7 Nisan 2025 tarihinde kripto piyasaları “Kara Pazartesi” olarak anılan büyük bir çöküş yaşadı. Trump’ın gümrük tarifeleri sonrası Bitcoin yüzde 10 düşüşle 75 bin doların altına, Ethereum ise yüzde 22 düşüşle 1.421 dolara geriledi. Piyasa değeri 2,39 trilyon dolara düşen kripto ekosisteminde küresel ticaret savaşı endişeleri hâkim.
Küresel kripto para piyasaları, 7 Nisan 2025 tarihinde “Kara Pazartesi” olarak nitelendirilen tarihi bir çöküş yaşadı. ABD Başkanı Donald Trump’ın geçtiğimiz hafta açıkladığı gümrük tarifeleri ve bunun tetiklediği ticaret savaşı endişeleri, başta Bitcoin ve Ethereum olmak üzere tüm kripto varlıklarda sert değer kayıplarına neden oldu.
Kripto piyasalarında Kara Pazartesi
- Bitcoin son 24 saatte yüzde 10’dan fazla düşerek 75 bin doların altına inerken, toplam piyasa değeri 500 milyar dolar eridi.
- Piyasanın en büyük ikinci varlığı Ethereum da 1.400 dolar seviyesine doğru çekildi.
“Pazar günü tam ‘satış modunda’ uyandılar”
BTC Markets finans müdürü ve kripto analisti Charlie Sherry bir araştırma notunda, “Bir an için kripto sabit kalabilir gibi göründü, ancak kripto piyasalarının 7/24 doğası gereği, yatırımcılar Pazar günü tam ‘satış modunda’ uyandılar” değerlendirmesini yaptı.
ABD’de resesyon endişeleri tırmanıyor
Tarifeler ABD’de resesyon endişelerinin de tırmanmasına neden oldu. JPMorgan başekonomisti Michael Feroli cuma günü bankanın müşterileri ile paylaştığı notta, açıklanan tarifelerin etkisiyle ABD ekonomisinin bu yıl resesyona girmesini beklediklerini ifade etti.
Notta, “Daha önce son çeyrekte yıllık bazda yüzde 1,3 büyümesini beklediğimiz reel gayrisafi yurtiçi hasılanın şimdi yüzde 0,3 daralmasını bekliyoruz” denildi. Feroli, enflasyondaki artışa rağmen, işgücü piyasasındaki zayıflık nedeniyle, Fed’in haziran ayında faiz oranlarını düşürmeye başlayacağını öngördü. ABD büyüme tahminleri Citi ekonomistleri tarafından yüzde 0,1’e, UBS ekonomistleri tarafından yüzde 0,4’e düşürüldü.
Kripto piyasalardaki sert düşüş küresel ekonomi endişeleriyle derinleşiyor
Küresel kripto para piyasaları, 7 Nisan 2025 tarihinde Kara Pazartesi olarak adlandırılan büyük bir sarsıntı yaşadı. ABD Başkanı Donald Trump’ın kısa bir süre önce açıkladığı gümrük tarifeleri ve bunun tetiklediği küresel ticaret savaşı endişeleri, kripto varlıklarda şiddetli satış dalgasına yol açtı. Piyasada “Kara Pazartesi” olarak adlandırılan bu çöküşte, başta Bitcoin olmak üzere tüm büyük kripto paralar ciddi değer kayıpları yaşadı.
Kripto dünyasının amiral gemisi Bitcoin, pazar gecesinden itibaren başlayan satış baskısıyla pazartesi sabahı erken saatlerde yüzde 10’u aşan bir düşüşle 74.980 dolar seviyesine kadar geriledi. Bu, mart ortasından bu yana görülen en düşük seviye oldu. Ocak 2025’te göreve başlayan Trump’ın ilk döneminde 109.000 dolar ile tarihi rekor kıran Bitcoin, son bir haftada ciddi bir değer kaybı yaşadı.
Ethereum için tablo daha da karanlık görünüyor. Piyasa değeri bakımından ikinci sıradaki kripto para, son 24 saatte yaklaşık yüzde 22 değer kaybederek 1.421 dolar seviyesine kadar düştü. Bu rakam, Ekim 2023’ten bu yana görülen en düşük seviye olarak kayıtlara geçti. Diğer büyük kripto paralarda da benzer düşüşler yaşandı: XRP yüzde 11,4, Solana, Cardano ve Polygon her biri yüzde 10’dan fazla değer kaybetti.
Küresel kripto piyasaları yüzde 10,58 düştü
Küresel kripto para piyasasının toplam değeri de bu çöküşten payını aldı. Son 24 saatte yaklaşık yüzde 10,58 azalarak 2 trilyon 390 milyar dolara gerileyen toplam piyasa değeri, geçen haftadan bu yana yaklaşık 500 milyar dolar eridi. CoinMarketCap verilerine göre günlük işlem hacmi ise yüzde 85 artışla 26 milyar doları aştı, bu da panik satışlarının hızlandığını gösteriyor.
Bu dramatik düşüşün temel nedeni, Trump’ın 2 Nisan’da açıkladığı kapsamlı gümrük tarifeleri oldu. Bu tarifelere göre, tüm ithal mallara yüzde 10 evrensel gümrük vergisi uygulanacak. Ayrıca Çin’e yüzde 34, Avrupa Birliği’ne yüzde 20, Japonya’ya yüzde 24 gibi ciddi oranlarda özel tarifeler getirilecek.
Trump’ın açıklamaları hızla karşılık buldu. Çin, ABD’nin kendisine uygulayacağı tarifelere misilleme yapacağını duyururken, Avrupa Birliği de benzer adımlar atma hazırlığında olduğunu açıkladı. Bu gelişmeler, küresel ticaret savaşı endişelerini artırarak sadece kripto para piyasalarını değil, tüm finansal piyasaları olumsuz etkiledi.
Küresel borsalar çakıldı
Kripto piyasalarındaki düşüş, küresel borsalardaki sert kayıplarla paralel ilerledi. Asya piyasaları büyük darbeler aldı: Hong Kong borsası yüzde 12,8, Tayvan yüzde 9,8, Çin yüzde 7,3, Japonya yüzde 7,7 değer kaybetti. Avrupa borsaları da benzer şekilde etkilendi: Almanya’da DAX yüzde 7,2, Fransa’da CAC 40 yüzde 5,8, İtalya borsası yüzde 7,2, İspanya yüzde 5,4 ve İngiltere’de FTSE 100 yüzde 5,1 düştü. Bu veriler, küresel çapta finansal bir çalkantı yaşandığını gösteriyor.
Piyasa uzmanları, pazartesi gününün kripto paralar için “acının zirvesi” olabileceği konusunda hemfikir. Fox News analisti Charles Gasparino’ya göre, özellikle spot ve vadeli işlemlerdeki 600 milyon doları aşan tasfiyeler piyasadaki paniğin boyutunu gösteriyor. Kripto para borsaları da bu durumdan etkilendi. Binance, OKX ve MEXC gibi platformlarda işlem hacimleri artarken fiyatların sert düştüğü gözlemlendi.
Spot Bitcoin ETF‘lerde de önemli çıkışlar yaşandı. 4 Nisan günü yaklaşık 60 milyon dolarlık çıkış gerçekleşti. Bu durum, kurumsal yatırımcıların da riskten kaçındığını gösteriyor. Ocak ayında Bitcoin ETF’lerinin onaylanmasıyla başlayan ve Bitcoin’i 100.000 doların üzerine taşıyan rallinin momentumu tamamen kaybolmuş görünüyor.
Ekonomik belirsizlik sadece piyasaları değil, geleceğe dair beklentileri de etkiliyor. Polymarket gibi çevrim içi tahmin platformları, ABD’de 2025 yılında yüzde 64 olasılıkla resesyon yaşanacağını öngörüyor. Goldman Sachs resesyon olasılığını yüzde 45, JPMorgan ise yüzde 60 olarak tahmin ediyor. Bu durum, kripto para yatırımcılarını daha da tedirgin ediyor.
Trump, piyasaların tarifeleri ilaç olarak görmesi gerektiği konusunda ısrarcı
Trump, hafta sonu yaptığı açıklamada tarifeler konusundaki kararlılığını yineledi ve piyasaların tarifeleri “ilaç” olarak görmesi gerektiğini, ABD’nin büyük ticaret açıkları “iyileşene” kadar tarifelerin yürürlükte kalacağını belirtti. Bu açıklama, önümüzdeki günlerde piyasaların toparlanabileceğine dair umutları azalttı.
Kripto para piyasası bu yıl içerisinde Bitcoin’in 100.000 doları aşmasıyla yeni zirvelere ulaşmıştı. HashKey Group’un tahminlerine göre, 2025 yılında toplam kripto para piyasası değerinin 10 trilyon dolara ulaşacağı ve Bitcoin’in 300.000 dolara yükseleceği öngörülüyordu. Ancak yaşanan son gelişmeler, bu iyimser tahminleri gölgede bıraktı.
Uzmanlar, Bitcoin’in 78.000 doların altında kalıcılık sağlaması durumunda, 75.000 – 72.000 dolar aralığına hızlı bir düşüş yaşanabileceğini belirtiyor. Yatırımcılar, önümüzdeki saatlerde ve günlerde spekülatif yükselişler ve hızlı panik düşüşlerine karşı temkinli olmaları konusunda uyarılıyor. Riskli varlıklara olan küresel iştahın azalması, kripto paralardaki düşüşün devam edebileceği endişesini güçlendiriyor.
Kripto para piyasası tarihinde yaşanan bu büyük çöküş, küresel makroekonomik faktörlerin dijital varlıklar üzerindeki etkisini bir kez daha gözler önüne serdi. Trump’ın ticaret politikalarının uzun vadeli etkileri ve küresel ticaret savaşlarının seyri, önümüzdeki dönemde kripto para piyasasının yönünü belirleyecek temel faktörler olarak öne çıkıyor.
Asya piyasaları sert düşüşte!
- Nikkei 225 Aralık’taki zirvesinden yüzde 20 düşerek ayı piyasasına girdi.
- Hang Seng China da Mart zirvesinden yüzde 20 düştü.
- MSCI Gelişen Piyasa endeksi yüzde 7’yi aşan düşüşle 2008’den bu yana en sert gün içi düşüşü yaşadı.
ABD Başkanı Donald Trump ve ekibinin tarifeler konusunda geri adım atılmayacağı beklentisi yaratan açıklamaları sonrası finansal piyasalardaki satış baskısı sürüyor.
Trump’ın 2 Nisan’daki açıklamasının ardından ABD’de S&P 500 endeksi Cuma günü yüzde 6 düşerek Mart 2020’den bu yana en kötü iki günlük kaybını yaşamış ve Nasdaq 100 ayı piyasasına girmişti. Haftanın son gününde Nvidia Corp. ve Apple Inc. yüzde 7’den fazla düşerken, Tesla Inc. yüzde 10 değer kaybetti.
Öte yandan Çin’in ABD tarifelerine misilleme açıklaması piyasalardaki tedirginliğin sürebileceği endişelerini tırmandırdı. Buna göre Çin, 10 Nisan’dan itibaren ABD’den yapılan tüm ithalata yüzde 34 gümrük vergisi uygulayacak.
Avrupa Birliği ticaret bakanları da bugün Lüksemburg’da bir araya gelerek, Trump’ın gümrük vergisi paketine nasıl tepki vereceklerini görüşmeye başlayacak.
Yeni işlem gününde Wall Street ve Avrupa endeksleri vadeli işlemlerde yüzde 3’ü aşan kayıplar yaşıyor. Asya’da MSCI göstergesi yüzde 7,9’a varan düşüşle 16 yılı aşkın bir sürenin en büyük gün içi düşüşünü kaydetti.
Para politikasına en hassas ABD tahvilleri olan iki yıllıkların getirileri 22 baz puana kadar düşerken, Japon yeni ve İsviçre frangı güvenli liman talebiyle yükseldi. Asya’daki CDS’ler 2020’deki Kovid-19 salgınından bu yana en büyük yükselişi yaşadı.
Hong Kong’un gösterge endeksi 16 yıldan uzun sürenin en büyük gün içi düşüşünü ortaya koydu. MSCI Gelişen Piyasa endeksi de yüzde 7’ye yakın düşerek, 2008’den bu yana en büyük düşüşü gösterdi.
Suudi Arabistan, OPEC+ ittifakının beklenmedik derecede büyük bir üretim artışı açıklamasından sadece birkaç gün sonra, Arab Light ham petrolün fiyatını mayıs ayı için 2,30 dolar düşürdü. Bu büyük indirim, krallığın son yıllardaki en büyük fiyat artışlarından bazılarının ardından gelse de, beklenenden daha yüksek oldu.
Goldman Sachs bir haftadan kısa bir süre içinde ikinci kez petrol tahminini aşağı çekti. Daan Struyven’in de aralarında bulunduğu analistler, aralık ayı için Brent’in varil fiyatı tahminini 4 dolar düşürerek 62 dolara çekerken, WTI tahminini de 58 dolara çektiler. Petrol fiyatları bu sabah ekside. Geçen hafta yüzde 0,6 düşen Bloomberg Dolar Endeksi bu sabah yatay.
Çin ABD tarifelerine karşı ‘önden yüklemeli teşvikleri’ değerlendiriyor
Çinli politikacılar hafta sonu, ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergileri karşısında ekonomiyi ve piyasaları istikrara kavuşturmak için alınacak önlemleri görüştü. Bu önlemler arasında tüketimi desteklemek için teşvik planlarının hızlandırılması da yer aldı.
Kaynaklar, mali düzenleyiciler de dahil olmak üzere hükümet kurumlarındaki üst düzey yöneticiler ve üst düzey yetkililerin son üç günde bir araya gelerek Trump’ın tarifelerinden önce bile planlanan bazı önlemleri ilerletmeyi değerlendirdiklerini söyledi.
Alınan önlemler tüketici harcamalarını, doğum oranını ve bazı ihracatlar için sübvansiyonları artırmaya odaklanacak. Düzenleyicilerin ayrıca borsayı desteklemek için bir istikrar fonunun ayrıntılarını görüştüğü belirtildi.
Yetkililerin şimdilik Çin ekonomisini desteklemek ve mevcut çalkantıyı aşmak için yeterli bir araç cephaneliği oluşturduğu sonucuna vardığı ifade edildi.
Kaynaklara göre teşvikin ölçeği ve zamanlaması henüz kesinleşmedi ve plan hala değişime tabi olabilir. Zhang Di liderliğindeki China Galaxy Securities Co. analistleri, ABD’nin daha fazla yaptırım uygulama riskinin artmasıyla birlikte Çin’in iç talebine yönelik baskının yoğunlaşabileceğini belirtti.
Nisan ayında yapılacak Politbüro toplantısında iç talebi canlandırmak için daha güçlü önlemler alınma ihtimalinin arttığı, politika araçlarının potansiyel ölçeğinin 1,5 trilyon yuan ile 2 trilyon yuan (274 milyar dolar) arasına ulaştığı ifade edildi.
Görüşmeler, Pekin’in dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki artan ticaret anlaşmazlığının giderek büyüyen sonuçlarına hazırlandığı bir dönemde gerçekleşiyor.Çin, ABD’nin “karşılıklı tarifeler” kapsamında ülkeden ithal ürünlere getirdiği yüzde 34’lük gümrük vergisi artışına karşı, Cuma günü misilleme olarak 10 Nisan’dan itibaren ABD’den yapılan tüm ithalata yüzde 34 ek gümrük vergisi uygulayacağını duyurmuştu.
Çin, ABD’nin “karşılıklı tarife” artışına karşı bazı nadir toprak elementlerinin ihracatını kısıtlamıştı. Bloomberg, Çin’in yerel şirketlerin ABD’de yatırım yapmasına sınırlandırma getirmek için adımlar attığını duyurmuştu. Gelişmelerin ardından küresel piyasalarda yeni haftada satışlar derinleşti.
