İsveç PEN Yazarlar Birliği tarafından her yıl verilen Tucholsky Ödülü’nün bu yılki sahibi Özgür Gündem gazetesinin tutuklu Yayın Danışma Kurulu üyesi ve yazarı Aslı Erdoğan oldu.
Tutuklu yazar Aslı Erdoğan, İsveç PEN’in verdiği “Tucholsky Ödülü”nü kazandı
Özgür Gündem gazetesi, İstanbul 8’inci Sulh Ceza Hakimliği’nin kararıyla ‘terör örgütü propagandası yaptığı’ gerekçesiyle geçici olarak kapatılmıştı.
‘Örgüt propagandası’, ‘örgüt üyeliği’ ve ‘halkı kışkırtmak’ suçlamaları yöneltilen Aslı Erdoğan, ‘silahlı terör örgütü üyeliği’ suçlamasıyla 19 Ağustos’tan beri tutuklu.
Ödülün verilme gerekçesinde “Yeni yarattığı yazarlık ve o küçük doğruların hapishanesini kırmak için kullandığı dil” nedeniyle Erdoğan’ın ödüle layık görüldüğü belirtiliyor.
‘Rejime boyun eğmedi ve susmadı’
İsveç PEN Kulubü Başkanı Ola Larsmo, Erdoğan’la ilgili “Aslı Erdoğan tarihte totaliter rejimlerle başı belaya girmiş birçok önemli yazar gibi yeni edebiyatıyla rejime boyun eğmedi ve susmadı. O, daha önce Tucholsky Ödülleri alan Nuruddin Farah, Svetlana Aleksijevitj ve Masha’nın geleneklerini sürdürdü. Türkiye’nin en önde gören yazarlarından birinin edebiyatın terörizm olarak suçlandığı bir ülkede duruşmasız tutuklu bulunması her şeyi ortaya koyuyor” açıklamasını yaptı.
İsveç PEN, düşünce ve ifade özgürlüğü için mücadele edenleri onurlandırmak için 1984 yılından bu yana her yıl sürgünde, tehdit altında veya cezaevinde bulunan bir yazar veya gazeteciye ödül veriyor.
‘Tucholsky’ ödülünü yazarlar arasında Salman Rüştü, Teslime Nesrin, Samir El Yusuf ile Türkiye’den Asiye Güzel Zeybek ve Muharrem Erbey de bulunuyor.
Alman Yazar Kurt Tucholsky, 1930’lı yılların başında Nazi rejiminden kaçarak İsveç’e sığınmıştı. İltica talebinin kabul edilmemesi üzerine bunalıma giren Tucholsky, 1935 yılında intihar ederek yaşamına son vermişti.
Tucholsky ödülü
Tucholsky ödülü, 1984’den beri İsveç PEN tarafından Naziler döneminde ülkesinden kaçarak İsveç’e sığınan ve sığınma sürecinde oturma izni beklerken, intihar eden Almanyalı yazar Kurt Tucholsky anısına veriliyor.
Ödül, kendi ülkesinde ya da sürgünde, ağır koşullarda barış ve basın-yayın alanında özgürlük mücadelesi veren yazarlara veriliyor.
Bugüne kadar Tucholsky Ödülü’nü kazananlar arasında Salman Rüştü, Teslime Nesrin, Samir El Yusuf, Yvonne Vera, Faraj Sarkoohi, Türkiye’den Asiye Güzel yer alıyor.
Aslı Erdoğan kimdir?
Öykücü, romancı, fizik mühendisi. Özgür Gündem Yayın Danışma Kurulu Üyesi, Radikal’de başladığı köşe yazarlığına Özgür Gündem’de devam ediyor. Amerikan Robert Lisesi ve Boğaziçi Üniversitesi Fizik Mühendisliği’ni bitirdi.
Yüksek lisansını CERN’de (Conseeil Europeen pour la Recherche Nucleaire) yaptı. Rio de Janeiro’da başladığı fizik doktorasını yarıda bırakarak yazmayı seçti. 1994’te ilk kitabı yayımlandı.
Tahta Kuşlar adlı eseriyle Deutsche Welle Öykü Ödülünü (1997) aldı, kitap dokuz dile çevrildi. Kırmızı Pelerinli Kent romanı Gyldendal Yayınları’nın (Norveç) Marg –omirilik— serisine seçildi.
Dünya Yayınları “Hayatın Sessizliğinde”yi yılın kitabı seçti (2005). Serra Yılmaz kitaptan bir bölümü Piccola Tiyatrosu’nda seslendirdi, kitap dans tiyatrosu ve baleye uyarlandı. Mahpus adlı öyküsü Fransa’da filme çekildi.
“Mucizevi Mandarin” ile Yunus Nadi Öykü Ödülü’nde üçüncülüğe, “Taş Bina” ile 2010 Sait Faik Hikaye Armağanı’na layık görüldü. 2011’de Lillehammer Festivali’nin ana konuşmasını yaptı. Zürih Şehir Yazarı seçildi (2012). Son olarak ‘Ord i Grenseland Prisen—Sınırda Sözcükler Ödülü’ ödülünü kazandı. (NV)
