Uzmanlar; saç, göz, diş ve tırnakların kişilerin genel sağlık durumuyla ilgili bilgiler verdiğini söylerken, dışkıların da benzer bir gösterge olduğunu dile getiriyor. Bilim insanları ve uzmanlar boşaltım sisteminin insan sağlığı için kritik bir öneme sahip olduğunu sık sık söylüyor.
Uzmanlar farklı dışkı türlerini inceleyerek sağlıklı bir bağırsağın ve sindirim sisteminin nasıl çalışması gerektiğine dair dikkat çekici bir analiz yayınladı.
Bağırsak sağlığı hakkında konuştuğumuzda, bu sadece midemizle ilgili değildir, aslında ağızdan başlar ve ne yediğinizden ne attığınıza kadar anüste biter. Boşaltımdan bahsetmişken, sağlıklı bağırsak hareketlerine sahip olmanız önemlidir, bu da bağırsaklarınızı her sabah kolayca boşaltabileceğiniz anlamına gelir.
Avustralya’dan Carla Oates, saç, göz, diş ve tırnakların kişilerin genel sağlık durumuyla ilgili dikkat çekici bilgiler verdiğini söylerken, dışkıların da benzer bir gösterge olduğunu dile getirdi.
Oates, genel olarak 7 farklı dışkı türü olduğunu ve bunlardan ikisinin “sağlıklı” sayıldığını söylerken, tuvalette ciddi bir sağlık sorununu gösteren 6 farklı işaret olduğunu da söyledi. Carla Oates, “Bağırsak hareketleri bizim sağlığımızla ilgili harika bir içgörü sağlar. Sağlıklı bir dışkı, tahmin edilenden çok daha önemli” ifadesini kullandı.
Oates, “Sizin dışkınız aslında her zaman sizinle konuşuyor. Yaşam tarzı değişiklikleri, düzensiz beslenme, alkol, stres ve porsiyon boyutlarındaki farklar bunu etkiliyor” dedi. Oates, Bristol Üniversitesi’nde 1998 yılında araştırmacılar Stephen Lewis ve Ken Heaten‘ın yaptığı Bristol Dışkı Tablosu‘na da büyük önem verilmesi gerektiğini söyledi.
Bu tabloda dışkılar 7 farklı kategoriye ayrılırken bunlar da detaylı bir şekilde paylaşılıyor. Bu tabloda sağlıklı bir dışkının sosis ya da yılan şeklinde olduğunu ve pürüzsüz ya da az pürüzlü olması gerektiği belirtiliyor.
Tuvalet yapılırken dışkının kolayca dışarı çıkması gerektiğini belirten Oates, “Eğer tuvalette oturuyorsanız ve çıkmıyorsa ya da çıkarken zorlanıyorsa bir sorun var demektir. Eğer tuvaletinizi yaptıysanız fakat doluluk hissi geçmiyorsa daha uzun kalmaya çalışmayın. Daha uzun kalmak yerine daha sonra tekrar deneyin” ifadesini kullandı.
Dışkınızdan gelen kokunun da alışık olmadığınız bir koku olması durumunda dikkat etmeniz ve gelişmelere bakmanız gerektiği de belirtilirken, dışkının renginin de kritik bir öneme sahip olduğu kaydedildi. Oates, “Şekil ve boyutu bir yana dışkınızın rengi de çok önemli. Hepimiz kahverengi bir dışkıya ulaşmaya çalışmalıyız” dedi. Oates, simsiyah ve kırmızı renkli dışkıların sorun teşkil ettiğini belirtti.
Beslenme uzmanı Rujuta Diwekar ise bağırsak hareketlerinize dikkat etmenin sindirim sağlığınızın güçlü bir göstergesi olduğuna dikkat çekiyor. Dışkınız aslında sağlıklı, iyi işleyen bir vücudunuz olup olmadığını veya enfeksiyon belirtileri, sindirim sorunları veya diğer ciddi sağlık sorunları taşıyıp taşımadığınızı ortaya çıkarabilir.
Boyut ve dokuya dayalı 7 dışkı kategorisi şöyle:
- Sert, çakıl gibi dışkı
- Çıkması zor ve ağrılı pullu dışkı
- İyi biçimli, bazı çatlakları olan sağlıklı dışkı
- İyi Biçimli, Sağlıklı ve Pürüzsüz Dışkı
- İyi biçimli, yumuşak ve lapa kıvamında dışkı
- İyi şekillenmemiş yumuşak dışkı
- Sıvı dışkı
• 1 ve 2. tip dışkı kalın bağırsakta ve kolonda uzun süredir oturan ve kabızlık belirtisi olan dışkılardır.
• Tip 3 ve 4, sağlıklı sindirimin bir işaretidir ve optimal dışkı şekli olarak kabul edilir.
• Amacınız, yaşam tarzınızın tip 3 veya 4’e düşen sağlıklı bir dışkıya yol açması olmalıdır.
• Tip 5 ila 7, kalın bağırsakta ve kolonda en az süre için bulunur ve ishali gösterebilir.
Dışkı tipinizi ve bağırsak sağlığınızı nasıl düzeltirsiniz?
• Sağlıklı bir bağırsak için iyi bir gece uykusu çekmeniz ve ev yapımı doğal ve mevsimlik yiyecekler yemeniz gerekir.
• Fast food ve işlenmiş gıda ürünlerinden kaçının ve günlük diyetinize pirinç, baklagiller, kabak ve lor gibi yiyecekleri ekleyin.
• Yemeğinizi sindire sindire oturarak yiyin. Ekran karşısında yemek yemeyin ve yemek yerken acele etmeyin.
• Sindirme süreci yemeği görüp kokladıktan sonra başladığını söyleyen uzmanlar, lifli gıdaların da çok önemli olduğunu dile getiriyor. Bu sebeple sık sık meyve ve sebze yenmesi gerektiğini ve probiyotiklerin de tüketilmesi gerektiğini belirtiyorlar.
• Mutlu ve sağlıklı bir bağırsak için bol su içmeyi unutmayın. Dışkılarımızın yaklaşık yüzde 70-75’i su. Ne kadar çok su içersek dışkımız o kadar yumuşar.
• Fermente gıdaların yanı sıra egzersiz, meditasyon ve nefes tekniklerinin de yapılması gerektiğini belirten uzmanlar stres seviyesinin de bağırsak sağlığını olumsuz etkilediğini vurguladı.
• Kabızlık, ishal, karın ağrısı, aşırı kokulu ve suda yüzüyorsa bu da sıkıntı olduğunu gösterir. Ayrıca kırmızı ve simsiyah dışkılara da dikkat edilmesi gerekiyor ve hekime başvurmak gerekiyor.
Kaynak:
- Korkmaz, M. (2011). Kabızlık Yakınması Olan Hastanın Birinci Basamakta Yönetimi . Konuralp Medical Journal , 3 (3) , 35-41 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ktd/issue/10305/126436
- Gürşen, Ceren (2013). Kronik Konstipasyonu Olan Bireylerde Konnektif Doku Masajının Etkisi. Hacattepe Üniversitesi Açık Erişim Sistemi. http://www.openaccess.hacettepe.edu.tr:8080/xmlui/handle/11655/1636
