Yeni Seçim Yasası ile hayatımıza giren Seyyar Sandık uygulaması herkesin kafasında büyük soru işaretleri yaratıyor.
Yüksek Seçim Kurulu 10 Mayıs 2018 Tarihli ve 30417 Sayılı Resmî Gazete’de Yüksek Seçim Kurulunun 08/05/2018 Tarihli ve 397 Sayılı Kararı ve Eki 135/II Sayılı Genelge Seyyar Sandık Kurullarının Oluşumu ile Görev ve Yetkileri‘ni yayınlayarak Seyyar Sandık uygulamasının nasıl yürütüleceğine dair tüm hususları aydınlattı.
Nasıl oluşacak?
Oy kullanma başlamadan 1 saat önce oluşturulan seyyar sandık kurullarında 1 başkan 6 üye olmak üzere toplam 7 kişi görev alacak. Kurul bir başkan ve bir kamu görevlisi üye ile son milletvekili seçiminde en çok oy alan beş partinin belirleyeceği birer üye olmak kaydıyla belirlenecek.
Oy verme işlemi nasıl olacak?
• Oy verme süresi tüm yurtta 08.00-17.00 olarak belirlenmesine karşın, oy verme bitiş saati geldiği halde, seyyar sandık listesinde yer almasına rağmen adresine gidilemeyen seçmenler varsa bu seçmenlerin adreslerine gidilerek oy vermeleri sağlanacak.
• Seçmenin adresinde bulunmaması ya da makul sürede kapının açılmaması durumunda, seçmenin adresine tekrar gidilmeyecek.
• Seyyar Sandık Kurulları tarafından oyun gizliliğini sağlamak amacıyla getirilen seyyar oy kabinleri, seçmenin rahat oy kullanmasını sağlayacak.
• Seyyar seçim sandığı kabini, yatağa bağımlı seçmenin evinde gizlilik temin edilecek ve oy kullanma rahatlığı sağlanacak bir yere yerleştirilecek.
• Seyyar seçim sandığı seçmen listesinde kaydı olmayanların, o sandıkta oy kullanmalarına izin verilmeyecek.
• Seçmen oy kullanamayacak durumdaysa, bir yakının yardımıyla oy kullanabilecek.
• Oy verme işlemi hakkında ileri sürülecek şikayet ve itirazları inceleyecek olan kurul, kararları tutanak defterine geçirecek.
• Kurul görevlileri, seyyar seçim sandığından çıkan zarfları sayarak önceden ilişkilendiren sabit sandık kuruluna teslim edecek.
• Seyyar sandık kurullarının teşkiline dair şikayetler, işlemin neticesinden itibaren ilçe seçim kurullarına veya başkanlarına sözlü veya dilekçeyle iki gün içinde yapılabilecek.
• Şikayetin reddine dair kararlara karşı, 7 Haziran 2018’de İl Seçim Kuruluna itiraz edilebilecek. İl Seçim Kurulu, 8 Haziran 2018’de kararını kesin olarak verecek.
Oy sayımı nasıl yapılacak?
Oy vermenin bitiş saatinden önce, seyyar seçim sandığı seçmen listesinde yer alan tüm adreslere gidilerek oy verme işleminin tamamlanması halinde seyyar sandık kurulu ilişkilendirildiği sandık kurulunun bulunduğu yere giderek sandıkların açılış saatini burada bekler. Sandıklar, açılış saatinde ilişkilendirildiği sandıkla beraber açılır.
Seyyar sandık kurulu ile ilişkilendirilen sandık kurulu, seyyar sandık kurulu gelmeden ve uygunluk teslim tutanağı ile seyyar sandık kuruluna ait zarflar teslim alınmadan kendi sandığını açamaz.
Mühürlü seyyar oy sandığını saat 17.00’den sonra ilişkilendirildiği sandığın bulunduğu yerde ve bu sandıkta oy verme işlemi bittikten sonra açar. Sandıktan çıkan zarflar, seyyar sandık kurulu başkanı tarafından yüksek sesle iki defa sayılır. İki sayım arasında fark olursa, üçüncü sayım yapılarak sonucuna göre işlem yapılır ve seçimde kullanılan toplam zarf sayısı tespit edilir.
İlişkilendirilen sandık kurulu 135 sayılı Genelge uyarınca kendi sandığına ait zarf sayım ve tespitini yaptıktan sonra, oy sayımına geçmeden önce seyyar sandık kurulunun geçerli zarfları ile kendi sandığından çıkan geçerli zarfları karıştırarak oy sayımına geçer. Seyyar sandık kurulundan teslim alınan geçerli zarfların sayısı ilişkilendirilen sandığın sandık sonuç tutanağının ilgili yerlerine işlenir.
Yani kullanılmış olan oylar ilişkilendirildiği sandığa bırakılacak. Ancak kullanılmayan oylar, diğer malzemelerle beraber sandık başkanı tarafından ilçe seçim kuruluna teslim edilecektir.
Sabit sandık ve seyyar sandık nasıl ilişkilendirilecek?
İlçe Seçim Kurulu, seyyar sandıkların her birini o ilçedeki sabit bir sandık ile ilişkilendirecek ve birden fazla seyyar sandık olması halinde numara sırasına göre en sonuncu olan sabit sandık ile başlanmak üzere başa doğru gidilecek.