Kendinizi mutsuz ve yorgun hissediyorsanız, uykularınız kaçıyorsa, gün içinde sık sık baş ve boyun bölgeniz ağrıyorsa bu durum depresyonda olduğunuza işaret ediyor olabilir.
Sadece psikolojik olarak değil, fizyolojik anlamda da kişiyi olumsuz etkileyen depresyon; fark etmeden gelerek yaşam kalitenizi düşürüyor. Bu durumda yakın çevrenin tavsiyeleri üzerine ilaç almaya başlamak ya da kendi kendine sorunun üstesinden gelmeye çalışmak daha ciddi tablolara yol açabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Gizem Mine Çölümlü, depresyon ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Her 50 kişiden biri depresyon yaşıyor
Dünyada her 50 kişiden birinde görülen depresyon, ülkemizde en sık görülen rahatsızlıklar arasında yer almaktadır. Kişide psikolojik olduğu kadar fiziksel rahatsızlığa da yol açan depresyon “psikiyatrik rahatsızlıkların nezlesi” olarak tanımlanmaktadır. Toplum ve aile içindeki bazı sorumluluklar; sevinç, coşku, üzüntü, öfke, keder, huzursuzluk ve endişe gibi duygu değişimlerin yaşamasına neden olmaktadır. Bu sancılı süreçler kontrol altına alınmadığında ise depresyon ortaya çıkabilmektedir.
Bu belirtiler depresyonun başlangıcı olabilir
- Konsantrasyon problemi; karar vermede, hatırlamada sorun yaşamak
- Açıklanamayan baş, boyun ve bel ağrısı yaşamak
- Uykusuzluk ya da aşırı uyuyarak uyku değişikliği yaşamak
- Enerjideki azalmanın sürekli bir yorgunluk yaşatması
- Sorumsuz davranışların sebep olduğu dikkatsiz araba kullanma ya da kumar oynamak
- Çaresizlik hissi, karamsarlık
- Öfke ya da tahammülsüzlük, kendini ajite ve huzursuz hissetmek
- Yineleyen ölüm düşüncesi, intihar girişimi
Kadınlarda uyku hali erkeklerde öfke nöbetleri ile kendini gösterebiliyor
Her hastalıkta olduğu gibi depresyonun da genetik sebepleri bulunmaktadır. Ailesinde herhangi bir depresyon hikayesi bulunan insanların diğer insanlara göre bu rahatsızlığa yakalanma riski daha fazladır. Genetik sebeplerin dışında yalnızlık, ilişkilerde yaşanan problemler, ekonomik sorunlar ve çocukluk çağında yaşanan travmalar en önemli sebeplerdir. Nedenleri aynı olsa da kadınlarda erkeklerden iki kat daha fazla depresyon görülmektedir. Erkeklerdeki en önemli belirtileri tahammülsüzlük, yorgunluğa eşlik eden öfke, sinirlilik, şiddet ve umursamaz davranışlar, kadınlarda ise yoğun bir şekilde suçluluk, uykuda artış, iştah ve kilo artışı olarak kendini göstermektedir.
Depresyona neden olan sebepler
- Yalnızlık
- Sosyal destek yetersizliği
- İlişki problemleri
- Alkol ve uyuşturucu bağımlılığı
- Mali sorunlar
- Ailede depresyon öyküsü
- Erken çocukluk travması
- Sağlık problemleri ve kronik ağrılar
Mutlaka bir uzmana başvurun
Bazı durumlarda kişi depresyonda olduğunu kabul etmek istemez. Bu durumda kişi genellikle baş, karın, eklem ağrıları, çarpıntı ve nefes darlığı gibi belirtilerle ya da cinsel bozukluk belirtileri ile sıkça destek arayışı içine girebilir ve bu süreci arkadaş ve eş desteği ile aşmaya çalışabilir.
Birçok insanın hayatının bir döneminde yaşadığı depresyon, tedavi edilmediği takdirde duygusal hasarlara, hayatı tehdit eden sağlık problemlerine, hatta kişiyi intihara sürükleyebilmektedir. Bu nedenle depresyonun belirtileri yaşayan kişilerin mutlaka alanında uzman bir psikolog tarafından tedavi edilmesi gerekmektedir. Çünkü uygulanan depresyon ilacı ve psikoterapi ile kalıcı bir tedavi uygulanabilir.
Psikoterapide, depresyona neden olan yanlış inanışlar ve düşünce kalıpları yeniden yapılandırılarak, hastanın daha etkin bir biçimde sorunlarını yönetebilmesi sağlanabilmektedir. Depresyonun tedavisinde, ilaç tedavisi ve psikoterapi kombinasyonu şeklinde bir tedavi görmek kalıcı ve sağlam bir iyileşme için çok önemlidir.
Uzman doktor önerisi ve takibi ile başlanan ilaç desteği, düzenli aralıklarla ve sürekli bir takip şeklinde olmalıdır. Depresyon başlangıç, yoğunluk ve süreklilik özellikleri kişiden kişiye değiştiği için, bilinçsiz ve kontrolsüz kullanılan ilaç ve ertelenen terapi desteği, iyileşme sürecini olumsuz etkileyebilmektedir.
Sadece gözlem altında ve uzman işbirliği içinde, tedavi süreci güvenli ve etkin bir şekilde kontrol edilebilir. Süreci destekleyici psikoterapi görüşmeleriyle de, depresyondaki yanlış inanışlar ve düşünce kalıpları yeniden yapılandırılır. Ayrıca psikoterapi ile danışanın daha etkin bir biçimde sorunlarını yönetebilmeleri sağlanır.
