IŞİD ile çatışmaların ortasında kalan ve çökme riski bulunan Irak’taki Musul Barajı, bölgedeki 1,5 milyon insan için tehdit oluşturuyor.
Musul Barajı yıkılırsa 30 metrelik dev dalgalar oluşabilir
Dicle Nehri üzerindeki barajla ilgili kapsamlı bir haber yayımlayan New Yorker dergisi, baraj duvarında oluşabilecek bir çatlağın dahi 1.5 milyon insanı öldürebileceğini belirtti.
Haberde, böyle bir durumda oluşacak dev dalgaların boyunun 30 metreye kadar ulaşabileceği ve yaklaşık 160 kilometrelik güzergâh üzerindeki “her şeyi yutacağı” ifade edildi.
Dexter Filkins imzalı haberde ayrıca, “Musul’un büyük bölümü üç saat içinde sular altında kalacak. Nehir kenarındaki kasaba ve kentleri sel basacak. Yaklaşık beş metrelik dalgalar, dört gün içinde, 6 milyon nüfuslu Bağdat’ta ulaşabilecek” öngörüsünde bulunuldu.
Filkins, barajın yıkılması halinde, şu an Kuzey Irak’taki çadırlarda ve geçici merkezlerde yaşayan 1.2 mültecinin de yerlerinden olabileceğine dikkat çekti.
Nükleer bomba etkisi yapabilir
Haberde görüşlerine yer verilen Irak asıllı ABD’li inşaat mühendisi Azzam Alwash, “Barajda bir çatlak oluşursa, herhangi bir uyarı olmayacak. Ne zaman ateşleneceği öngörülemeyen bir nükleer bomba gibi” ifadesini kullandı.
Yapımı 1984 yılında tamamlanan barajla ilgili yürütülen güçlendirme çalışmaları için danışmanlık yapan Alwash, “Sorun, barajın yanlış yerde inşa edilmesi” dedi.
Sağlam olmayan ve sürekli aşınan bir temel üzerine inşa edilen baraj, Haziran 2014’te kısa süreliğine terör örgütü DEAŞ’ın eline geçmişti. Ancak ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyon güçlerinin hava saldırısıyla birlikte peşmerge güçleri daha sonra barajı geri almıştı.
DEAŞ’ın elinde olduğu süre boyunca, gerekli bakımı ve güçlendirme çalışmaları yapılamayan barajın, hali hazırda zayıf olan yapısı daha da güçsüzleşmişti.
Musul Barajı’nı güçlendirme çalışmaları devam etse de…
Dünya Bankası, Dicle Nehri çevresindeki insanların hayatının kurtarılması için İtalyan şirketi TREVI ile 300 milyon dolarlık bir anlaşma yapmıştı.
İtalya ordusu ve peşmerge güçlerinden 500 asker tarafından korunduğu belirtilen mühendisler, barajın temeline delikler açtırıp bu deliklere çimento harcı doldurtuyor.
Tehlike an meselesi
Ancak bazı uzmanlara göre, bu çalışmalar barajın yıkılmasını önlemeye yetmeyecek, sadece felaket tarihinin ertelenmesini sağlayacak.
Su kaynakları ve çevre mühendisliği konularında uzman bir profesör El Cezire’ye yaptığı açıklamada, “Sadece an meselesi. Bunun, Irak’a nükleer bomba atılmasından daha kötü bir etkisi olacak” uyarısında bulundu.
Irak’ta ordu ve Peşmerge güçlerinin, 10 Haziran 2014’ten beri DEAŞ’ın kontrolünde olan Musul’u örgütün elinden almak için başlattığı operasyon yaklaşık 2.5 aydır devam ediyor.