Gazeteci Nevzat Çiçek, vize kriziyle ilgili yaptığı değerlendirmede Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yakın 283 kişinin ABD’ye girişinin yasaklanabileceğini söyledi.
Gazeteci Nevzat Çiçek, ABD İstanbul Başkonsolosluğu çalışanı Metin Topuz‘un tutuklanmasının ardından yaşanan vize krizi gelişmelerini CNN Türk’te Hande Fırat’ın sunduğu Gece Görüşü programında değerlendirdi.
Çiçek, Erdoğan’a yakın olan ve içinde bazı eski bakanların da olduğu 283 kişilik bir listenin ABD’ye girişinin yasaklanabileceği iddiasını aktardı.
Çiçek, iş dünyasından da bazı insanlara bu liste iddiasını sorduğunu ve “Ne yazık ki doğru” dediklerini ifade etti.
Erdoğan’ın 12 koruması hakkında tutuklama kararı
ABD, Erdoğan’ın Washington ziyaretindeki kavgaya karışan 12 koruma hakkında tutuklama kararı çıkarmıştı. Erdoğan, bir sonraki ziyareti için ABD’ye gittiğinde korumalarını yanında götürmemişti.
Erdoğan, bu karara “Böyle şey olabilir mi? Bir diğer taraftan da korumlarımdan 12 tanesi için tutuklama kararı çıkarmışlar. Bu nasıl bir hukuktur? Bu korumalar beni korumayacaksa niçin yanımda ABD’ye götürüyorum?” ifadeleriyle tepki göstermişti.
Zafer Çağlayan’a tutuklama kararı
ABD’de tutuklu bulunan Rıza Sarraf ve Halkbank yöneticisi Süleyman Aslan’ın yargılandığı davaya sanık olarak eklenen eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan hakkında da tutuklama kararı verilmişti.
Erdoğan, Çağlayan hakkında verilen karar sonrası “Çağlayan’a yönelik atılan bu adımı ben Türkiye Cumhuriyeti devletine yönelik bir adım olarak değerlendiriyorum. Şahsına yönelik bir iddiayı ortaya koymuş değiller. İran’la ilgili yaptırımları delmiş. Biz Türkiye olarak yaptırım kararı almadık. Atılan bu adımlarla siyasidir. Bu işlerin arkasından çok pis kokular geliyor” ifadelerini kullanmıştı.
Çağlayan ile birlikte Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Levent Balkan ve Abdullah Happani hakkında da tutuklama kararı çıkarılmıştı.
ABD ile Türkiye arasındaki vize krizinde neler yaşandı?
Önce ABD, Türkiye’den vize başvurularını askıya aldığını duyurdu. ABD Büyükelçiliği resmi Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, Türkiye’den yapılan vize başvurularının askıya alındığını bildirdi.
Büyükelçiliğin açıklamasında kararın gerekçesi olarak, ‘Son zamanlarda yaşanan olaylar, ABD Hükümeti’ni, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nin ABD misyonunun tesisleri ve personelinin güvenliğine ilişkin taahhütlerini yeniden değerlendirmek zorunda bırakmıştır. Söz konusu değerlendirme sürecinde, Büyükelçiliğimiz ve Konsolosluklarımıza gelen ziyaretçi sayısını en aza indirgemek amacıyla, şu andan itibaren geçerli olmak üzere, Türkiye’deki tüm ABD diplomatik misyonlarındaki göçmen olmayan vize hizmetleri askıya alınmıştır’ satırlarına yer verildi.
ABD’nin Ankara Büyükelçiliğinden yapılan açıklama:
Türkiye’den ABD’ye vize misillemesi
ABD’nin Türkiye’ye vize ambargosunun ardından, Türkiye de ABD vatandaşlarına vize uygulamalarını askıya aldığını açıkladı.
Türkiye Washinton Büyükelçiliği Twitter hesabı üzerinden ABD’nin yaptığı açıklamaya benzer bir açıklama yaparak vize ve e-vize uygulamalarının askıya alındığını duyurdu. Dışişleri Bakanlığı’ndan ise henüz bir açıklama gelmedi.
Türkiye’nin ABD Washington Büyükelçiliği’nden yapılan o açıklama:
Adalet Bakanı Gül ABD Büyükelçisi Bass’ın görüşme talebini reddetti
ABD ile Türkiye arasında yaşanan gerilimde yeni bir gelişme yaşandı. Karşılıklı vize kararlarından sonra ABD Ankara Büyükelçisi John Bass, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül ile görüşmek istedi. Bakan Gül, ise görüşme talebini kabul etmedi.
Adalet Bakanı Gül: Yargılamak Türkiye’nin hakkıdır
Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, ABD’nin vize kararının ardından bir televizyon programında yaptığı açıklamada “Konsolosluk çevresi veya çalışanlarla ilgili olarak güvenlikle ilgili hangi hususta eksiklik varsa gerekli çalışmalar yapılır” dedi ve ekledi:
“Eğer kastettikleri son tutukluluksa Türk yargısının verdiği bir karardır. Dışişleri Bakanlığımız da açıklama yaptı: İlgili kişinin diplomatik dokunulmazlığı bulunmayan bir kişi olduğunu açıkladı. Türk vatandaşı olan birisiyle ilgili ve Türkiye’de gerçekleşen bir fiille ilgili bir yargılama yapması Türkiye’nin kendi hakkıdır.
Bu husus bağımsız bir şekilde yargı tarafından sürdürülen bir yargılamadır. Bu hususta saygılı bir şekilde süreci takip etmesi gerekir. Türkiye bir hukuk devleti, itirazlar yapılır, dosyadaki kapsama göre savcı gerekli soruşturmaları yapıyor. Soruşturma da gizli olduğu için bir bilgi sahibi değiliz. Bu hususta ABD’nin bu gerekçeyle vermiş olduğu bu kararın gözden geçirileceğini umuyorum. Dışişleri Bakanlığı da gerekli açıklamaları çalışmaları ve misliyle karşılık vermeyi gerçekleştirdi.”
ABD Büyükelçisi John Bass: 9,5 aydır Türkiye’de terör saldırısı yaşanmıyor. Bu IŞİD vazgeçtiği için değil
Görevinin bitmesine bir hafta kala şaşırtıcı açıklamalar yapan John Bass “Vize hizmetlerini durdurma kararı ABD Hükümeti tarafından alındı. Mevcut anlaşmazlık iki hükümetin diyaloğuyla çözülür. 9 buçuk aydır Türkiye’de terör saldırısı yaşanmıyor. Bu IŞİD vazgeçtiği için değil işbirliğimizin sonucu” dedi.
ABD’nin Ankara Büyükelçisi John Bass, Diplomasi Muhabirleri Derneği’ndeki ‘veda’ toplantısında gazetecilere konuştu. John Bass’in açıklaması:
ABD misyonlarında saklanan kimse yok
Hiçbir çalışanımızı yargıdan kaçırmıyoruz. İncirlik konusunu Türk yetkililere sorun. Yürürlükte olan anlaşmalar var. Askerlerin giriş çıkışları da bu anlaşmalara bağlı.
ABD hükümeti Topuz’un neden tutuklandığına ilişkin hala bir yanıt alamadı ama temaslar sürüyor. Topuz, organize suçlar ve uyuşturucu ile mücadele departmanında çalışıyordu. Bu işbirliği sayesinde birçok uyuşturucu kaçakçısı yakalandı. Topuz görev tanımını aşıp başka irtibatlar kurduysa bunun delillerini görmekten memnuniyet duyarız.
Vize krizi
Bu karar kolay alınan bir karar değil. Üzüntüyle aldık. Zorluk yaratacağını biliyoruz. Türkiye’yi ziyaret etmek isteyen Amerikalılar da sıkıntı yaşıyor. Niyetimiz iki ülke arasındaki iletişimi bozmak değil. Ama ülkeler arasında görüş ayrılıklarının yaşandığı zamanlar olur. Bugün de kendimizi böyle bir konumda görüyoruz.
Kanıt istiyoruz
Fakat maalesef Amerika hükümeti Türk hükümetinden neden çalışanlarımızın tutuklandığına dair net bir açıklama duymadı. Bizim çalışanlarımızın bu tür terör iddialarıyla karşı karşıya kalması ciddi iddialar. Biz bu kanıtları istiyoruz.
ABD hükümeti Türk hükümeti için ABD’de çalışanların bir terör örgütü üyesi olduğunu düşünseydi böyle bir durumda biz Türk hükümetinin karşısına getirirdik. Biz de Türk hükümetinin yaklaşımının böyle olmasını bekliyoruz. Ancak ne yazık ki çalışanlarımız neden tutuklanıyor bilemiyoruz. İki ülke arasında devam eden bir diyalog var bunu devam ettirmeye kararlıyız. Bu iritbat kamuoyunun gözü önünde olmayacak belki ama diyaloğumuz devam edecek.
Son 9,5 ayda IŞİD saldırısı olmadı
Son 9.5 ayda önemli bir DEAŞ saldırısı olmadı. Çünkü artık ve ABD ve Türkiye arasında diyalog var. DEAŞ’ın Ankara’da gerçekleştirdiği saldırı gibi bir saldırı yapamamasının nedeni iki ülke arasındaki işbirliğidir. PKK ile mücadelede net bir şekilde şunu söyleyeyim; Amerikan hükümeti bağımsız bir Kürt devletini desteklememektedir. Bu bizim politikamızın bir parçası değil. Tabi ki önümüzde bazı zorluklar var. Başkan önemli başarılarımız da oldu son 3 yılda. Ekonomide yaşanan sıkıntılara ve darbe girişiminin yarattığı sıkıntıya rağmen canlı bir dinamizm var iki tarafın iş çevreleri konusunda. Eğer bu mevcut sorunu çözebilirsek yapabileceğimiz şeyler var.
ABD’nin vize yasağı uyguladığı diğer ülkeler hangileri?
ABD Büyükelçiliği tarafından yapılan açıklamada “Türkiye’deki tüm ABD diplomatik misyonlarındaki göçmen olmayan vize hizmetleri askıya alınmıştır” denildi.
Elçiliğin açıklamasında belirtilen “göçmen olmayan vize türleri”nin kapsamı belli oldu:
- (A, G, NATO) Diplomatik ve Resmi Vizeler
- (B) İş, Turizm, Tıbbi Tedavi
- (C) ABD’den Transit Geçiş
- (D) Mürettebat Vizesi
- (E1/E2/E3) Tüccar / Yatırımcı Vizesi
- (F/M) Akademik Eğitim veya Dil Öğrencisi / Mesleki veya Akademik Olmayan Eğitim Vizeleri
- (J) Değişim Programı
- (H, L, O, P, Q, R) Geçici İşçi /Çalışma veya Staj Vizesi
- (I) Basın Mensubu ve Gazeteciler
Amerika Birleşik Devletleri’nin vize vermediği ülkeler olan Suriye, Irak, İran, Libya, Somali, Sudan ve Yemen’in yanına Türkiye de eklenmiş oldu.