Yıldızlar yalan mı anlatıyor?

Gün ışığı yerini karanlığa bıraktığında gökyüzünde gördüğümüz, parlayan noktalar şeklinde görünen ve yıldızlar olarak tanımladığımız manzara, aslında algıladığımızdan farklı mıdır? Geçen hafta Endonezya’da çekilen ve yaygın bir şekilde paylaşılan fotoğraf neden Van Gogh’u hatırlatıyor?

Yıldızlar yalan mı anlatıyor?

Yıldızların anlattığı yalan

Yıldızlar aslında bir yalandan ibaret. Gece gökyüzünde gördüğümüz ışıltılar o kadar eski ki belki de bize ulaştığında kaynakları çoktan yok olmuştur. Buna rağmen her gökyüzüne baktığımızda yıldızların insanın iç dünyasının aynası olduğuna inanırız.

Yıldızların etkisinde kalan ressamların başında Vincent Van Gogh gelir. Hollandalı post-empresyonist ressam 1889’da yazdığı bir mektupta şöyle diyordu: “Kendimi bırakıp yoldan çıktım, çok büyük yıldızlara erişmeye çalıştım -bir başka başarısızlık- ve bunu yeterince tattım.”


Van Gogh’un “başarısızlık” olarak nitelediği, birkaç ay önce geçirdiği bir sinirsel çöküntü nedeniyle Fransa’nın güneyinde bir hastanede kalırken yaptığı bir resimdi.

Van Gogh’un “benim için hiçbir şey ifade etmiyor” dediği bu resim bugün sanat tarihinin en ünlü ve en çok hayranlık uyandıran eserleri arasında yer alıyor.

Yıldızlar yalan mı anlatıyor?

Peki Van Gogh ‘Yıldızlı Gece’ adlı tablosunu neden başarısız bulmuştu? Bugün birçok insan bu tablodaki uzak yıldızlara baktığında iç çalkantı hissine kapılsa da Van Gogh bu eserin fazla “soyut” olduğunu, yaşamın ve doğanın ritminden uzak olduğunu düşünüyordu.

Malezyalı fotoğrafçı Grey Chow’un geçen hafta güney-doğu Asya’da çektiği fotoğraflara bakınca, Van Gogh’un olağanüstü bir görsellik yaratan kendi eserine karşı haksız küçümsemesini hatırlıyor insan. Chow’un fotoğrafındaki cazibe de Yıldızlı Gece gibi, gözün etrafındaki evrende gördüklerini çarpıtmasına dayanıyor.


Chow’un fotoğrafı, Doğu Java adasındaki Bromo Yanardağı’nın üzerini kaplayan yıldızları gösteriyor. Chow bu fotoğrafa ‘Zamanın Akışı’ adını vermiş.

Yıldızlar yalan mı anlatıyor?
Grey Chow’un Java’da çekilmiş olan ‘Zamanın Akışı’ adlı fotoğrafı

Hızlandırılmış çekim tekniğiyle çekilen fotoğraf, gökyüzünün gece vakti hareketliliğini bir tek karede yansıtıyor. Bu yansıma aslında ne gerçek durumu, ne de bir kurmacayı, ama aynı zamanda her ikisini de ifade ediyor; hem elle tutulur hem de soyut bir şeyi.

Van Gogh’un Yıldızlı Gece’si gibi bu fotoğraf da iç evrene taşıyor bizleri. Yıldızlar yalan. Ama bu yalanın altında daha derin bir gerçeğin olabileceğini düşündürüyor.

Ünlü astrofizikçiler Calvin ve Hobbes boşuna dememiş: “İnsanlar her gece dışarıda oturup yıldızlara baksa çok daha farklı bir yaşam sürerlerdi.”


BBc Türkçe / BBC Culture

Aykuşağı: Nadir rastlanan doğa olayı


Editor
İndigo Dergisi Haber Merkezi | İndigo Dergisi, 18 yıldır yayın hayatında olan bağımsız bir medya kuruluşudur. İlkelerinden ödün vermeden tarafsız yayıncılık anlayışı ile çalışmaktadır. 2005 yılında kurulan İndigo Dergisi, indigodergisi.com web sitesi üzerinden tamamen dijital ortamda günlük yayın yapmaktadır. Aynı zamanda Türkiye’nin ilk internet haber dergisi olmakla birlikte, tüm yayın kadrosu ve okurlarıyla birlikte sürekli gelişmektedir. İndigo Dergisi’nin amacı; gidişatı ve tabuları sorgulayarak, kamuoyu oluşturarak farkındalık yaratmaktır. Vizyonu; okuyucularında sosyal sorumluluk bilinci geliştirerek toplumun olumlu yönde değişimine katkıda bulunmaktır. Temel değerleri; dürüst, sağduyulu, barışçıl ve sosyal sorumluluklarının bilincinde olmaktır. İndigo Dergisi, Türkiye’nin saygın İnternet yayınlarından biri olarak; iletişim özgürlüğünü halkın gerçekleri öğrenme hakkı olarak kabul etmekte; Basın Meslek İlkeleri ve Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ne uymayı taahhüt eder. İlaveten İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni benimsemekte ve yayın içeriğinde de bu bildiriyi göz önünde bulundurmaktadır. Buradan hareketle herkesin ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya diğer herhangi bir milli veya içtimai menşe, servet, doğuş veya herhangi diğer bir fark gözetilmeksizin eşitliğine ve özgürlüğüne inanmaktadır. İndigo Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti çıkarlarına ters düşen; milli haysiyetimizi ve değerlerimizi karalayan, küçümseyen ya da bunlara zarar verebilecek nitelikte hiçbir yazıya yer vermez. İlkelerinden ödün vermeyen şeffaf yayıncılık anlayışını desteklemektedir. Herhangi bir çıkar grubu, örgüt, ideoloji, politik veya dini; hiçbir oluşumun parçası değildir. Köşe yazarlarımızın yazdıkları fikirler, kendi özgür düşünceleridir; İndigo Dergisi yayın politikası dahilinde değerlendirilir ve yayın ilkeleri ile çelişmediği müddetçe, düşünce ve ifade özgürlüğünü teşvik ederek yayına alınır. İndigo Dergisi, sunduğu tüm bilgilerin doğruluğunu teyit ve kontrol eder; bu bilgilerin geçerliliğine son derece önem verir.