Erdoğan’dan “Biden’ın 1915 olaylarının soykırım olarak tanıması gündeme geldi mi?” sorusuna yanıt: Hamdolsun gelmedi.
Cumhurbaşkanı Recep Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden’ın NATO Zirvesi kapsamındaki görüşmesi sona erdi. Biden, görüşmeye ilişkin, “Çok iyi bir toplantıydı” değerlendirmesini yaptı. Erdoğan ise, “İki müttefike ve stratejik ortağa yakışır şekilde doğrudan diyalog kanallarını etkin kullanma hususunda mutabık kaldık. Sayın Biden’la önümüzdeki dönemde bu hedefler doğrultusunda işbirliğimizi artıracağız” yorumunda bulundu.
Erdoğan’ın, NATO Zirvesi kapsamında ABD Başkanı Biden ile baş başa görüşmesi sona erdi.
Erdoğan ve Biden’ın, NATO Zirvesi kapsamında NATO Karargahı’ndaki baş başa görüşmesi, 45 dakika sürdü.
Heyetler arası görüşme
Baş başa görüşmenin ardından heyetler arası görüşmeye geçildi.
Erdoğan ve ABD Biden başkanlığındaki heyetler arası görüşme sona erdi.
Erdoğan ve Biden’ın, NATO Zirvesi kapsamında NATO Karargahı’nda başkanlık ettikleri heyetler arası görüşme 40 dakika sürdü.
Görüşmede Erdoğan’a, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, AKP Sözcüsü Ömer Çelik, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Murat Mercan eşlik etti.
Biden’ın değerlendirmesi
Biden, heyetler arası görüşmenin ardından gazetecilere kısa bir açıklama yaptı.
Görüşmeyi takip eden Beyaz Saray’a akredite muhabirlerin bildirimine göre, Biden, görüşmede neler konuşulduğuna ilişkin, “Çok iyi bir toplantıydı” yorumunda bulundu.
Erdoğan’dan zirve değerlendirmesi
Erdoğan, Biden ile görüşmesinin ardından basın açıklaması düzenledi. Erdoğan, görüşme hakkında, “İki müttefike ve stratejik ortağa yakışır şekilde doğrudan diyalog kanallarını etkin kullanma hususunda mutabık kaldık” dedi.
S-400 ve F-35 hakkında da değerlendirmelerde bulunan Erdoğan, “Bizim düşüncemiz daha önce ne ise aynı düşünceyi sayın Başkan’a (Biden) ifade ettim. F-35 konusunu aynı şekilde ifade ettim” diye konuştu.
Afganistan konusuna değinen Erdoğan, “Afganistan’dan çıkmamız istenmiyorsa, özellikle orada belli bir desteğin verilmesi isteniyorsa, diplomatik, lojistik, mali konularda ABD’nin bize vereceği destek önem arz ediyor” ifadelerini kullandı.
Erdoğan ayrıca, “Biden’ın 1915 olaylarının soykırım olarak tanıması gündeme geldi mi?” şeklindeki bir soruya, “Hamdolsun gelmedi” yanıtını verdi.
Erdoğan’ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“Küresel ekonomik ve güvenlik mimarisinde köklü değişimlerin yaşandığı dönemden geçiyoruz. Bölgesel aktörlerin etkisi ve ağırlığı günden güne artıyor. Son 1,5 yıldır koronavirüs salgını bu değişimi hızlandırmıştır.
Ekonomiden, ticarete, toplumsal hareketlerden, kamu güvenliğine kadar salgının artçı sarsıntılarına şahit oluyoruz. Salgınla beraber İslam karşıtlığı ve ırkçı akımların dünyanın çeşitli yerlerinde yaygınlaştığını görüyoruz.
Sorun çözme mekanizmaları işlerliklerini kaybediyor. Salgınla beraber ekonomileri kötüleşen az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelere yönelik yardımların şarta bağlanması adalete, hakkaniyete bağlı olan inancı aşındırıyor. Dünyanın içinde bulunduğu manzara bize NATO’nun da üzerine inşa edildiği ittifak, dayanışma ruhunun önemini göstermiştir.
Küresel istikrarın muhafazasında NATO’nun hem belirleyiciliği hem de üstlenmesi gereken sorumluluklar artmıştır. Üye devletler kurucu ilkelere sahip çıkmalı, ittifakı güçlendirmelidir. NATO’nun sağladığı güvenlik şemsiyesinde ittifak her yerde aktif rol üstlenmelidir. Dönem sorumluluktan kaçma değil elini taşın altına koyma dönemidir.
Zirve vesilesi ile özellikle ABD Başkanı Joe Biden’la az evvel bir araya geldik. İttifakın önümüzdeki 10 yıl haritasını teşkil edecek 2030’a ilişkin önemli kararlar alındığı zirvemizi tamamladık.
NATO’nun güvenliğine yönelik tehdit, meydan okumalar hakkında görüş alışverişinde bulunduk. NATO’yu askeri bakımdan muhkem hale getirirken siyasi bakımdan tahkim edilecek kararlar aldık. Stratejik konseptin günümüz şartlarla güncelleme sürecini başlatan kararlar aldık.
Biden görüşmesi hakkında açıklama
Yapacağımız ortak çalışmaları sayın Biden ve ekibiyle görüştük. Türkiye DEAŞ’la mücadeleye destek vermenin yanında NATO’nun sınırının, müşterek çıkarların savunucusu olmuştur. Salgın sonrası ortaya çıkacak yeni fırsatları dikkate alarak aramızdaki ekonomik potansiyeli değerlendirdik.
İki müttefike ve stratejik ortağa yakışır şekilde doğrudan diyalog kanallarını etkin kullanma hususunda mutabık kaldık. İkili işbirliği, bölgesel istişare mekanizmalarının yeniden canlandırılması gerektiğinin altını çizdik. Neticede son derece yararlı ve samimi bir görüşme oldu.
Sayın Biden’la önümüzdeki dönemde bu hedefler doğrultusunda işbirliğimizi arttıracağız. Türkiye-ABD ilişkilerinde çözülemeyecek hiçbir mesele olmadığını tam tersine zengin bir görünüm sergilediğini düşünüyorum. Türkiye ile ABD’nin bundan sonra da aynı hassasiyetle çalışmalarını yürüteceğine inanıyorum.
Zirve marjında bir diğer görüşmeyi Birleşik Krallık Başbakanı sayın Boris Johnson’la yaptık. Dost, müttefik ve stratejik ortak olarak ikili işbirliğini sürdürme irademizi karşılıklı olarak vurguladık.
Video konferansla sıklıkla konuştuğum Şansölye Merkel ile yüz yüze görüştüm. Sayın Miçotakis’le görüşmemizde yeniden canlandırdığımız diyalog mekanizmalarının sürdürülmesini kararlaştırdık. Pozitif gündemi destekleyecek adımların atılması hususunda fikir birliğine vardık. Hatta görüşmelerimizi ikili yapalım, daha da ilerisi görüşmelerimizi özel hattan yapmak suretiyle araya birilerini sokmanın anlamı yok kararına vardık.
İspanya, Hollanda, Fransa Başbakanı ile bir araya geldik. Litvan ve Leton mevkidaşlarımla görüşmelerim oldu. 24 Haziran’daki zirve öncesinde Türkiye-AB ilişkileri konusunda görüş alışverişinde bulundum. Dün ayrıca Macaristan Başbakanı ile verimli ikili bir görüşme yaptık.
Afganistan açıklaması: ABD’nin desteği önem arz ediyor
Afganistan konusundaki düşüncelerimizi çok açık, net olarak sayın Biden’a ifade ettim. Türkiye eğer Afganistan’dan çıkmamız istenmiyorsa, özellikle orada belli bir desteğin verilmesi isteniyorsa, diplomatik, lojistik, mali konularda ABD’nin bize vereceği destek önem arz ediyor. Ayrıca burada Taliban gerçeğini bir kenara koymak mümkün değil. Onlarla da birçok görüşmeleri, farklı atacağımız adımlarla sürdürebiliriz. Afganistan’da biz Pakistan’ı, Macaristan’ı alma düşüncemizi kendilerine söyledik. Bütün bunlarla birlikte Afganistan halkı herhangi bir sıkıntıyı yaşamadan bu desteği kendilerine verelim. Şu an itibariyle bir mutabakat söz konusu. Bir sıkıntı söz konusu değil.
S-400 açıklaması
S-400 konusunu tabii ki burada yapılacak olan böyle bir görüşmede S-400’ün gündeme gelmemesi mümkün değil. Bizim düşüncemiz daha önce ne ise aynı düşünceyi sayın Başkan’a (Biden) ifade ettim. F-35 konusunu aynı şekilde ifade ettim. Savunma sanayiyle ilgili olarak müşterek yapabileceğimiz nelerdir, bunları ifade ettim. Bundan sonraki süreçte de Dışişleri, Savunma bakanlarımız muhataplarıyla görüşmek suretiyle bu süreci inşallah sağlama bağlayacaklardır.”
Görüşme bir saat ertelenmişti
Erdoğan ile Biden’ın görüşmesi bir saat ertelenmişti. Beyaz Saray, görüşmenin bir saat geç başlayacağını duyurmuştu.
