Çocuklarda hastalıkların ve kalıcı sakatlıkların önlenmesi için doğumdan itibaren yapılan rutin kontroller büyük önem taşıyor.
Büyüme ve gelişmenin izlenmesi, belirli hastalıklar açısından kapsamlı bir değerlendirme yapılması ve aşı uygulamaları çocukların kaliteli bir yaşam sürmesini sağlıyor. Memorial Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Sami Akbuğa, çocuklarda rutin sağlık kontrollerinin önemi hakkında bilgi verdi.
1 yaşına kadar aylık kontroller ihmal edilmemeli
Yetişkinlik dönemindeki sağlıklılık durumunun devamının temeli çocukluk döneminde atılmaktadır. Bu nedenle aileler özellikle ilk yaşlarda çocuklarını düzenli aralıklarla doktora götürerek, büyüme ve gelişmelerinin yakından izlenmesine özen göstermelidir.
Çocuklar hasta olmadan önce kontrole getirilirse, hastalıkların tedavi aşamasına gelmeden daha en başta önlenmesi ve kalıcı hasarların önüne geçilmesi mümkün olabilmektedir. Bebeklerin ve çocukların rutin sağlık kontrolleri aslında kişiye göre belirlenmektedir.
Bununla birlikte genel kabul ilk 6 ayda, mümkünse ilk 1 yıl içinde, aylık kontroller, 1-2 yaş aralığında üç ayda bir kontrol, 2-6 yaş aralığında altı ayda bir kontrol ve altı yaş sonrasında yıllık kontroller şeklinde bir izlem programı uygulanmasıdır.
Çocuklarda rutin sağlık kontrolleri kapsamında yapılan taramalar:
- Hemogram: Tam kan sayım
- TİT: Tam idrar tahlili
- Açlık kan şekeri
- Üre: Böbrek fonksiyon testi
- SGOT-SGPT: Karaciğer fonksiyon testleri
- HBsAg-Anti HBsAg: Hepatit B taraması
- Dışkı mikroskopisi: Dışkıda parazit yumurtası için yapılır.
- PA akciğer grafisi: Göğüs ve akciğer hastalıklarının taraması için yapılır.
- Batın ultrasonu: Karın içi organlarının değerlendirmesi için yapılır.
Çocuğunuzun kalp kontrolünden erken yaşta geçmesi önemli
Çocuklarda sağlık kontrollerinde yapılan genel taramaların yanı sıra kardiyolojik muayene de önemli bir yere sahiptir. Kontrol sırasında kalp hastalıkları açısından bulgusu olan çocuklar “Çocuk kardiyoloji” muayenesine yönlendirilmektedir.
Bunun haricinde hiçbir sağlık sorunu ya da anormal bir sorunu olamayan ama aktif bir spora başlayacak olan tüm çocukların da kardiyolojik muayeneden geçmesi gerekmektedir. İleride ciddi bir kalp hastalığı riski oluşmaması açısından tüm çocukların yaşamlarının ilk yıllarında kardiyolojik kontrollerinin yaptırılması önemlidir.
Göz muayenesi 3 yaşından sonraya kalmamalı
Çocukların rutin sağlık kontrolleri sırasında göz ve diş muayeneleri de atlanmamalıdır. Rutin diş ve göz kontrolleri 3 yaştan sonraya bırakılmamalıdır. Rutin kontroller sırasında kilo fazlalıklarının tespit edilmesi ve erken önlem alınması da mümkün olmaktadır.
Rutin izlemler sırasında boy kilo oranları kilo lehine değişen bebek ve çocuklar yakından izlenmekte, gerekirse tetkik edilmekte ve sağlıklı büyüme ve obezite ile mücadele açısından uygun beslenme ve egzersiz önerileri verilmektedir. Ayrıca okula başlamadan önce tüm çocukların sağlık taramasından geçmeleri; genel sağlık parametreleri, görme değerlendirmesi, olası yoğun spor aktiviteleri açısından önem taşımaktadır.