Diyabet nasıl kontrol altına alınır?

Diyabet yani halk arasında bilinen adıyla şeker hastalığı, son yıllarda sık görülen ve hızla yayılan rahatsızların başında geliyor. Çağın vebası olarak nitelendirilen diyabet, kontrol altına alınmadığı takdirde kalp hastalıkları, böbrek yetmezliği, sindirim sistemi sorunları ve görme kaybı gibi önemli problemlere yol açabiliyor.

Diyabet nasıl kontrol altına alınır şeker hastalığı

Memorial Şişli Hastanesi Endokrinoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Yavuz Yalçın, diyabete karşı alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.

Gizli şekeriniz olabilir

Günlük yaşamda gerekli aktiviteleri sürdürebilmek için vücudun “glikoz” adı verilen bir tür şekere ihtiyacı bulunmaktadır. Karbonhidratlı yiyeceklerde alınan glikoz sindirim sisteminde emilerek kana karışmaktadır. Kandaki glikozun enerji olarak kullanılabilmesi için hücre içine girmesi gerekmektedir. Bunun içinde pankreas insülin salgılamaktadır. İnsülinin, miktar veya fonksiyon olarak yetersizliği sonucu; kan şekeri yüksekliğiyle seyreden diyabet hastalığı dünyada olduğu gibi Türkiye’de de hızla artmakta ve halk sağlığını tehdit etmektedir. Hareketsiz yaşam, doğal gıdaların geri plana atılması ve sağlıksız beslenme obezite ve şeker hastalığı gibi iki önemli sağlık sorununu beraberinde getirmektedir. Türkiye’de erişkinlerde %13-14 oranında görülmektedir. Bu orana “pre-diyabet” olarak bilinen gizli şeker hastaları da eklendiğinde diyabet hastalığının görülme sıklığı %25’lere ulaşmaktadır. Bu konudaki en önemli nokta ise diyabet hastaların yarısının hastalığının farkında olmamasıdır.


Yaralarınız geç iyileşiyorsa bu durumu önemseyin

2 tip diyabet hastalığı bulunmaktadır. İnsülin miktarının düşük olması ya da tamamen durmasıyla ortaya çıkan Tip 1 diyabet çok genç yaşlarda başlayabilmektedir. Üretilen insülinin gerektiği gibi ekti gösteremediği Tip 2 diyabet ise yetişkin yaşlarda görülmektedir. Bu iki diyabet tipinin yanı sıra gebelikle birlikte ortaya çıkan diyabet de dikkate alınmalıdır. Diyabetin en yaygın ve erken belirtisi artan susuzluk hissi ve sık sık idrara çıkmaktır. Bununla birlikte; ağız kuruluğu, cilt yaralarının geç iyileşmesi, cilt kuruluğu, çabuk yorulma, halsizlik, vücutta sıkça enfeksiyon gelişmesi, ellerde ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma ve bulanık görme bilinen belirtileridir.

İdeal kiloda kalmak ve kontrolleri aksatmamak çok önemli

Diyabet tedavisinde beslenme, ilaç tedavisi ve egzersiz ayrılmaz üçlüdür. Diyabet hastaları hayatları boyunca kendilerine uygun bir beslenme programı uygulamadır. Bu şekilde kan şekeri normal sınırlarda tutulup ideal vücut ağırlığı korunabilmektedir. Diyabetli bir kişinin yediği yiyecek çeşidine ve miktarına daha fazla dikkat etmesi gerekmektedir. Kan şekeri kontrolünün sağlanması için sebze, meyve, tahıl kaynaklarından zengin ve posalı yiyeceklerin bulunduğu bir beslenme programı uygulanmalıdır. Toz ya da kesme şeker, tatlı ve meyve suyu gibi basit şekerli besinlerden uzak durmaya özen gösterilmelidir. Günümüzde diyabeti olan ve diyabeti olmayan bireylere önerilen sağlıklı beslenme önerileri farklı değildir. Diyabet, bireyin temel besin öğelerine olan gereksinim düzeylerini etkilemez. Diyabeti olmayan bir kişinin de rafine şeker tüketimini kısıtlaması, doymuş yağ ve kolesterolden zengin olan et, süt, yoğurt, peynir, yumurta gibi yiyecekleri belirli bir miktarda tüketmesi, az az ve sık sık yemek yemesi gerekmektedir.


Diyabet hastasıysanız sık sık yürüyün ve asansörleri unutun

Egzersiz en az beslenme ve ilaç tedavisi kadar önemlidir. Özellikle, tip 2 diyabetli hastalarda fiziksel aktivitenin artırılması, şekerin hücreler tarafından kullanılmasını hızlandırır ve kan şekerini düşürücü yönde etki yapar. Bir egzersiz programına başlamadan önce, yapılacak egzersizin süresi ve tipi hakkında mutlaka doktora danışılmalıdır. Yürüme mesafesinde bulunan yerlere araç yerine yürüyerek gitmek, mümkün olduğunca asansör kullanmamak yararlı olacaktır. Egzersiz; kanda şeker seviyesini ve insülin ihtiyacını azalır, vücut ağırlığının azalmasına yardımcı olur, kalp kasını kuvvetlenir, kasların ve eklemlerin kuvvetlenmesini sağlar ve kan yağları (kolesterol, trigliserid gibi) düzeylerinin azalmasını sağlayacaktır.

Egzersiz sonrası kan şekerinin ölçülmesi çok önemlidir. Eğer normal veya düşükse biraz daha fazla yemek yenmelidir. Ağır bir egzersizden birkaç saat sonra da hipoglisemi gelişebileceği unutulmamalıdır. Eğer egzersiz günün geç saatlerinde yapılmışsa, gece hipoglisemi oluşabilir.

İlgili yazılar

Gebelikte tiroid sorunları bebeğin gelişimini etkiliyor


Koroner arter hastalığı nedir? Şeker hastası kadınlar dikkat!


Editor
İndigo Dergisi Haber Merkezi | İndigo Dergisi, 18 yıldır yayın hayatında olan bağımsız bir medya kuruluşudur. İlkelerinden ödün vermeden tarafsız yayıncılık anlayışı ile çalışmaktadır. 2005 yılında kurulan İndigo Dergisi, indigodergisi.com web sitesi üzerinden tamamen dijital ortamda günlük yayın yapmaktadır. Aynı zamanda Türkiye’nin ilk internet haber dergisi olmakla birlikte, tüm yayın kadrosu ve okurlarıyla birlikte sürekli gelişmektedir. İndigo Dergisi’nin amacı; gidişatı ve tabuları sorgulayarak, kamuoyu oluşturarak farkındalık yaratmaktır. Vizyonu; okuyucularında sosyal sorumluluk bilinci geliştirerek toplumun olumlu yönde değişimine katkıda bulunmaktır. Temel değerleri; dürüst, sağduyulu, barışçıl ve sosyal sorumluluklarının bilincinde olmaktır. İndigo Dergisi, Türkiye’nin saygın İnternet yayınlarından biri olarak; iletişim özgürlüğünü halkın gerçekleri öğrenme hakkı olarak kabul etmekte; Basın Meslek İlkeleri ve Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ne uymayı taahhüt eder. İlaveten İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni benimsemekte ve yayın içeriğinde de bu bildiriyi göz önünde bulundurmaktadır. Buradan hareketle herkesin ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya diğer herhangi bir milli veya içtimai menşe, servet, doğuş veya herhangi diğer bir fark gözetilmeksizin eşitliğine ve özgürlüğüne inanmaktadır. İndigo Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti çıkarlarına ters düşen; milli haysiyetimizi ve değerlerimizi karalayan, küçümseyen ya da bunlara zarar verebilecek nitelikte hiçbir yazıya yer vermez. İlkelerinden ödün vermeyen şeffaf yayıncılık anlayışını desteklemektedir. Herhangi bir çıkar grubu, örgüt, ideoloji, politik veya dini; hiçbir oluşumun parçası değildir. Köşe yazarlarımızın yazdıkları fikirler, kendi özgür düşünceleridir; İndigo Dergisi yayın politikası dahilinde değerlendirilir ve yayın ilkeleri ile çelişmediği müddetçe, düşünce ve ifade özgürlüğünü teşvik ederek yayına alınır. İndigo Dergisi, sunduğu tüm bilgilerin doğruluğunu teyit ve kontrol eder; bu bilgilerin geçerliliğine son derece önem verir.