Dolar/TL Merkez Bankası’nın geçen haftaki faiz kararıyla birlikte gerilediği 7,5 seviyelerinden sonra yeniden 8’in üzerine çıktı. Euro/TL de 9,50’nin üzerini gördü.
Dolar yeniden 8 TL’yi, Euro ise 9,50 TL’yi geçti!
Merkez Bankası Başkanı’nın görevden alınması ve Hazine ve Maliye Bakanı’nın istifası ardından ekonomiye dair verilen ‘reform’ mesajları ile faiz yükseltme hamlesi dolara işlemiyor. Geçen haftayı 7,55 TL’nin altına kapatan dolar, dünden itibaren yeniden yükselişe geçti. Dolar, öğlen saatlerinde bir kez daha 8 TL seviyesini gördü.
Dolar/TL’de dün yüzde 4 artış gerçekleşti
Mali politikadaki gevşeme, enflasyondaki artışa karşın faiz indirimlerinin devam etmesi ve rezervlerdeki düşüş ile rekor kayıp veren TL, 6 Kasım gecesi başlayan değişim hareketleriyle dip seviyeden %10 toparladı. Geçen hafta 7,62 seviyesinde kapanış yapan USD/TRY kuru, yeni haftaya yükselişle başladı ve dün %4 primle 7,95’e yükselmesinin ardından bugün de %1,5 primle 8,04’ü gördü.
Merkez Bankası’nın faiz artırımı kararıyla gerileyen dolar kuru, sabah saatlerinde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun aktif rasyosu kararının kaldırılmasını açıklamasıyla 7,87 düzeyine kadar gerilemişti.
Saat 12.40 itibariyle 8,00 lira seviyesine yükselen dolar kuru, saat 12.43 itibariyle 7,97’den işlem görmeye başladı.
Dün güne 7.66 liradan başlayan dolar/TL 7.95’e kadar yükselmiş, günü ise 7.88 liradan kapatmıştı. Aynı saatlerde avro ise 9,4756 TL seviyesine ulaştı.
Piyasada neler takip edilecek?
Hazine Temmuz 2018’den beri gerçekleştirmediği 10 yıllık gösterge tahvil ihracı yanında bugün 7 yıl vadeli değişken faizli tahvili de ilk kez ihraç edecek.
Hazine artan borçlanma maliyetlerinin borç rasyolarına uzun vadeli etkisini azalmak için iki yıldır daha çok değişken faizli ya da kısa vadeli borçlanmaya yöneldi.
Kısa vadeli borçlanmaya yönlenme Hazine’nin iç borç stokunun ortalama vadesini 10 yıllık ihraçları bıraktığı dönemdeki 4.2 yıldan 2.8 yıla kadar düşmesine neden oldu. Bu seviye 2012 yılından beri en düşük oldu. QNB Finansbank’ın raporunda “10 yıllık tahvile gelecek talep miktarı, yabancı yatırımcı ilgisi açısından gösterge olacak” denildi.
Gösterge 10 yıllık tahvil genel olarak hem yerli hem de yabancı portföylerinde bulunsa da daha çok yabancılar tarafından tercih ediliyor.
Yabancı yatırımcılar Hazine’nin TL cinsi borçlanma piyasasındaki payını bir kaç yılda %20-25 seviyesinden %3’lere doğru azalttı. Bu düşüşte doğru para politikasının uygulanmasına ilişkin endişeler rezerv satışları ve güven belirleyici oldu.
Berat Albayrak’ın sürpriz istifası sonrası ise yabancı yatırımcılar Türkiye pozisyonlarını uzun bir aradan sonra artırmaya başlamış durumda.
TCMB verilerine göre hisse ve tahvil piyasasına Albayrak istifası sonrası haftada yabancı yatırımcılar yaklaşık 910 milyon dolar giriş yaptı. Bu giriş TCMB verilerine göre Ağustos 2017’den beri en büyük giriş oldu. Kümülatif verilere bakıldığında yılbaşından bugüne yaşanan yabancı çıkışı da 13.5 milyar dolar civarından 12.7 milyar dolara geriledi.
Dolar/TL ekonomi yönetiminde yaşanan değişim öncesi işlem 6 Kasım’da gördüğü 8.58 zirvesinden 7.5’li seviyelere kadar geriledikten sonra yükselişe geçti.
TL’de sert değer kaybı
Bir bankanın Hazine masası işlemcisi, “Dün piyasada bir çok kişi birbirine TL’nin neden değer kaybettiğini soruyordu. Çünkü bu hareketi tetikleyecek bir haber akışı vardı diyemeyiz. Almanya AB gemi olayı biraz satışı tetikledi diyebiliriz. Siyasi gelişmeler de öyle ancak TL’de %10 değer kazancının ardından kar satışlarının %1 civarında kalmasını beklerdik. Dün %2’nin üzerinde hatta daha fazla kayıp yaşandı” dedi.
Altın ve döviz alımlarının etkisi
Aynı bankacı, “TL’deki kayıp için ana belirleyicinin lokallerin altın başta olmak üzere döviz alımları olduğunu görüyoruz. Yabancı yatırımcı girişi 6 Kasım’dan sonra düne kadar aralıksız devam etti. Ancak 7.5 seviyesi aşağı yönde kırılamadığından yabancı yatırımcının da girişlerini azalttığını gördük. Bu süreç lokal alımları ve 7.8 seviyesinde yabancı yatırımcının zarar kes (stop-loss) emirlerinin çalışmasıyla tetiklenmiş görünüyor. Yerlinin TL konusunda ikna edilmesi gerekiyor. Ayrıca ekonomi yönetiminin, siyasetin sadece ekonomi değil hukuk demokrasi ve uluslararası ilişkilerde de değişimi gösterecek daha net adımları da görmek istediğini anlıyoruz.”
Bu kapsamda Hazine ve Maliye Bakanı Elvan ile Adalet Bakanı Gül, ekonomi ve yargı reformları için dün bir araya geldi. İki bakanın bu hafta da iş dünyasını dinlemesi bekleniyor.
Lokal yatırımcılar, 5 milyar dolara ulaştığı hesaplanan 9-13 Kasım haftasındaki yabancı girişinin aksine TL’deki değer kazancını döviz ve altın cinsi varlıklarını artırmak adına bir fırsat olarak değerlendirdi.
Lokaller yabancı para mevduatlarını yaklaşık 1.6 milyar dolar artırarak 225.8 milyar dolarla yeni tarihi zirveye taşıdılar. Bu yıl yabancı para mevduat hacminde artış 32 milyar doları aştı. Bankacıların hesaplamalarına göre lokal talep geçen hafta ve dün de devam etti.