Yapılan araştırmalar sonucunda evde gerekli güvenlik önlemleri alınmadığından 1 – 5 yaş grubu çocuk ölümlerinde ev kazaları 4. sırada gelmektedir.
112 acil servis birimlerine yapılan ev kazası bildirimlerinin %87’si çocuk kazaları sebeplidir. (1) İyi olan durum ise; tıpkı iş kazalarında olduğu gibi ev kazalarının da büyük bir kısmının öngörülebilir olmasıdır. Bu sebeple evlerimizde alacağımız küçük ve basit önlemler hayati öneme sahiptir.
Evde çocuklar için neleri değiştirip, düzeltmemiz gerekiyor?
İnsanlar en çok kendilerini evlerinde yani yaşam alanlarında huzurda hisseder. Fakat alınmayan bazı küçük önlemler veya dikkat edilmeyen risk ve tehlikeler geriye dönüşü olmayan yaralanmalara sebep olabilir. Özellikle evin içerisinde bir çocuk varsa dikkat edilmesi gereken hususlar ve sonucunda alınması gereken önlemler önem arz etmektedir.
Evler, çocuklarımız en çok zaman geçirdiği bir oyun ve macera alanlarıdır. Çocuklar çevrelerinde gördükleri her şeyi tanıma ihtiyacı duyarlar, genelde bu isteklerini de cisimleri ağızlarına götürerek yaparlar. Ama bu masum canlıların ev içerisinde yer alan tehlike ve risklerden haberleri yoktur. Anne ve babaları olarak onları bu tehlike ve risklerden korumak bizlerin en öncelikli görevidir.
Yapılan araştırmalar sonucunda 1 – 5 yaş grubu çocuk ölümlerinde ev kazaları 4. sırada gelmektedir. 112 acil servis birimlerine yapılan ev kazası bildirimlerinin %87’si çocuk kazaları sebeplidir.(1) İyi olan durum ise; tıpkı iş kazalarında olduğu gibi ev kazalarının da büyük bir kısmının öngörülebilir olmasıdır. Bu sebeple evlerimizde alacağımız küçük ve basit önlemler hayati öneme sahiptir.
Şimdi evlerimizde çocuklarımız adına alabileceğimiz önlemleri sıralayalım.
Mutfakta alınacak güvenlik önlemleri
1 – Çatal, bıçak, makas gibi kesici ve delici cisimleri koyduğunuz dolap veya çekmeceleri kilitli tutun! Şayet kilitleme imkânınız yoksa çocukların ulaşamayacağı alanlarda depolayın.
2 – Ocak üstünde tencere, kaynar süt, veya demlik bırakmayın! Yapacağınız işlemleri ocağın ulaşımı en zor dip kısmında gerçekleştirin. Buda mümkün olmuyorsa ocak optimum noktalarına korumalık isteyin.
3 – Çakmak, kibrit gibi yanıcı veya parlayıcı maddeleri ortalık yerde bırakmayın! Bu tip materyaller evde tutuşmaya, yangına sebep olabilir. Bu nedenle kesinle ulaşılamayacak veya kilitli dolaplarda saklanmalıdır.
4 – Zehirlenebileceği kimyasalları bertaraf edin! Mutfakta temizlik amacılığıyla kullanılan kimyasallar veya buğucu ve öldürücü sıvıları mutlaka kapalı dolaplarda muhafaza edin.
5 – Buzdolabı üzerindeki süsler veya magnetler oldukça küçük ve tehlikeli! Bir müddet kullanmayın!
6 – Buzdolabı içerisindeki cam şişe, vazo, tabak, tıbbi ilaç vb. unsurları sabitlendirilmiş bölmelere koyun. Mümkün değilse açılımını zorlaştırın!
Özetle mutfakta her ne kadar güvenlik önlemleri alınsa da çocuklarımız için her zaman tehlikeli alanlar olduğu unutulmamalı, her bir bölme ve kısımda özel çocuk güvenlik ürünlerinin kullanımı sağlanmalıdır.
Banyo, küvet, havuz ve tuvaletlerde alınması gereken önlemler
1 – Küvet, havuz hatta içi suyla dolu bir kovanın yanında dahi çocuklar yalnız bırakılmamalı.
2 – Çocuğunuzu yıkayacağınız duş suyunun sıcaklığı 45 dereceden fazla olmamasına özen gösterin.
3 – Şofben, saç kurutma makinesi, traş jileti ve makinesi, saç düzleştirici gibi aletleri dışarıda başıboş bir şekilde bırakmayın.
4 – Özellikle kız çocuklarının annelerinden özenerek merak ettikleri makyaj malzemesi, parfüm vb. kimyasalları çocuklarınızın ulaşamayacağı alanlarda muhafaza edin.
Uyku alanlarında alınacak güvenlik önlemleri
1 – Çocuğunuz için olabildiğince doğal ve sade bir uyku alanı oluşturun.
2 – Rahat pijamalar giydirin sıkı, naylon ve boya baskılı kıyafetlerden uzak durun!
3 – Karyola mobilyasında kurşun bazlı boya kullanılmamış olmasına özen gösterilmeli alım esnasında mutlaka sorgulanmalıdır. Kenarında bulunan korkulukların genişliği 6 cm den fazla olmamalıdır.
4 – Yatak yeri seçiminde pencere,lamba ve piriz çevreleri seçilmemelidir.
5 – Günümüz popülaritesinin örnek ceza olarak gösterdiği çocuklara verilen oda cezası, bir kısım kilitleme gibi alışkanlıklardan uzak durun, son verin!
Çocuklar için evin diğer bölmelerinde veya dışında alınabilecek güvenlik önlemleri
1 – Prizlerden başlayarak evinizdeki elektriksel detayları gözden geçirin. Evdeki elektrik kablolarına dikkat edin, şarjda takılı bir aletin kablosunu ağzına alma veya açık prize parmağını sokma ihtimalini gözden kaçırmayın.
2 – Şayet dubleks veya merdivenli müstakil bir evde oturuyorsanız acilen merdiven önlerine korumalık set yada kapı yaptırmanız gerekmekte! Aksi halde evin içerisinde sürekli hareket halinde olan çocuğunuzun peşinden koşmak zorunda kalacaksınız. Bir anlık gözden kaçırmanız sonucunda oluşacak kaza öngörülmenin ötesinde olabilir.
3 – Ölümlü çocuk ev kazalarında birinci sırada gelen vaka çocukların balkondan veya açık pencereden sarkmaları sonucu oluşmaktadır. Bu sebeple açıkta pencere bırakılacaksa mutlaka kontrollü olmalı balkonlarda ise korumalık veya file önlemleri alınmalıdır.
4 – Sehpa, masa gibi ev eşyalarının sivri kenarlarını mutlaka koruyucu ile kapatın.
5 – Evinizde düşme riski taşıyan kitaplık, dolap veya raf vb. eşyaları mutlaka sabitleyin.
6 – Çocuğunuzun istisna da olsa evde tek kalması durumunda acil durumlar için ihtiyacını duyacağı telefon numaralarını evin bir köşesine mutlaka asın.
Unutmayın!
- Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre dünyada 1 yaşın altında 685 bin çocuk ev kazarlı sebebiyle yaşamlarını yitirmiştir. (2) Ülkemizde 2009 yılında yapılan Sağlık Bakanlığı araştırmalarında geçmiş beş yıllık ev kazaları incelenmiş sonucunda bu kazalardan 12.000 çocuğun hayatını kaybettiği 55.000 yakın çocuğunda sakat kaldığı saptanmıştır.
- Ülkemizde ev kazaları bazlı ölümlü veya yaralanmalı kazalarda çocuk yaş aralığı 0 – 6 yaş arası olan okul öncesi döneme ait olduğu belirtilmekte.
- Devlet İstatistik Enstitüsü verilerine göre 1 – 4 çocuk ölümleri arasında ev kazaları 3. sırada yer alıyor. (2012)
Son olarak çocuklarımızın ev içerisinde veya çevresinde geçirdiği ev kazalarının büyük kısmı anne ve babalarının yanlarındayken olduğunu unutmayın. Ailelerin bu konuda daha disiplinler ve kontrollü olması gerekmekte.
Ebeveynleri bu hataya iten konuların başında ise dikkatsizlik, yorgunluk, stres, görev paylaşımındaki yanlış anlaşılmalar gibi unsurlar gelmekte. Ev kazalarının önlenmesinde proaktif yaklaşım içerisinde olunmalıdır. En azından evde kendinize şu soruyu sorarak işe başlayabilirsiniz;
“Ben bebek olsaydım ne yapardım.”
Kaynak: Sağlık Bakanlığı İstatislikleri/2012 – Dünya Sağlık Örgütü/2009
