Şehir hayatı, hareketsizlik, dengesiz beslenme ve obezite kolon kanseri bir diğer adıyla kalın bağırsak kanseri riskini artırıyor.
Emsey Hospital Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Levent Demirtürk, kolon kanserlerinin oluşmasında yüzde 70 oranında çevresel faktörlerin etkili olduğunu söyleyerek, “Avrupa’da en sık görülen 3. kanser olan kolon kanseri önlenebilir bir kanser türü, beslenme alışkanlığımızda ve hayat tarzımızda yapacağımız değişikliklerle riski azaltmak mümkün” dedi
Prof. Dr. Levent Demirtürk, Avrupa’da en sık görülen üçüncü kanser türü olan ve dünyada her yıl yaklaşık 1 milyon 235 bin kişinin yakalandığı kolon kanserinde, hastaların yaklaşık yüzde 70’inin 65 yaşın üzerinde olduğunu ifade etti.
Yaş en önemli risk faktörü
Kolon kanserinde yaşın en temel risk faktörü olduğunu ifade eden Prof. Dr. Demirtürk, 50 yaşından itibaren kalın bağırsak kanserinin görülme sıklığının arttığını bildirdi.
Hareketsiz yaşam süren, kırmızı eti, işlenmiş eti ve katı yağları çok tüketen, meyve, sebze ve lifli gıdalardan fakir beslenen, kömürle doğrudan temas ederek pişen gıdaları tercih eden kişilerin risk altında olduğunu açıklayan Prof. Dr. Demirtürk, “İltihabi bağırsak hastalığı geçiren, bağırsağında kanser öncüsü polip bulunan, ailesinde kolon kanseri geçmişi olan ve kendisinde daha önce tespit edilmiş başka kanserler bulunan kişiler önemli risk grubunda olduğu için kontrollerini mutlaka yaptırması gerekiyor” dedi.
Karnınızda huzursuzluk varsa mutlaka doktora danışın
Kolon kanserinde erken teşhisin önemine dikkat çeken Prof. Dr. Demirtürk, karnında huzursuzluk hisseden, karın ağrısı, dışkılama alışkanlığında değişiklik, kilo kaybı, halsizlik, yorgunluk, kanama, demir eksikliği anemisi (kansızlık) gibi belirtiler bulunan kişilerin mutlaka doktora danışmalarını tavsiye etti.
Kolon kanserine ilişkin belirtilerin ve bu belirtilerin ortaya çıkış sürecinin değişiklik gösterebildiğini ifade eden Prof. Dr. Levent Demirtürk, “Bağırsağın sağ tarafında bulunan kanserler daha ileri dönemlere kadar belirti vermeyebilir; ancak makat bölgesine yakın veya bağırsağın sol tarafına yerleşen kanserlerin belirtilerine daha erken rastlıyoruz” dedi.
Prof. Dr. Demirtürk, kişinin birinci derece akrabasında yani anne, baba ve kardeşlerinde kolon kanseri varsa ve bu akrabanın kanser tanısı konulduğunda yaşı 65 yaşından daha genç ise 40 yaşından itibaren her beş yılda bir, akrabanın yaşı kanser konulduğunda 65 yaşın üzerinde ise 50 yaşından itibaren her beş yılda bir kolonoskopi yaptırmasının uygun olduğuna dikkat çekti.
Birinci derece akrabasında kolon kanseri olmayan ve şüpheli şikayetleri de bulunmayan sağlıklı bireylerin de 50 yaşından itibaren 10 yılda bir kolonoskopi, ara dönemlerde de dışkıda gizli kan testi taraması yaptırmasının önemli olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Demirtürk, ailesinde bu hastalığa daha önce yakalanmış birileri olanların her belirtiyi mutlaka dikkate alması ve düzenli kontrollerini aksatmaması gerektiğine ve kolon kanseri tanısında altın standartın kolonoskopi olduğuna dikkat çekti.
Kolon kanseri riskini azaltacak 11 tavsiye
Kolon kanseri riskini hayatımızda yapacağımız basit değişikliklerle azaltmanın mümkün olduğunu ifade eden Prof. Dr. Demirtürk, bunun için yapılması gerekenleri aşağıdaki gibi sıraladı:
1. Hayatınıza egzersiz katın. Fizik egzersiz haftada en az üç gün, 45 – 60 dakika yapılmalıdır. Unutmayın, egzersiz yapmak için spor salonuna gitmenize gerek yok; tempolu yürüyüşler yapabilirsiniz.
2. Kırmızı et ve işlenmiş et tüketimini azaltın.
3. Beyaz et ve bitkisel proteinler tüketmeye özen gösterin.
4. Taze meyve, sebze tüketimini artırın.
5. Kalsiyum, lif, Omega 3 ve B vitaminden zengin yiyecekler tüketin.
6. Doymuş ve katı yağlardan uzak durun.
7. Kömürle doğrudan temas ederek pişen gıdaları tüketmeyin.
8. Fazla kilolarınızdan kurtulun.
9. Ailenizde kolon kanseri öyküsü olup olmadığını öğrenin ve tarama yaptırmayı ihmal etmeyin.
10. Ailenizde kolon kanseri olmasa bile 50 yaş kolon kanseri için orta risk grubu olduğundan 50 yaşından itibaren önerilen sürelerde kolonoskopi yaptırın.
11. Alkol ve sigaradan uzak durun.
