Pestisit nedir? Yüzeyinde en fazla pestisit içeren meyve ve sebzeler hangileridir? Pestisitlerin sağlığa zararları nelerdir?
Pestisitler, zararlı organizmaları engellemek, kontrol altına almak ya da zararlarını azaltmak için kullanılan madde ya da maddelerden oluşan karışımlardır. Dünya Sağlık Örgütü’nün yaptığı sınıflandırmada en çok kullanılan 700 civarındaki pestisitin 33’ü insan sağlığına çok zararlı, 48’i oldukça tehlikeli, 118’i orta derecede tehlikeli ve 239’u da daha az tehlikeli grupta yer alıyor.
Pestisitlerin sınıflandırılması ise şöyle
İnsektisit: Böcek, haşerelere karşı kullanılan ilaçlardır.
Fungusit: Funguslara (Mantar) karşı kullanılan ilaçlardır.
Herbisit: Yabancı otlara karşı kullanılan ilaçlardır.
Mollusit: Yumuşakçalara karşı kullanılan ilaçlardır.
Rodentisit: Kemirgenlere karşı kullanılan ilaçlardır.
Nematisit: Nematotlara karşı kullanılan ilaçlardır.
Akarisit: Akarlara karşı kullanılan ilaçlardır.
Pestisitlerin kronik etkisine maruz kalan tarım işçilerinde birçok genetik hasarın yanı sıra karaciğer, böbrek ve kaslarda bozukluklar görülmüştür. Pestisitlerin canlılar üzerindeki etkisi fetal yaşamdan itibaren başlamaktadır.
Gebelik sırasında maruz kalınan pestisitler, anne karnındaki bebeğin sağlığını da tehdit etmektedir. Bu ilaçlar plasentadan fetüse geçmekte ve bunun sonucu olarak düşükler, hiperpigmente ve hiperkeratatik çocuk doğumları görülmektedir. Çocukluk çağı kanserlerinin gelişiminde de evlerde temizlik amacıyla kullanılan pestisitlerin büyük rolü vardır.
Pestisitlerin üreticiler tarafından daha fazla ve kaliteli ürün elde etmek amacıyla gelişigüzel kullanımı, özellikle kalıntı ve pestisitlere karşı direnç gelişimi gibi pek çok sorunu beraberinde getirmektedir. Sebze ve meyvelerin üzerindeki pestisit kalıntıları insan sağlığını tehdit etmektedir.
Yüzeyinde en fazla pestisit içeren sebze ve meyveler ise: elma, çilek, patates, ıspanak, şeftali, kiraz, üzüm ve domatestir.
Ticari ve evde üretilen yıkama ürünleriyle pestisit kalıntılarının giderilmesinin araştırıldığı bilimsel bir çalışmada şu sonuçlar elde edilmiştir: Gerek piyasada satılan gerek evde hazırlanan çözeltiler içinde pestisit kalıntılarının temizlenmesinde en etkilisi karbonatlı suyla meyve ve sebzelerin yıkanmasıdır.
Bununla birlikte karbonatlı suyla meyve ve sebzeleri yıkamak kabuğa nüfuz eden kalıntıların giderilmesinde tamamen etkili değildir. Bu konuda en etkili yöntem ise sebze ve meyvelerin kabuklarının soyularak tüketilmesidir.
Meyve ve sebzelerin kabuklarının soyulmasıyla birlikte vücudumuz için gerekli olan biyoaktif maddelerin de kaybedildiğini unutmamak gerekir.
