Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mart ayına ilişkin tüketici ve üretici fiyat endekslerini açıkladı. Verilere göre tüketici fiyatlarında yıllık enflasyon 6. ayda da yükselişini sürdürdü ve 2019 Temmuz ayından bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Türk Lirası’nın yüzde 10’a yakın değer kaybettiği Mart ayında üretici fiyatlarındaki yüksek enflasyon da dikkat çekti.
Enflasyon 2019 yılından sonra ilk kez yüzde 16’yı aştı! Mart’ta tüketici fiyatlarında yıllık enflasyon yükseliş ivmesine devam etti.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı verilere göre Mart’ta tüketici fiyat endeksi yıllık yüzde 16,19 arttı. Verilere göre aylık enflasyon ise yüzde 1,08 olarak kaydedildi.
Çekirdek enflasyon Mart ayında yıllık yüzde 16,88 olarak gerçekleşti ve 2 yılın en yüksek seviyesine çıktı.
Verilere göre yıllık olarak en fazla artış yaşanan grup yüzde 24,85 ile ulaştırma grubu oldu. Ulaştırmayı yüzde 23,64 ile ev eşyası ve yüzde 21,49 ile çeşitli mal ve hizmetler izledi.
Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, yüzde 7,43 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 8,01 ile haberleşme ve yüzde 8,33 ile eğitim oldu.
Aylık bazda bakıldığında ise 2021 yılı Mart ayında artışın yüksek olduğu gruplar ise sırasıyla, yüzde 3,70 ile sağlık, yüzde 2,77 ile eğitim ve yüzde 2,60 ile lokanta ve oteller oldu. Ana harcama grupları itibarıyla 2021 yılı Mart ayında ulaştırma grubunda değişim gerçekleşmedi. En az artış gösteren diğer ana gruplar yüzde 0,54 ile ev eşyası ve yüzde 0,70 ile konut oldu.
Son 1 yılda bazı temel gıda ürünlerinde fiyat artışları:
- Yumurta %64
- Ayçiçek yağı %60
- Mısırözü Yağı %55
- Mercimek %45
- Margarin %35
- Zeytinyağı %34
- Tavuk eti %44
- Portakal %42
- Balık %36
- Pirinç %30
- Karnabahar %29
- Bal & Pekmez %27
- Havuç %26
- Muz %26
- Un %24
- Kuru fasulye %20
Gıda fiyatlarında yıllık artış enflasyonu aştı
Mart ayında gıda fiyatlarında yıllık enflasyon yüzde 17,44 olarak kaydedildi. Bir önceki aya göre artış ise yüzde 1,13 oldu.
Seçilmiş maddeler arasında aylık bazda en fazla yükseliş kaydedenler arasında yüzde 61 ile karnıbahar ilk sırada yer aldı. Karnıbaharı yüzde 28 ile sivri biber, yüzde 10 ile tavuk eti izledi.
Üretici fiyatlarında hızlı artış
Veriler üretici fiyatlarındaki yukarı ivmenin hızlandığına işaret etti. Buna göre Mart’ta üretici fiyat endeksi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 31,20 artış kaydetti. Böylelikle üretici fiyatlarında yıllık enflasyon Aralık 2018’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
Mart ayında üretici fiyat endeksinde aylık artış ise yüzde 4,13 arttı.
Ekonomistlerin tüketici fiyatlarında yıllık enflasyon beklentisi %16,10 olmuştu
Bloomberg HT’nin 21 kurumla gerçekleştirdiği enflasyon anketine göre ekonomistlerin Mart ayına ilişkin beklentisi tüketici fiyat endeksinde yıllık artışın yüzde 16,10 artması yönünde olmuştu.
Ankete katılan kurumlar arasında en düşük beklentiyi paylaşan kurum Mart ayında aylık enflasyonun yüzde 0,8; yıllık enflasyonun ise yüzde 15,90 olarak gerçekleşmesini öngörmüştü. En yüksek beklentiyi paylaşan kurum ise Mart ayında tüketici enflasyonunun aylık bazda yüzde 1,75, yıllık bazda ise yüzde yüzde 16,97 olmasını tahmin etmişti.
Yabancılar yüzde 16’nın üzerini öngörmüştü
Yabancı kurumlar da Mart ayında enflasyonda yüzde 16’nın üzerine çıkılacağını tahmin etmişti.
Unicredit, Türkiye’de Mart ayı için yüzde 16,3 manşet enflasyon beklerken, çekirdek enflasyonun da yüzde 16,9’a çıkacağını öngörmüştü.
Şubat ayında yüzde 15,6 olarak gerçekleşen enflasyonun, Mart ayında yüzde 16,3’e yükselmesini bekleyen Unicredit, gıda fiyatlarında aylık yüzde 1,4’lük bir artış beklediklerini belirtti. Unicredit, gıda Enflasyonunun Şubat ayına göre gerileyeceğini belirterek Mart ayında gıda enflasyonunun yıllık olarak ise yüzde 17,8 olarak geleceğini düşündüklerini söyledi.
ING de Mart ayında Türkiye’de enflasyonun yüzde 16,3 olacağını tahmin etmişti.
Mart’ta kur yüzde 10 yükseldi
Mart ayının son döneminde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) başkanlığında yaşanan değişimin ardından kurda yükseliş kaydedilmişti. Ayın sonundaki fiyatlamaların etkisiyle Türk Lirası’nda yüzde 10’a yakın düşüş kaydedildi.
“Yılı %15 manşet enflasyonla bitirebiliriz”
Bloomberg HT’ye konuk olan Garanti BBVA Yardımcı Başekonomisti Seda Güler Mert, Mart ayı enflasyon verilerini değerlendirdi.
Garanti BBVA Yardımcı Başekonomisti Mert mart ayı enflasyon rakamları hakkında yaptığı değerlendirmede, döviz kurundan etkilenen kalemlerin şimdiden bir miktar ön plana çıktığını söyledi. Mart ayı enflasyon verilerinde gıda enflasyonunun bir miktar dengeleyici olduğunu aktaran Mert, kur geçişkenliğini yüzde 22, TÜFE’den ÜFE’ye ise yüzde 40-45 geçişkenlik hesapladıklarını açıkladı.
Mert, enflasyonda görüntünün daha olumsuz bir tablo oluşturduğunu aktardığı yorumunda, “Yılı yüzde 15 manşet enflasyonla bitirebiliriz.” açıklamasında bulundu. Politika faizinin halen reel getiri sağlığını aktaran Mert, dünyadaki gelişmelerin reel getiri alanını daralttığını söyledi.
