Erkeklerde yaklaşık 25 yaşına, kadınlarda ise ortalama 20 yaşına dek uzamaya devam eden boy uzaması, hipofiz bezi tarafından salgılanan büyüme hormonu sayesinde gerçekleşir. Bu nedenle, bu hormonun fonksiyonlarını düzgün şekilde yerine getirmesine yardımcı olacak yiyecekler tüketmek gerekiyor. Peki hangi besinler boy uzamasına yardımcı oluyor?
Tek başına protein ya da diğer yiyecekler boy uzatıcı etki göstermez
Uyum içinde düzgün hazırlanmış bir diyet programı takip edilmelidir. Bu programla birlikte, uyku düzeni de çok önemlidir. Zira, büyüme hormonu en çok uyku uyunurken salgılanır.
Protein içeren gıdalar, kemiklerin gelişmesine ve büyümesine yardım eden HGH’nin (human growth hormone yani, insan büyüme hormonu) daha çok üretilmesini sağlar. Hipofiz bezi tarafından salgılanan HGH, kemik, kıkırdak, doku gibi yapıları güçlendirir ve büyümelerine yardım eder.
Boy uzatan yiyecekler (Tam Lise)
Kemik, kıkırdak ve doku oluşumuna yardım eden, protein zengini besinler tüketilmelidir.
- Süt, protein zengini doğal bir içecektir. Çocukların günde 1-2 bardak süt içmesi tavsiye edilir.
- Süt tüketimi, diğer süt ürünleri ile de desteklenmelidir. Bilhassa peynir ve yoğurt A, B, D ve E vitaminleri açısından oldukça zengin olması itibariyle değerli yiyeceklerdir.
- Protein ve kalsiyum da içeren peynir ve yoğurt, büyüme için çok önemlidir ve özellikle ergenlik döneminde oldukça gereklidir.
- Tüm peynir çeşitleri önemlidir, ama içindeki bol kalsiyum nedeniyle çedar peyniri diğer süt ürünlerinden ayrı tutulabilir. 100 gr çedar peynirinin içinde yaklaşık 720 mg kalsiyum bulunur. Ülkemizde çok tercih ettiğimiz bir peynir çeşidi olmasa da, çedar peynirini çocukların ergenlik döneminde mutfaklardan eksik etmemek faydalı olur.
Yumurta da süt gibi boy uzatır
- Yumurta akı yüzde 100 protein içerir. Sarısında ise vücudu şişmanlatan yağlar vardır. Bu yüzden akı sarısından daha değerlidir.
- Tavuk, et ürünleri içerisindeki en yüksek protein oranına sahip gıdadır. Kas ve doku gelişimine katkıda bulunan tavuk, günde 100 gr kadar tüketilebilir.
- Kırmızı ette de bol miktarda protein bulunur ancak aynı zamanda fazlası kolesterol seviyesini artırır. Az miktarda tüketilmelidir.
- Soya, bitkisel gıdalar içindeki en yüksek protein oranına sahiptir. Boyun uzamasına yardım eder. İçindeki saf protein kemikleri geliştirir ve doku kütlesini artırır. Günde 50 gramlık soya, soya fasulyesi tüketimi önemlidir. Soya, vejetaryenler için de önemli bir protein deposudur.
- Brokoli bağışıklık sisteminin güçlendiren ve vücudu koruyan en önemli sebzedir. Yapılan çalışmalara göre, belirli bir düzende tüketilirse zamanla tüketimine alışılıyor.
- Koral kalsiyum, diğer adıyla mercan kalsiyumu adından da anlaşıldığı üzere deniz mercanlarından elde edilir. Doğal bir boy uzatıcıdır. Kemik kütlesini artırır, kemik kütlesi geliştikçe de kemik boyu uzar. Erken yaşlarda alınmaya başlanmalıdır.
- Magnezyum, fosfor, flor, iyot, demir ve manganez gibi mineraller de boy uzatır.
D vitamini güçlü ve sağlıklı bir kemik yapısı için önemli. Dolayısıyla D vitamini boy uzatan besin takviyesini içerir.
- D vitamininin eksik olduğu durumda, büyüme aksar, kemikler zayıflar ve boy uzaması yavaşlar. D vitamini ayrıca vücudun kalsiyum emilimini de artırır.
- A vitamini, B1 vitamini, B2 vitamini veya riboflavin, C vitamini veya absorbik asit ve ayrıca F vitamini de büyüme ve uzama için gerekli vitaminlerdir. Bu vitaminler daha çok sebze ve meyvelerde bulunur.
- Sebze ve meyvelerin boyu uzatmadaki etkisi ve sağlıklı bir hayat sürmek için faydası çok önemlidir. Sebze ve meyveler bol miktarda vitamin, lif, potasyum ve folik asit içerir.
- A vitamini doku ve kemiklerin gelişmesine yardım eder. Kavun, greyfurt, papaya, mango, karpuz ve kayısıda bolca A vitamini vardır. Sebzelerden ise, havuç, nohut, kabak, brokoli, ıspanak, domates ve patateste bol miktarda A vitamini bulunur.
- Turunçgiller ve kabuksuz meyveler de kemik büyümesine ve boy uzamasına yardımcı eder.
- Kuru meyveler de iyi bir kalsiyum deposudur boy uzaması için etkilidir
Kuru yemişler boy uzatan yiyecekler arasında
- Kalsiyum deposu olan kuru yemişler boy uzamasına yardımcı olurlar. Ara öğünlerde, sütle birlikte tatlı ihtiyacını karşılamak amacıyla çocuklara kuru meyve yedirilebilir. Ancak kuru meyvelerin tüketim miktarı çok önemlidir. Eğer fazla tüketilirlerse, kilo problemine yol açabilirler. Gün içinde 4-5 adet kuru kayısı, 2-3 kuru incir, ya da 1 avuç siyah kuru üzüm seçeneklerinden biri tercih edilmelidir.
- Karbonat içeren içeceklerin, çok miktarda tuz, şeker ve kahvenin kalsiyumu inhibe edici özelliği vardır. Bu durumda büyüme ve uzama olumsuz yönde etkilenir.
- Fazla sigara tüketimi de büyümeyi engeller ve sağlığı tehdit eder.
- Nişasta ve hububat, vücudun enerji deposudur. Aynı zamanda, B vitamini, lif, demir, magnezyum ve selenyum açısından zengindirler. Kahverengi pirinç, mısır ve tam buğdaylı besinler ve boy uzamasında etkilidir. Nişasta ve hububat, fazla tüketildiğinde çok kalori alımına sebep olur. Bu nedenle, çocukların hızlı gelişim yaşadıkları ergenlik çağında bu besinlerin tüketimi sınırlandırılmalıdır.
- Yulafta da yüksek miktarda protein bulunur
- Yulaf aynı zamanda kas kütlesini artırır ve yağ miktarını azaltır. Her sabah, kahvaltıda 50 gram yulaf tüketilmesi tavsiye edilir.
- Kalsiyum oranı çok yüksek yiyeceklerden biri de susamdır. Direkt olarak tüketmeye alışık olmadığımız susamı çoğunlukla simit, börek ve bazı poğaça çeşitlerinden alıp tüketebiliriz. Buradaki en önemli nokta, susamın içeriğindeki yağdır. Eğer içinde çok yüksek oranda yağ bulunuyorsa, susam faydadan çok zarar verecek ve çocuğun kilo olmasına yol açacaktır.
- Hem çocukların hem de gençlerin zevkle tükettiği ürünlerin başında kuruyemişler gelir. Kuruyemişler, kalsiyum içeriği yüksek besinler olduğundan, süt ve ürünlerine destek olurlar. Özellikle, kaju, tuzsuz kabak çekirdeği, fındık, fıstık, badem ve ceviz gün içerisinde ortalama 1 avuç tüketilmelidir. Daha faydalı olması için bu yemişlerin tuzsuz, baharatsız, kavrulmamış, yağsız olanları tercih edilmelidir.
