Netlflix, BluTV ve Puhutv gibi internet üzerinden dijital yayın platformlarını etkileyen yeni RTÜK yönetmeliğine Ankara Barosu’ndan itiraz geldi. Baro, yönetmeliğin ‘anayasa aykırılığı’ gerekçesiyle yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi için Danıştay’da dava açtı.
Geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete’de yayınlanarak internet üzerinden yayın yapan kanallara düzenleme getirmesini yasalaştıran RTÜK yönetmeliğine Ankara Barosu’ndan itiraz geldi. Ankara Barosu, düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olması sebebiyle Danıştay’a dava açtı.
Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik isimli yönetmelik, geçtiğimiz günlerde internet gündemine oturmuş, Netflix, BluTV ve Puhutv gibi kanalların akıbeti konusunda birçok soru işareti oluşturmuştu. Ankara Barosu, bu yönetmeliğin iptali için Danıştay’a iptal başvurusunda bulundu.
Ankara Barosu tarafından yapılan yazılı açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“1 Ağustos 2019 tarih ve 30849 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmeliğin, 2/2-b ve 4/1-a maddelerinin yürütmesinin durdurulması ve iptali ile dayanak 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 29/A maddesinin Anayasa’ya aykırılığı iddiası ile Anayasa Mahkemesi’ne itiraz yoluna başvurulması talebiyle Baromuzca Danıştay’da dava açılmıştır.”
Bireylerin tercih haklarını elinden alması ve haber alma ve verme özgürlüğüne doğrudan müdahale edeceği konusunda bir itirazda bulunuldu. Davanın dilekçesinde davalı idarenin savunması alınmaksızın yürütmenin durdurulması talep edildi.
NE OLMUŞTU?
1 Ağustos 2019 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik” ile Netflix, BluTV ve Puhutv gibi dijital platformlar Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) denetimi kapsamına girdi.
Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmeliğin ilk maddesi ise şöyle;
“Bu Yönetmeliğin amacı; radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin internet ortamından sunumuna, iletimine, medya hizmet sağlayıcılara yayın lisansı, platform işletmecilerine de yayın iletim yetkisi verilmesine ve söz konusu yayınların denetlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.”
Kullanıcıların para ödeyerek izlediği platformlarda sansür endişesi
Yukarıdaki maddeye baktığımızda RTÜK’ün Netflix, puhutv, BluTV gibi Türkiye’de faaliyet gösteren dijital yayıncılık platformlarına direkt olarak müdahale edebileceğini görüyoruz.
Ayrıca radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini sadece internet ortamından sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcıları RTÜK’ten yayın lisansı alacak. Bu yayınları internet ortamından iletmek isteyen platform işletmecileri ise yine aynı şekilde RTÜK’ten yayın iletim yetkisi alacak.
Yönetmelikte yer alan 4. maddede ise “programların içeriği ve seçimi ile radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde bir yayın akış çizelgesi, isteğe bağlı yayın hizmetlerinde ise bir katalog içinde sunulmasına ilişkin düzenleme ve kontrol yetkisine sahip olmak” ibaresi yer alıyor.
Böylece dijital yayıncılığın kısa bir zaman sonra geleneksel televizyon izlemekten bir farkı kalmayacağını yorumları yapılıyor.
Yönetmeliğin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
Çocukların korunması hakkındaki madde ne diyor?
Diğer yandan Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliğin 21’nci maddesi (Çocukların Korunması) dikkat çekici. Söz konusu maddede; çocukların üye olamayacağı platformlar ile kişiye özel üyelik sistemi ile hizmet veren platformlarda 6122 Sayılı RTÜK Kanunu‘ndaki “çocukların korunmasına dair hükümlerin” uygulanamayacağı belirtilmiş.
MADDE 21 – (1) İnternet ortamından yayın lisansı verilen medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar ile yayın iletim yetkisi verilen internet yayın platform işletmecileri, çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde yayınlara ebeveyn kontrolünü sağlayıcı tedbirleri almakla yükümlüdür.
(2) Çocuğun üye olamayacağı ve kişiye özel üyelik sistemi ile hizmet veren internet ortamından yayın lisansı verilen medya hizmet sağlayıcılar ile internet yayın platform işletmecilerine, 6112 sayılı Kanundaki ve bu Yönetmelikteki çocukların korunması amacına yönelik hükümler uygulanmaz.
Birçok dijital yayına üyelik ile giriş yapılabildiği için belirli yaş altındaki çocukların belirli içeriklere erişimi kısıtlanabiliyor.
