Subakut tiroidi, tiroid bölgesinde ağrı ve rahatsızlığa neden olan nadir bir tiroidit türüdür. Bu duruma sahip kişilerde ayrıca hipertiroidizm belirtileri de görülür ve daha sonra hipotiroidizm belirtileri gelişir. Subakut tiroidit sıklıkla geçici olsa da tedavi edilmezse kalıcı komplikasyonlara neden olabilir.
Memorial Ataşehir Hastanesi İç hastalıkları Bölümü’nden Prof. Dr. Murat Hakan Terekeci, subakut tiroidit hastalığı ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Tiroid hormonları vücut fonksiyonlarını düzenliyor
Tiroid, boynun ön kısmında bulunan ve çeşitli hormonlar salgılayan bir bezdir. Bu hormonlar, gıdayı enerjiye dönüştüren süreç olan metabolizmanın düzenlenmesine yardımcı olur. Ayrıca korku, heyecan ve zevk gibi fiziksel ve duygusal tepkilerimizde de önemli rol oynarlar. Tiroidit, tiroid iltihabı anlamına gelir. Çoğu tiroidit türü tipik olarak hipertiroidizme veya hipotiroidizme yol açar. Hipertiroidizm, tiroidin aşırı aktif olduğu ve çok fazla hormon ürettiği bir hastalıktır.
Hipotiroidizm, tiroidin az çalıştığı ve yeterli hormon üretemediği bir durumdur. Bu koşulların her ikisi de kilo değişikliklerine, kaygıya ve yorgunluğa neden olabilir. Diğer tiroidit türlerinden farklı olarak subakut tiroiditin viral bir enfeksiyonla bağlantılı olduğu düşünülmektedir. Genellikle grip veya kabakulak gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarından sonra ortaya çıkar. Virüse tepki olarak oluşan bağışıklık sistemi tiroidi olumsuz etkileyerek tiroitte şişme (enflamasyon) ve hormon üretiminde bozulmaya yol açar. Bu da çeşitli semptomlara neden olur.
Subakut tiroidit ağrılı bir enfeksiyon tablosuyla ortaya çıkıyor
Subakut tiroidit, 40-50 yaş arası kadınlarda aynı yaştaki erkeklere göre biraz daha sık görülür. Diğer tiroidit türlerinden farklı olarak subakut tiroidit, tiroid bezinde ağrıya neden olur. Bazı durumlarda bu ağrı boynun, kulakların veya çenenin diğer bölgelerine de yayılabilir. Tiroid şişmiş ve dokunulduğunda ağrılı hassas olabilir. Ağrı genellikle 1 ile 3 ay arasında devam edebilir. Subakut granülomatöz tiroidit, subakut tiroiditin en sık görülen türüdür. Viral enfeksiyonlardan sonra görülen tip sıklıkla budur.
Subakut tiroidit belirtileri arasında: Ateş, tükenmişlik, zayıflık, ses kısıklığı, yutma güçlüğü, çarpıntı ve terleme, ishal, kabızlık, kilo kaybı, ani kilo alımı, sinirlilik ve endişe hali görülebilir. Burada semptomların ana belirleyicisi hastanın tiroid hormon seviyeleridir.
Teşhis için elle muayene ve bazı kan testleri çok önemli
Tiroid bezinin büyümüş veya iltihaplı olup olmadığını anlamak için boynun elle muayenesi çok önemlidir. Tiroid bezi elle muayene sırasında ağrılı ve hassastır. Ayrıca yakın tıbbi geçmiş te sorgulanmalıdır. Yakın zamanda üst solunum yollarında viral bir enfeksiyon öyküsü varsa subakut tiroiditi tanısı konulması olasılığı daha yüksek olacaktır. Subakut tiroidit teşhisini doğrulamak için bazı kan testleri yapılmalıdır. Bu testler kandaki belirli hormonların düzeylerini kontrol edecektir. Spesifik olarak testler; CRP, sedimantasyon, serbest T3, serbest T4 ve tiroid uyarıcı hormon (TSH)’u içermelidir.
Erken dönemde tedavi olun
Subakut tiroidit tedavisinde ağrıyı azaltmaya ve iltihabı kontrol altına almaya yardımcı olacak ilaçlar kullanılmalıdır. Bazı durumlarda subakut tiroidit için gereken tek tedavi seçeneği budur. Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) başlangıçta ağrı tedavisinde ve enflamasyonun baskılanmasında kullanılır. NSAID’lerin enflamasyonu azaltmak için yeterli olmadığı durumlarda kortikosteroidler kullanılır. Erken evrelerde hipertiroidizm mevcutsa beta bloker ilaçlar tedaviye dahil edilir. Bu ilaçlar, anksiyete ve çarpıntı gibi belirli semptomları hafifletmek için kan basıncını ve nabız hızını düşürür. Hipertiroidinin tedavisi hastalığın başlangıcında önemlidir. Ancak durumu ikinci aşamaya ilerlediğinde bunun bir faydası olmayacaktır. Hastalığın ilerleyen aşamalarında hipotiroidizm gelişebilir. Muhtemelen ilerleyen dönemde tiroid dokusunda oluşan hasara bağlı olarak vücudun üretemediği hormonların dışarıdan alınması gerekebilir.
Kaynak: Zornitzki T, Mildiner S, Schiller T, Kirzhner A, Ostrovsky V, Knobler H. Subacute Thyroiditis-Still a Diagnostic Challenge: Data from an Observational Study. Int J Environ Res Public Health. 2022 Jul 31;19(15):9388. doi: 10.3390/ijerph19159388. PMID: 35954746; PMCID: PMC9368122.
