Bebeklerde gaz sancısı nasıl giderilir? Ne yapmalı?

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları / Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Doç. Dr. Mahmut Çivilibal bebeklerde gaz sancısı ile mücadelede en çok merak edilen soruları cevapladı. Bebekte gaz sancısı nasıl giderilir?

Bebeklerde gaz sancısı sorunu

Annelerin korkulu rüyası gaz sancısı ile mücadele etmenin yolları nelerdir?

İnfantil kolik (gaz sancısı) 2-3 hafta ile 3 ay arasındaki bebeklerde haftada 3 günden fazla ve günün aynı saatlerinde en az 3 saat süren ağlama nöbetleri olarak tanımlanır. Bebeği takip eden çocuk hekimi mutlaka aileye infantil kolik hakkında detaylı bilgi vermelidir. Her ağlamanın nedeninin de  gaz sancısı olmadığı unutulmamalıdır. Yüksek tonlu aşırı ağlama ile birlikte genellikle ayaklarını karna çekme, gerinme, karın şişliğinde artma, barsak seslerinin duyulması, kusma, kabızlık veya sık kaka yapma görülür. Gaz sancısı ile mücadele etmenin en etkin yolu, konuyu iyi kavrama, varsa nedenlerini ortadan kaldırma ve aşağıda belirtilen yöntemlerle bebeği sakinleştirmeye çalışmaktır. Bilinmesi gereken en önemli şey, bebek 3 veya en geç 4 aylık olduğunda bu sıkıntılı durumun ortadan kalkacağıdır.

Bebekte gazın nedenleri nelerdir?

İnfantil kolik (İK), sık görülmesi ve anne babayı ciddi olarak rahatsız etmesine rağmen kendiliğinden iyileşme olması açısından iyi seyirli hastalıklardan biridir. Nedenleri şöyle açıklanabilir;


Sindirim sistemine bağlı:  Bebeklerde barsak hareketliliğinin artması sırasında anormal barsak hareketleri sonucu ağrı oluşması. Bu bebeklerin kanında motilin adlı madde normalden yüksek bulunmuştur. Motilin mide boşalmasını hızlandıran ve barsak hareketliliğini artıran bir maddedir. Annenin beslenmesi de bebeğin sindirim sistemi hareketlerini etkileyen önemli bir faktördür.

İnteraksiyonel hipotez:  Annede bulunan anksiyete, anne-bebek arasındaki ilişkiyi bozabileceği gibi aşırı ağlama, bebeğe düşmanlık ve uyumsuz bir ilişki gelişmesine de yol açabilir. Ailede evlilik ile ilgili çatışmalar, annenin bebeğe vakit ayıramaması, bebekle ilgilenememe durumu, diğer risk faktörleridir.


Merkezi sinir sistemi gelişimi: Serotonin barsak düz kasını kasar, melatonin ise barsakları gevşetir. Her ikisi de akşamları sıçrama yapar ve belli bir ritimde salınır. İlk aylarda barsakların melatonin yetersizliği nedeniyle  gevşeme süresi yeterli olmaz, çoğunlukla 3. aydan sonra yeterli salınır ve bu nedenle kolik ağrılar 3. aydan sonra kaybolur

Bebeklerde gaz sancısı için ne yapmalı?

  • Hemen her istediğinde bebeğin kendini güvende hissetmesi açısından emzirilmeli. Kucakta hafif dans eder şekilde veya sallayarak, okşayarak görsel, işitsel ve dokunsal uyaranlar faydalı olacaktır.
  • Kucakta yüzü yere bakacak şekilde kol üzerine yatırmak rahatlatabilir.
  • Gaz giderme için kullanılan ilaçlar çoğu zaman etkili olmayabilir. O nedenle fazla miktar ve sayıda ilaç kullanmaktan kaçınılmalıdır.
  • Ağlama saatlerine yakın banyo ve masaj bebeği rahatlatabilir.
  • Bebeklerin çevresindeki uyaranların azaltılması ve sakin ortamda bulunması, anne ve baba tutumu da sakinleşmelerini sağlayabilir.

Bebeklerde gaz oluşmaması için neler yapılabilir?

Bebeğin tek başına anne sütü ile beslenmesi önemlidir. Ancak tek başına anne süttü alan bebeklerde de görülüyor olması nedeniyle annenin kendi beslenmesine dikkat etmesi, gaz yapıcı gıdalardan uzak durması çok önemlidir. Annenin içtiği inek sütünde bulunan alfa laktalbuminin bebeğe geçmesi ile alerji ve buna kolik ağrıları gelişebilir. Bunun dışında soya, kahve, fındık, fıstık, çikolata, kabuklu deniz ürünleri, brokoli, yeşilbiber ve baharatlı yiyecekler de benzer etkiye neden olabilir.

Bu sorunu yaşayan anneler için önerileriniz nelerdir?


Davranışsal tedavi ve bebeği rahatlatacak uygulamalar en etkin yöntemlerdir. Bitki çayları ve bitkisel kökenli gaz giderici şuruplar yan etkilere neden olabileceğinden doktor bilgisi olmadan kullanılmamalıdır. Tedavide kullanılan çeşitli ilaçlar vardır, ancak etkileri çok sınırlıdır. Doktor önerisi olmaksızın kesinlikle gaz ilacı kullanılmamalıdır.

Bebek bezleri zararlı mı sağlıklı mı?


Editor
İndigo Dergisi Haber Merkezi | İndigo Dergisi, 18 yıldır yayın hayatında olan bağımsız bir medya kuruluşudur. İlkelerinden ödün vermeden tarafsız yayıncılık anlayışı ile çalışmaktadır. 2005 yılında kurulan İndigo Dergisi, indigodergisi.com web sitesi üzerinden tamamen dijital ortamda günlük yayın yapmaktadır. Aynı zamanda Türkiye’nin ilk internet haber dergisi olmakla birlikte, tüm yayın kadrosu ve okurlarıyla birlikte sürekli gelişmektedir. İndigo Dergisi’nin amacı; gidişatı ve tabuları sorgulayarak, kamuoyu oluşturarak farkındalık yaratmaktır. Vizyonu; okuyucularında sosyal sorumluluk bilinci geliştirerek toplumun olumlu yönde değişimine katkıda bulunmaktır. Temel değerleri; dürüst, sağduyulu, barışçıl ve sosyal sorumluluklarının bilincinde olmaktır. İndigo Dergisi, Türkiye’nin saygın İnternet yayınlarından biri olarak; iletişim özgürlüğünü halkın gerçekleri öğrenme hakkı olarak kabul etmekte; Basın Meslek İlkeleri ve Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ne uymayı taahhüt eder. İlaveten İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni benimsemekte ve yayın içeriğinde de bu bildiriyi göz önünde bulundurmaktadır. Buradan hareketle herkesin ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya diğer herhangi bir milli veya içtimai menşe, servet, doğuş veya herhangi diğer bir fark gözetilmeksizin eşitliğine ve özgürlüğüne inanmaktadır. İndigo Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti çıkarlarına ters düşen; milli haysiyetimizi ve değerlerimizi karalayan, küçümseyen ya da bunlara zarar verebilecek nitelikte hiçbir yazıya yer vermez. İlkelerinden ödün vermeyen şeffaf yayıncılık anlayışını desteklemektedir. Herhangi bir çıkar grubu, örgüt, ideoloji, politik veya dini; hiçbir oluşumun parçası değildir. Köşe yazarlarımızın yazdıkları fikirler, kendi özgür düşünceleridir; İndigo Dergisi yayın politikası dahilinde değerlendirilir ve yayın ilkeleri ile çelişmediği müddetçe, düşünce ve ifade özgürlüğünü teşvik ederek yayına alınır. İndigo Dergisi, sunduğu tüm bilgilerin doğruluğunu teyit ve kontrol eder; bu bilgilerin geçerliliğine son derece önem verir.