Anayasa değişiklik teklifi Komisyon’dan geçti

Komisyon, görüşmelerine 20 Aralık’ta başlanan, Parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçişi öngören ve AK Parti’li 316 milletvekilinin imzası bulunan Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi’ni kabul etti. Peki kabul edilen değişiklikler neler?

Anayasa değişiklik teklifi Komisyon'dan geçti

AKP’nin Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ile uzlaşması sonucu TBMM Anayasa Komisyonu’na sunulan 21 maddelik Anayasa değişiklik teklifini kabul etti. Sert tartışmalarla komisyondan geçen teklif, Meclis Başkanlığı’na 21 madde olarak sunuldu, önergelerle 18 maddeye indi.

Parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçişi öngören ancak içeriğinde “Başkan” yerine “Cumhurbaşkanı” ifadesi kullanılan anayasa değişiklik teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Anayasa Komisyonu’nda dokuz gün süren görüşmelerin ardından kabul edildi.


Komisyon’da görüşmelerine 20 Aralık’ta başlanan ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapan Kanun Teklifi’nde iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) 316 milletvekilinin imzası vardı.

TBMM Anayasa Komisyonu’ndaki görüşmelerde en uzun mesai, çalışılan son gün oldu, komisyon son gün yaklaşık 17 saat çalıştı.

‘Yürütmenin başı Cumhurbaşkanı’ olacak

Pek çok maddesinde değişiklik yapılan teklif devletin ve yürütmenin başının Cumhurbaşkanı olmasını, başbakanlık makamının tarihe karışmasını, genel seçimler ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 3 Kasım 2019’da yapılmasını öngörüyor


Süreç nasıl işleyecek?

Teklif, ocak ayının ikinci haftasında Meclis Genel Kurulu’na gelecek. Anayasa değişikliği olduğu için iki tur oylama yapılacak.

Referandum sürecinin aralanabilmesi için oylamalarda teklifin 330 oy ve üzeri oyla kabul edilmesi gerekecek.

İşte değişiklikler

  • Milletvekili seçilebilme yaşı 25’ten 18’e indirilecek.
  • 550 olan milletvekili sayısı 600’e çıkartılacak.
  • Cumhurbaşkanı ve meclisin görev süresi 5 yıl olacak, seçimler 5 yılda bir yapılacak, cumhurbaşkanı seçimleri de aynı gün olacak. Yerel seçimler Mart 2019’da yapılacak.
  • Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, son genel seçimlerde geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde 5’ini alan partiler ile en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek.
  • Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilecek.
  • Cumhurbaşkanı; seferberlik, ayaklanma, vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışmanın, ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması hallerinde de OHAL ilan edebilecek.
  • Cumhurbaşkanının partisiyle ilişiği kesilmeyecek, Cumhurbaşkanı partisinin genel başkanı da olabilecek. Cumhurbaşkanı, bir veya daha fazla cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilecek, yardımcılarını ve bakanları milletvekilleri arasından kendi belirleyecek.
  • Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilecek. Cumhurbaşkanı hakkında Meclis Soruşturma Komisyonu açılması için 5’te 3, Yüce Divan’a sevk kararı için ise 3’te 2 çoğunluk aranacak.

Kararnameler

  • Olağanüstü hallerde çıkarılabilecek Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, olağan dönem kararnamelerinin tabi olduğu sınırlamalara bağlı olmayacak
  • Disiplin mahkemeleri dışında askeri mahkemeler kurulamayacak.
  • Yüce Divan yargılaması 3 ay içinde tamamlanacak. Bu sürede tamamlanamazsa bir defaya mahsus olmak üzere 3 aylık ek süre verilecek, yargılama bu sürede kesin olarak sonlandırılacak.

Hakimler ve Savcılar Kurulu

  • Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun adı, Hakimler ve Savcılar Kurulu olacak; 13 üyeden oluşan kurul, 2 daireyle çalışacak. Kurulun 4 üyesi cumhurbaşkanınca, 7 üyesi TBMM tarafından seçilecek. Adalet Bakanlığı Müsteşarı, kurulun doğal üyesi olacak.
  • Cumhurbaşkanı bütçe kanun teklifini TBMM’ye sunacak.
  • Anayasa Mahkemesi’nin üye sayısı 17’den 15’e düşürülecek.

Referandum için 330 oy gerek

Anayasa değişiklik teklifinin referanduma götürülmesi için önce TBMM Anayasa Komisyonu’ndan geçmesi, sonra da Meclis Genel Kurulu’nda en az 330 oyla kabul edilmesi gerekiyor.

TBMM’de AKP’nin 317, MHP’nin 39 sandalyesi var. TBMM Başkanı oy kullanamadığından AKP’nin, hiç fire vermemesi halinde, referandum için gerekli 330 oya ulaşmak için 14 milletvekilinin desteğine ihtiyacı var.


Teklifle anayasanın tamamının değiştirilmesi öngörülmüyor ancak anayasanın belli maddelerinde yapılması öngörülen değişiklik, tüm süreçler sonrası yürürlüğe girmesi halinde, kimilerine göre hükümet sisteminin değişmesi, kimilerine göre ise bir rejim değişikliği anlamına geliyor.

Rahatla Türkiye! Başkanlık değilmiş gelecek olan

Türkiye’ye değil başkanlık demokrasi dahi fazla!


Editor
İndigo Dergisi Haber Merkezi | İndigo Dergisi, 18 yıldır yayın hayatında olan bağımsız bir medya kuruluşudur. İlkelerinden ödün vermeden tarafsız yayıncılık anlayışı ile çalışmaktadır. 2005 yılında kurulan İndigo Dergisi, indigodergisi.com web sitesi üzerinden tamamen dijital ortamda günlük yayın yapmaktadır. Aynı zamanda Türkiye’nin ilk internet haber dergisi olmakla birlikte, tüm yayın kadrosu ve okurlarıyla birlikte sürekli gelişmektedir. İndigo Dergisi’nin amacı; gidişatı ve tabuları sorgulayarak, kamuoyu oluşturarak farkındalık yaratmaktır. Vizyonu; okuyucularında sosyal sorumluluk bilinci geliştirerek toplumun olumlu yönde değişimine katkıda bulunmaktır. Temel değerleri; dürüst, sağduyulu, barışçıl ve sosyal sorumluluklarının bilincinde olmaktır. İndigo Dergisi, Türkiye’nin saygın İnternet yayınlarından biri olarak; iletişim özgürlüğünü halkın gerçekleri öğrenme hakkı olarak kabul etmekte; Basın Meslek İlkeleri ve Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ne uymayı taahhüt eder. İlaveten İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni benimsemekte ve yayın içeriğinde de bu bildiriyi göz önünde bulundurmaktadır. Buradan hareketle herkesin ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya diğer herhangi bir milli veya içtimai menşe, servet, doğuş veya herhangi diğer bir fark gözetilmeksizin eşitliğine ve özgürlüğüne inanmaktadır. İndigo Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti çıkarlarına ters düşen; milli haysiyetimizi ve değerlerimizi karalayan, küçümseyen ya da bunlara zarar verebilecek nitelikte hiçbir yazıya yer vermez. İlkelerinden ödün vermeyen şeffaf yayıncılık anlayışını desteklemektedir. Herhangi bir çıkar grubu, örgüt, ideoloji, politik veya dini; hiçbir oluşumun parçası değildir. Köşe yazarlarımızın yazdıkları fikirler, kendi özgür düşünceleridir; İndigo Dergisi yayın politikası dahilinde değerlendirilir ve yayın ilkeleri ile çelişmediği müddetçe, düşünce ve ifade özgürlüğünü teşvik ederek yayına alınır. İndigo Dergisi, sunduğu tüm bilgilerin doğruluğunu teyit ve kontrol eder; bu bilgilerin geçerliliğine son derece önem verir.