🔄 X, Y ve Z kuşağı iş hayatına nasıl bakıyor?

  • X kuşağı: Emekliliği bekliyor, işten içten içe kopmuş durumda.
  • Y kuşağı: Büyük hayallerle girdiği işlerde, liyakatsizlik ve maddi zorluklarla karşılaştı. Hâlâ ödül bekliyor.
  • Z kuşağı: İşe bir “geçim aracı” olarak bakıyor. Anlamı ve değeri iş dışında arıyor.

💼 Yeni kuşak için sadakat neden anlamını yitiriyor?

Bugünün gençleri, “çok çalışırsan senin de olur” söylemine inanmıyor. Ortalama bir maaşla ev ya da araba sahibi olmanın imkânsız hale gelmesi, gençlerin işyerine bağlılığını zayıflatıyor. Özveriden çok “denge” arıyorlar.

🎯 Gençlerin beklentisi net: Saygı, değer ve geçinebilecek bir ücret

Prof. Erdoğan, gençlerin artık emir-komuta zinciri içinde kaybolmak istemediğini söylüyor. Değer görmediklerinde, kendilerini geri çekiyorlar. Bu da yöneticiler tarafından “disiplinsizlik” ya da “nankörlük” olarak okunabiliyor.


🌐 Bunlar da ilginizi çekebilir:


Kaynaklar:

  • Galanis, P., Katsiroumpa, A., Vraka, I., Siskou, O., Konstantakopoulou, O., Moisoglou, I., Gallos, P., & Kaitelidou, D. (2023). The quiet quitting scale: Development and initial validation. AIMS Public Health, 10(4), 828–848. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38187899/
  • Spreng, R. N., Dimas, E., Mwilambwe‑Tshilobo, L., et al. (2021). Affective neuroscience of loneliness: potential mechanisms. Frontiers in Behavioral Neuroscience. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9910279
  • Ochís, K., et al. (2023). Generation Z and “Quiet Quitting”: Rethinking onboarding in an era of employee disengagement. Management and Business Review, 17(1), 83–101. https://www.scielo.cl/pdf/mbr/v17n1/0718-3992-mbr-17-01-83.pdf

Editor
Haber Merkezi ▪ İndigo Dergisi, 20 yıldır ilkelerinden ödün vermeden tarafsız yayıncılık anlayışı ile çalışan bağımsız bir medya kuruluşudur. Amacımız: Gidişatı ve tabuları sorgulayarak, kamuoyu oluşturarak farkındalık yaratmaktır. Vizyonumuz: Okurlarımızda sosyal sorumluluk bilinci geliştirerek toplumun olumlu yönde değişimine katkıda bulunmaktır. Temel değerlerimiz: Dürüst, sağduyulu, barışçıl ve sosyal sorumluluklarının bilincinde olmaktır. İndigo Dergisi, Türkiye’nin saygın çevrimiçi yayınlarından biri olarak, iletişim özgürlüğünü halkın gerçekleri öğrenme hakkı olarak kabul eder. Bu doğrultuda Basın Meslek İlkeleri ve Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ne uymayı taahhüt eder. İndigo Dergisi ayrıca İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni benimsemekte ve yayın içeriğinde de bu bildirgeyi göz önünde bulundurmaktadır. Buradan hareketle herkesin ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya diğer herhangi bir milli veya toplumsal köken, servet, doğuş veya herhangi diğer bir fark gözetilmeksizin eşitliğine ve özgürlüğüne inanmaktadır. İndigo Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti çıkarlarına ters düşen; milli haysiyetimizi ve değerlerimizi karalayan, küçümseyen ya da bunlara zarar verebilecek nitelikte hiçbir yazıya yer vermez. İndigo Dergisi herhangi bir çıkar grubu, ideolojik veya politik hiçbir oluşumun parçası değildir.