Kadın vücudu üzerine bir çalışma: Çıplak Kadın

Kadın, bütün organlarıyla bu organların erkeklerdekinden çok farklı olarak algılanan işlevleriyle ele alınmış eserde. İlk çağdaki Müşfik Ana Tanrıçanın, yerini erkek otoritesine bırakmasıyla nelerin değiştiği ve kadının kayıplarını hatırlatarak esere giriş yapan yazar, erkeklerin ve kadınların evrim sürecini aynı şekilde geçirmediklerinden bahsediyor.

kadın vücudu anatomi anton-belovodchenko

Kimimize göre karşımız, karşıtımız, kimimize göre tapılası varlık, kimilerine göre amansız kaşık düşmanımız, yer soframızda öküzümüzden sonra gelen, bütün bir dünya şiirinin neredeyse onlardan bahsettiği kadınlar…

kadın vücudu çıplak desmond morrisŞimdiye kadar kadınlar hakkında çok şey bilmediğimi bilirdim, hatta bir defasında bir kadın arkadaşım ilerlemiş yaşıma ve elimdeki kitaba bakıp, kadınlarla olan maceralarımı da hatırlatırcasına;


“Hala bir şey bilmiyor musun kadınlar hakkında? Ayıp, ayıp!” diyerek beni tiye almış biraz da kınamıştı.

Yine de ona kızamamıştım. Çünkü ben karşı cinsle olan ilişkilerimde gerçekten çok başarısız bir adamdım. O arkadaşın da benim de medeni durumlarımızdaki başarısızlığı ifade eden olumsuz değişmeler, boşanmalar, bu işleri benim kadar onun da bilmediğini gösteriyordu; ama onu kırmadım yine de karşı bir cevapla… Ben bu konu ile ilgili ilginç ve değişik okumalara devam ettim. Bunlar bana pratikte bir şey sağlamadı, ama bakış açım değişti. En çok etkilendiklerimden biri, aynı zamanda bilimsel bir çalışma olan, Dr. Louann Brizendine’in Kadın kadın beyni Dr. Louann Brizendine kadın vücuduBeyni ile yeni okuduğum ve bu yazımda konu edineceğim Ünlü Desmond Morris’in Çıplak Kadın / Kadın Vücudu Üzerine Bir incelemesi (The Naked  Woman /A Study of the Female Body) oldu. Her iki eseri de altlarını çizerek okudum ve en yakın arkadaşlarıma da okuttum.

John Desmond Morris, 24 Ocak 1928 Purton, Kuzey Wiltshire doğumlu, İngiliz zoolog ve etolojist aynı zamanda sürrealist bir ressam ve popüler yazar olarak da bilinir. Yazarın birçok yayını var. Bunlar, zooloji, etoloji dışında sürrealizmle de ilgili. Yazar çok yönlü, çalışkan, çok üretken bir kişilik. Kendi sitesinde 50’nin üzerinde kitaplaşmış yayın dışında, televizyon dizileri, sürrealist resim sergileri söz konusu ediliyor yazarın aktif olarak üretimlerinden. Yazar akademik kariyerine 1954’te Oxfort’ta başlamış.

Çıplak Kadın 2004’te yayınlanmış İngiltere’de. Türkiye’de Ayşe Aslı Özer’in Türkçesiyle 2006’da yayınlanmış. Eser baştan sona şaşırtıcı anekdotlarla, titiz bir çalışma, tamamen bilimsel gerçeklere dayanılarak, evrimci bir bakış çıplak kadın desmond morrisaçısıyla kadını konu alıyor. Bazen gülüp geçerken, bazen de şaşırıyorsunuz. Kadınların davranışlarına anlam veremezken bazen, bazen de iyi ki biz erkeklere benzememişler diyorsunuz. Ama eser kendisine olan ilgiyi sürekli canlı tutuyor. Sıkılmıyorsunuz. Kadın bütün organlarıyla, bu organların erkeklerdekinden çok farklı olarak algılanan işlevleriyle ele alınmış eserde. İlk çağdaki Müşfik Ana Tanrıçanın, yerini erkek otoritesine bırakmasıyla nelerin değiştiği ve kadının kayıplarını hatırlatarak esere giriş yapan yazar, erkeklerin ve kadınların evrim sürecini aynı şekilde geçirmediklerinden bahsediyor. Her ikisi de çocukluktan yetişkinliğe geçerken uzun yollar kat ettiklerinden; erkekler davranış bakımından daha çocuksu özelliklere sahipken, kadınlar anatomik açıdan daha çocuksu özellikler taşımaktadır.

Örnek olarak da erkeklerin 30 yaşlarında kaza yapmaya kadınlardan 15 kat daha yatkın olmalarını çocukluktaki oyunlarında sahip oldukları risk alma özelliklerini hala muhafaza etmelerinde gördüğünü belirtir. Daha sonra saç stillerinden giyim tarzlarına; jest ve mimiklerden makyajlarına, tırnaklarına sürdükleri ojelere, fondötenlere kadar kadınla ilgili her konuyu eserde bulmak mümkün. Kadınların yeryüzündeki macerası ve bu macera içinde kaybolup giden, kazanılan, geliştirilen ne varsa kolay ve anlaşılır bir üslup içinde sunuluyor bize.


kadın vucudu ciplak desmond morrisSarı ve siyah saçlarla ilgili incelikler; bunlara yüklenen anlamlar. Tarih içinde tekerrür eden beğeniler, modalar. Kadın giysileri ile ilgili icatlar. Bedenin organların kullanılış amaçları. Biz erkeklerin kırk yıl düşünsek aklına gelmeyecek düşünceler, uygulamalar. Kaşların hareketleri ve bunlara yüklenen anlamlar. Kaşların alınma yöntemleri kitapta detaylıca üzerinde durulan konular. Bunların tarihi, sosyolojik, psikolojik nedenleri üzerinde de durulmuş. Kozmetiğin tarihçesinde de direkt olarak kadınlar başrolde. Bu arada dinlerin ve çeşitli öğretilerin tarih içinde kadınlara karşı aldığı tavırlar da ihmal edilmemiş.

Çeşitli toplumlarda kadınların verdiği erotik mesajların farklılığı, ten renginin kapatılmasında kullanılan malzemeler, mesela geyşalarda bülbül gübresi kullanılması, zürafa boyunlara sahip olmak için çekilen ıstıraplar, boyna takılan halkalar, kollardaki bilezikler ve erkekler açısından bunlara yüklenen anlamlar.

kadın vucudu ciplak desmond morrisKitapta, bir hayvan olarak, kadın esas alınarak, özele gelindiğinde Amazonlar ve onların göğüslerinden birini kesme maceralarından tutun da üç göğüslü kadınlara insandaki göbek deliğinin bilimsel algılanış dışındaki farklılıkları, buna yüklenen mitolojik anlamlara kadar şaşırtıcı ayrıntıları hiç bıkmadan, usanmadan okumanız mümkün.

Yazar kitabını kadın ayakları ile sonlandırmış. Kitabı baştan sona okuduğunuzda vaktinizi boşa geçirmediğinizi anlıyorsunuz. Okurken anlamsız bulduğunuz birçok şey sonunda gerçek anlamına kavuşuyor ve bir kez daha anlıyorsunuz ki kadınlar bu dünyanın renkleridir. Renklerin olmadığı bir dünyayı düşünmek, bu dünyada yaşamak mümkün mü?

İlgili yazılar

Kitap okumayı sevdirecek 9 kısa kitap önerisi

Murat Menteş: Türkiye’yi roman okuyan kadınlar kurtaracak


Mario Levi: Edebiyat hayatın ta kendisidir