Rusya’da bulunan UVB-76… Dünyada kaynağı belirsiz olan, düşük radyo frekansları aracılığıyla yayın yapan Numbers Station adıyla tanımlanan radyo istasyonlarından biri. Halen gizemini koruyan bu kanaldan belli aralıklarla anlamsızmış gibi görünen ancak belli bir sırası olduğu anlaşılan mesajlar yayınlanıyor.
UVB-76 radyo istasyonu 1970’li yıllardan beri kullanımda
“Buzzer” olarak da bilinen UVB-76 , radyo dinleyicileri tarafından 4625 kHz frekansında yayın yapan bir kısa dalga radyo istasyonuna verilen ad. Kısa, monoton bu ses (buzz tonu) günde 24 saat, dakikada yaklaşık 25 tonluk bir oranda tekrarlanıyor. Bazen, zil sinyali kesiliyor ve Rusça’da bir ses iletimi gerçekleşiyor. İlk raporlar 1973 yılında bu frekansta bir istasyondan yapılmış.
Rusya’da 1970’lerden bu yana anlamsız sesler yayınlayan ve Saint Petersburg şehrinin yakınında olduğu tahmin edilen gizemli radyo istasyonu UVB-76.
İngiliz basını, soğuk savaş döneminden beri bu radyo yayınının Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in istihbarat servisi için kullanıldığına yönelik iddialara da yer vermişti.
Rusya’nın St. Petersburg şehri yakınlarında yer alan radyo istasyonu 1970’lerden beri, görünürde kimsenin ne olduğunu bilmediği bir yayın yapıyor. Günde 24 saat, haftada 7 gün tek bir sinyal sesi sürekli tekrarlanıyor.
Haftada bir ya da iki kez bir erkek ya da kadın sesi duyuluyor, bunlar birbiriyle ilgisiz birkaç Rusça sözcük söyledikten sonra istasyon normal yayın akışına, yani sinyale geri dönüyor. Sinyalin amacının ne olduğu, istasyonun kime ait olduğu bilinmiyor.
BBC’ye değerlendirmelerde bulunan London City Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. David Stupples’a göre bu gizemli radyo istasyonundan yapılan yayınlarda kesinlikle herhangi bir bilgi bulunmuyor.
İstasyon, 2010 yılına kadar kendisini UVB-76 ( Rusça : УВБ-76 ) olarak tanımladı ve hala çoğunlukla o isimle anılıyor. Eylül 2010’da istasyon başka bir bölgeye taşındı ve bundan sonra MDZhB (Rusça : МДЖБ) tanımını kullandı. 28 Aralık 2015’te istasyon, “Zhenya, Ulyana, Olga, Zinaida” olarak telaffuz edilen çağrı işareti ZhUOS’u ( Rusça : ЖУОЗ) kullanmaya başladı.
İstasyon bastırılmış alt yan bandı (R3E) olan AM kullanarak iletir, ancak aynı zamanda tam çift yanband AM (A3E) kullanmıştır. Sinyal, 1.2 saniye süren, 1-1.3 saniyeliğine duraklatan ve dakikada 21-34 kez tekrar eden sesten oluşan bir sesden oluşur. Kasım 2010 tarihine kadar bas tonları her biri yaklaşık 0.8 saniye sürdü.
O saatten bir dakika önce, yinelenen tonun daha önce kesintisiz bir sese dönüştüğü, bu bir dakika boyunca tekrarlanan kısa sesi duyana dek devam etti; ancak bu, Haziran 2010’da durdu.
1973’te başlayan sinyal, 1990 başında bir zil olarak değişiyor
Buzzer, görünüşe göre en azından 1973’ten beri tekrar eden iki saniyelik bir pip olarak yayın yapıyor ve 1990 başında bir zil olarak değişiyor. Kısaca daha uzun bir süre daha yüksek tonda (yaklaşık 20 ton / dakika) 16 Ocak 2003 tarihinde gerçekleşti ancak o zamandan beri önceki ton desenine döndü.
Bazen uğultu sesi kesilir ve bir sesli mesaj yayınlanır. Bu mesajlar genellikle canlı bir sesle Rusça verilir ve sabit bir format izlenir. Böyle bir mesaja bir örnek:
24 Aralık 1997’de UTC 21:00’de yayınlanan sesli mesaj
Ya UVB-76, Ya UVB-76. 180 08 BARIŞ 74 27 99 14. Boris, Roman, Olga, Mikhail, Anna, Larisa. 7 4 2 7 9 9 1 4
Dinleyiciler istasyonun artan etkinliğini bildirdikleri 2010 yılı sonrasına kadar sesli mesajları çok daha nadir görülen, daha fazla izleme ve dinleyicilerin dikkatini çekmeyecek mesajları daha “yakalama” imkanı verdiklerini aktardı.
5 Haziran 2010’da, UVB-76 yaklaşık 24 saat boyunca sessiz kaldı, 6 Haziran sabahı normale döndü.
23 Ağustos 2010 saat 13:35 UTC’de bir sesli mesaj yayınlandı
UVB-76, UVB-76. 93 882 NAIMINA 74 14 35 74. 9 3 8 8 2 Nikolai, Anna, Ivan, Mikhail, Ivan, Nikolai, Anna. 7 4 1 4 3 5 7 4
17 Ekim 2016’da Buzzer, 24 saatten az bir sürede en az 18 farklı mesaj yayınladı.
Sık sık, sesli tonların dahili olarak üretilmediğini, ancak canlı ve sürekli açık mikrofonun arkasına yerleştirilen bir cihazdan iletildiğini düşündüğünden zil seslerinin arkasında, uzak konuşmalar ve diğer arka plan sesleri duyulmuştur.
Vızıltı seslerinin zaman zaman salınım zıvırcısından ötürü, uğultu tonlarının bir Hammond organında kullanılan gibi bir ton düğmesiyle üretildiği varsayılıyor.
3 Kasım 2001’de, duyulan Rusça konuşma
Bir mikrofonun yanlışlıkla açılmış olabileceği de mümkündür. Bu tür bir olay, 3 Kasım 2001’de, Rusça konuşma yapıldığında yapıldı.
Я – 143. Не получаю генератор … … идёт такая работа от аппаратной.
11 Kasım 2010’da aralıklı telefon görüşmeleri iletildi ve yaklaşık 30 dakika boyunca bir dinleyicinin (1400 UTC’de) kaydı yapıldı. Bu sohbetler çevrimiçi ve Rusça gibi görünüyor.
Telefon görüşmeleri, “görevde bulunan tugay amiri”, iletişim kodları “İlkbahar”, “Nadezhda” (Rus için “umut”, hem isim hem de kadın adı), “Sudak” Zander için alternatif adı ve ayrıca Kırım’da bir kasaba ) ve “Vulkan” (yanardağ).
Kadın sesi şöyle diyor:
Офицер дежурного узла связи “Дебют”, прапорщик Успенская. Получила контрольный звонок от Надежды … … поняла.
17 Temmuz 2015’te istasyon, zilin yerine RTTY sinyali verdiği yayını yayınladı.
Rus ordusunun amaçları için mi kullanılıyor?
Yayının Rusya’nın kendisine yöneltilen füzelerin ne kadar yakında olduğunu tespit edebilmek için yapıldığına ilişkin görüşler de söz konusu. Prof. Dr. Stupples Rusya’nın füzeleri tespit edebilmek için kullandığı radar sistemlerinden iyi sonuçlar alması için bunu bilmeye ihtiyaç duyduğunu söyledi.
Rusya UVB-76 radyo istasyonunu istihbarat için mi kullanıyor?
Yayının Rusya’nın dünya üzerindeki istihbarat elemanları ile bağlantı kurmak için kullanıldığına ilişkin teoriler de yer alıyor.
Bununla birlikte Soğuk Savaş döneminden beri devam eden yayının nükleer savaş dönemine ilişkin bir araç olarak tasarlandığı da belirtiliyor. Teorilerden biri de radyonun “Ölü Adamın Düğmesi” olduğunu söyleyenler, Rusya’nın bir nükleer saldırıya maruz kaldığında bu yayının sona ereceği ve otomatik olarak karşı saldırıya başlayacağı yönünde.
Belli bir sırası olduğu anlaşılan mesajlar yayınlanmakta
Tek hecelik kelimeler, rakamlar ve bazı isimler barındıran bu mesajlar oldukça kısa bir şekilde seslendiriliyor. Her heceleme arasında tam 1.5 saniye bulunmasından dolayı mesajların yapay olarak üretildiği tahmin ediliyor.
Radyonun yayınında zaman zaman belirsiz insan seslerinin duyulması ise istasyonun başında bir insan bulunup bulunmadığı hakkında şüpheler yaratmış. Yeri bilinmeyen UVB-76’nın yayın amacına da hiçbir zaman net olarak ulaşılamadı.
Bazı kaynaklara göre resmi amacı iyonosfer araştırması olan istasyon, diğer bir iddiaya göre ise gizli istihbarat servislerinin haberleşmesi için kullanılıyor.
Son olarak; İstasyonun amacı hükümet ya da yayın görevlileri tarafından doğrulanmadı. Bununla birlikte eski Litvanya Cumhuriyeti Haberleşme ve Enformatik Bakanı Rimantas Pleikys, sesli mesajların amacının alıcı istasyonlarındaki operatörlerin uyanık olduğunu onaylamak olduğu yazmış.
Bu radyo istasyonuna dair net bir bilgiye ulaşılamaması, gizemli halini daha da ilgi çekici hale getirmeye devam ediyor. (BBC, DAILY MAIL)
