Beyin hastalıklarının göz belirtileri: Şaşılık, çift görme ve görme kaybı

Gözlerde aniden ortaya çıkan şikayetler, her zaman basit bir göz rahatsızlığına işaret etmeyebilir. Uzmanlar, ani gelişen şaşılık ve çift görme, bulanık görme veya kalıcı görme kaybı gibi durumların, altta yatan ciddi beyin hastalıklarının göz belirtileri olabileceği konusunda uyarıyor. Özellikle Multiple Skleroz’un (MS) ilk sinyallerinden biri olabilen optik nörit, bu sinsi ilişkinin en bilinen örneklerinden biri.

Beyin hastalıklarının göz belirtileri: Ani şaşılık, çift görme ve görme kaybı neden olur?

Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Sevim Kuyumcu, görme işlevinin büyük bir kısmının beyinde gerçekleştiğini ve bu nedenle beyin tümörü veya Multiple Skleroz (MS) gibi durumların doğrudan gözleri etkileyebileceğini belirtiyor. Aniden ortaya çıkan göz kayması, bulanık görme veya göz siniri iltihabı gibi şikayetlerde zaman kaybetmeden bir uzmana başvurmak, erken teşhis için hayati önem taşıyor.

📌 Öne çıkanlar: Beyin hastalıklarının göz belirtileri ve acil durum sinyalleri

• Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Sevim Kuyumcu, ani gelişen şaşılık, çift görme ve görme kaybı gibi belirtilerin beyin kaynaklı olabileceği uyarısında bulunuyor.
• Multiple Skleroz (MS), beyin tümörü, beyin kanaması (inme) ve anevrizma gibi nörolojik hastalıklar, ilk belirtilerini gözlerde gösterebilir.
• Özellikle genç yaşta ortaya çıkan, göz hareketleriyle artan ağrı ve bulanık görme ile karakterize optik nörit (göz siniri iltihabı), MS’in en yaygın ilk belirtilerindendir.
• Ani ve şiddetli baş ağrısıyla birlikte göz bebekleri arasında büyüklük farkı oluşması, beyin anevrizması kanaması gibi acil bir durumun habercisi olabilir.
• Gözlerdeki belirtiler sayesinde altta yatan nörolojik bir hastalığın erken teşhis edilmesi mümkün olabilir, bu nedenle yıllık göz muayeneleri kritik öneme sahiptir.

🔎 En çok merak edilenler

• Gözlerimdeki hangi belirti tehlikelidir?
  Aniden başlayan her türlü değişiklik ciddiye alınmalıdır. Özellikle aniden ortaya çıkan çift görme, bir gözde perde inmesi hissi, şiddetli baş ağrısıyla birlikte göz bebeğinde büyüme ve 24 saatten uzun süren bulanık görme, acil tıbbi yardım gerektiren durumlardır.
• Optik nörit nedir ve MS ile ilişkisi nedir?
  Optik nörit, gözü beyne bağlayan optik sinirin iltihaplanmasıdır. Bu durum, sinirin koruyucu kılıfının (miyelin) hasar görmesine neden olur. MS de beyin ve omurilikteki sinirlerin miyelin kılıfına saldıran bir hastalık olduğu için, optik nörit genellikle MS’in ilk atağı olarak ortaya çıkar.
• Beyin tümörü her zaman göz belirtisi verir mi?
  Hayır. Belirtiler, tümörün beyindeki konumuna ve büyüklüğüne bağlıdır. Görme yollarına veya göz hareketlerini kontrol eden sinirlere yakın bir tümör, görme alanı kaybı veya çift görme gibi belirtilere neden olma olasılığı daha yüksektir.
• Ani görme kaybı yaşarsam ne yapmalıyım?
  Bir veya iki gözde aniden ortaya çıkan görme kaybı, acil bir durumdur. Bu, bir inme (beyin damar tıkanıklığı) veya retina damar tıkanıklığı gibi ciddi bir sorunun habercisi olabilir. Derhal en yakın acil servise başvurmalısınız.

🧠 Gözlerdeki sorunlar beyin kaynaklı olabilir!

Gözlerde ani gelişen şaşılık, çift görme, görme alanında daralma, ani görme kaybı… Gözlerde gelişen bu tür sorunlar sadece göz rahatsızlıkları olarak düşünülse de aslında beyin kaynaklı bir problemin habercisi olabiliyor. Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Sevim Kuyumcu, görme işlevinin büyük bir kısmı beyinde gerçekleştiği için bu bölgede oluşan problemlerin doğrudan görmeyi de etkileyebildiğini belirtiyor.

Beyinden kaynaklanan göz şikayetleri genellikle beyin ve sinir sistemini etkileyen Multiple Skleroz, beyin tümörü, damar tıkanıklığı, travma veya iltihabi bir durum sonucunda ortaya çıkmaktadır.

Dr. Kuyumcu, gözlerde oluşan sorunlarda bazen nörolojik değerlendirmenin de yapılması gerektiğini ve bu sayede beyinle ilgili hastalıkların erken dönemde teşhis edilebildiğini vurguluyor. İşte gözlerde oluşan şikayetlerin işaret edebileceği bazı beyin kaynaklı hastalıklar:

• Gözlerde Ani Gelişen Şaşılık ve Çift Görme: Kafa travmaları, beyin kanamaları, menenjit ve beyin tümörleri gibi durumlar, göz kaslarını yöneten sinirleri etkileyerek şaşılığa yol açabilir.
• Görme Kaybı (Tam veya Kısmi): Göz siniri iltihabı (optik nörit) en sık rastlanan nedenlerden biridir. Ayrıca MS gibi bazı beyin hastalıkları da görme sinirini etkileyerek ani görme kaybına neden olabilir.
• Göz Bebeklerinde Büyüklük Farkı: En acil nedenlerinden biri, büyük damarlarda yırtılma ya da balonlaşma (anevrizma) olup, şiddetli baş ağrısıyla birlikte görülür.
• Göz Kapağı Düşüklüğü: Sonradan oluşan göz kapağı düşüklüğü, kas-sinir iletim bozukluklarından beyin tümörlerine kadar değişen hastalıklara işaret edebilir.
• Görme Alanında Daralma: Özellikle yavaş ilerleyen beyin tümörleri veya optik nörit, görme alanında “perde inmiş gibi” hissedilen kayıplara yol açabilir.

MS: Bulanık görme ve renklerin solması: Multiple Sklerozun (MS) göz belirtisi “optik nörit” nedir?

Optik nörit, gözü beyne bağlayan ve görsel bilgiyi taşıyan optik sinirin iltihaplanması ve şişmesidir. Bu durum, sinirin etrafındaki koruyucu miyelin kılıfının hasar görmesiyle ortaya çıkar. Multiple Skleroz (MS) da vücudun kendi bağışıklık sisteminin beyin ve omurilikteki miyelin kılıfına saldırdığı bir hastalık olduğu için, optik nörit genellikle MS’in ilk ortaya çıkan belirtisidir. Optik nörit yaşayan her kişide MS gelişmez, ancak optik nörit geçirenlerin ileriki yıllarda MS tanısı alma riski önemli ölçüde artar. Belirtileri şunlardır:

• Ani Görme Kaybı veya Bulanıklık: Genellikle tek gözde, birkaç saat veya gün içinde gelişen görme bulanıklığı.
• Göz Hareketleriyle Artan Ağrı: Gözü hareket ettirince hissedilen, gözün arkasında künt bir ağrı.
• Renklerin Soluklaşması: Renkler, özellikle de kırmızı, normalden daha soluk ve cansız görünür. (Kaynak: National MS Society)

🧠 Çift görme ve görme alanı kaybı: Beyin tümörleri görmeyi nasıl etkiler?

Beyin tümörünün neden olduğu göz belirtileri, tamamen tümörün beyindeki konumuna ve büyüklüğüne bağlıdır. Tümör, beynin görme yolları veya göz hareketlerini kontrol eden sinirleri üzerinde baskı oluşturduğunda çeşitli semptomlar ortaya çıkar.

• Hipofiz Bezi Tümörleri: Beynin tabanında, iki gözden gelen optik sinirlerin çapraz yaptığı noktanın hemen altında bulunan hipofiz bezindeki bir tümör, bu sinirlere baskı yaparak “tünel görüşü” olarak bilinen, her iki gözün de dış yanları görememesi durumuna neden olabilir.
• Beyin Sapı Tümörleri: Göz kaslarını hareket ettiren sinirler beyin sapından geçer. Bu bölgedeki bir tümör, bu sinirlerden birini etkileyerek gözün hareketini kısıtlayabilir ve şaşılık ve çift görmeye yol açabilir.
• Oksipital Lob Tümörleri: Beynin en arka kısmında yer alan ve görsel bilgiyi işleyen oksipital lobdaki bir tümör, kişinin görme alanının bir yarısını (sağ veya sol) kaybetmesine neden olabilir. (Kaynak: American Brain Tumor Association)

🚑 Ani görme kaybı ve göz bebeğinde büyüme: Beyin kanaması ve inmenin acil sinyalleri

Gözlerde aniden ortaya çıkan bazı belirtiler, beyinde yaşanan ve acil müdahale gerektiren damarsal bir olayın habercisi olabilir. Bu belirtiler fark edildiğinde saniyeler bile önemlidir.

• İnme (Beyin Damar Tıkanıklığı): Beyne kan taşıyan bir damarın pıhtı ile aniden tıkanmasıdır. Eğer gözü besleyen damar veya beynin görme merkezine giden damar tıkanırsa, kişi bunu “bir gözüme aniden perde indi” şeklinde tarif ettiği, ağrısız ve ani bir görme kaybı olarak yaşayabilir.
• Anevrizma Kanaması: Beyin damarlarından birinde oluşan bir baloncuğun (anevrizma) yırtılması sonucu oluşan beyin kanamasıdır. Kanamayla artan kafa içi basıncı, göz hareketlerini kontrol eden sinirlerden birine baskı yapabilir. Bu durum, aniden ortaya çıkan şiddetli bir baş ağrısı ile birlikte, göz bebeklerinden birinin aniden büyümesine ve ışığa tepki vermemesine neden olabilir. Bu, son derece acil bir “kırmızı alarm” belirtisidir. (Kaynak: American Stroke Association)

📋 Hangi göz belirtisi hangi beyin hastalığına işaret edebilir? (Belirti Rehberi)

Aşağıdaki tablo, hangi göz belirtisinin hangi potansiyel nörolojik hastalıkla ilişkili olabileceğine dair genel bir rehber sunmaktadır. Bu belirtilerden herhangi birini yaşamanız durumunda, derhal bir göz hekimine başvurmanız hayati önem taşır.

🌐 Bunlar da ilginizi çekebilir:

• MS hastalığının göze etkileri neler?
• MS hastalığının 3 önemli belirtisi
• MS hakkında bilinmesi gereken 9 önemli nokta
• Şaşılık nedir? Kaç yaşına kadar tedavi edilmeli?
• Göz kuruluğu neden olur: Ekran süresi, miyop ve şaşılık riski
• Göz sağlığı konusunda doğru bilinen yanlışlar neler?

🔗 Kaynaklar:

• Dr. Sevim Kuyumcu – Acıbadem Kozyatağı Hastanesi, Göz Hastalıkları Uzmanı
• National MS Society – Optic Neuritis
• American Brain Tumor Association – How Brain Tumors Affect Vision
• American Stroke Association – Stroke Warning Signs and Symptoms