Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan çocuklara yönelik cinsel istismar yasa tasarısı ’12 yaş kriteri’ ile TBMM’ye sunuldu. Ayrıca kimyasal hadım cezası da kanuna giriyor.
Tam adı Cinsel istismar suçlarına ilişkin düzenlemeleri içeren Türk Ceza Kanunu (TCK) ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı olan yasa ile çocukların cinsel istismarı suçunun nitelikli halleri için öngörülen hapis cezalarının arttırılmasıyla, caydırıcılığın sağlanması ve bu suçla etkin mücadele edilebilmesi amaçlanıyor.
Tasarının gerekçesinde, doğası gereği masum olan çocukların, çocukluğunu yaşama ve geliştirme hakkı bulunduğu, bu nedenle çocuk haklarının öneminin tartışılamayacağı ifade edildi. Gerekçede, çocuk haklarının korunabilmesi ve her türlü çocuk istismarının önüne geçilmesi amacıyla, başta anayasa olmak üzere 2005’te yürürlüğe giren yeni ceza adalet sistemi kapsamında, Türk Ceza Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, Çocuk Koruma Kanunu ve ilgili mevzuatta çocukların yüksek yararı gözetilerek çeşitli düzenlemelerin yapıldığına işaret edildi.
Nitekim Anayasada, “her çocuğun, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça ana ve babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahip olduğu ve devletin, her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları koruyucu tedbirleri alma yükümlülüğü bulunduğunun” açıkça ifade edilmesi de gerekçede kendine yer bularak, çocuk adalet sistemini, yetişkinlerin ceza adalet sisteminden ayıran temel noktanın bütün kararlarda öncelikli olarak çocuğun yüksek yararının öncelikli gözetilmesi gerektiğine dikkat çekildi.
Ceza üst sınırı artık yükseldi, 40 yıldan ağırlaştırılmış müebbete
“Çocukların Cinsel İstismarı” başlıklı 103. maddesine iki yeni fıkra eklenerek çocuklara karşı işlenen nitelikli cinsel istismar suçunun cezaları, belirli haller bakımından önemli oranda arttırılacak.
Çocuğun cinsel istismarı suçu için öngörülen hapis cezasının üst sınırı 20 yıldan 40 yıla çıkarılacak. Suçun 12 yaşını tamamlamamış çocuğa karşı işlenmiş olması halinde ise 30 yıldan 40 yıla kadar hapis cezası verilebilecek.
Ağırlaştırıcı nedenlerden herhangi birinin bulunması durumunda fail hakkında müebbet hapis cezası. Cezada artırım yapılması yerine verilecek süreli hapis cezası, müebbet hapse dönüştürülecek.
Cinsel istismar suçunda iki farklı ağırlaştırıcı nedenin bir arada bulunması durumunda ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmedilecek.
12 yaşını tamamlamamış çocuğa karşı cebir ve tehditle veya silah kullanmak suretiyle cinsel istismar suçu işlenmesi halinde müebbet hapis cezası verilebilecek.
Salıverilme ve iyi halde değişiklik
Salıverilmeye ilişkin olarak cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, reşit olmayanla cinsel ilişki, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan dolayı hapis cezasına mahkum edilen çocuklar için uygulanacak koşullu salıverilme süreleri uzatıldı. Çocuğa karşı işlenen bir suçtan dolayı ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum olunması durumunda 50 yılın; müebbet hapis cezasına mahkumiyet halinde ise 40 yılın cezaevinde iyi halli olarak geçirilmesi durumunda koşullu salıverilme hükümlerinden yararlanılabilecek.
Kimyasal hadım
Çokça tartışılan kimyasal hadım meselesinde mahkumlara ilişkin, cezaevinden herhangi bir nedenle tahliye edilmesinden 3 ay önce başlamak üzere tahliyeden itibaren 5 yıla kadar, ayakta veya yatarak cinsel isteğin ilaçla baskılanmasına yönelik tedbire tabi tutulmaya uzman raporu üzerine infaz hakimi tarafından karar verilebilecek.
Çocuk Koruma Kanunu’nda önemli değişiklik
Çocuk Koruma Kanunu’nda yapılan önemli değişiklik ise şöyle; kanunda Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu’na yapılan atıflar, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı olarak değiştirildi. Cumhuriyet başsavcılığı ve mahkemeler ile diğer adli merciler veya idari merciler, kolluk görevlileri, sağlık ve eğitim kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, korunma ihtiyacı olan çocuğu Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı il veya ilçe müdürlüklerine derhal bildirmekle yükümlü olacak.
Çocukların bulunduğu yerlerde çalışma yasağı geliyor
Tasarıya hükümlerince mahkum hakkında, herhangi bir nedenle tahliye edilmesinden 5 yıla kadar bazı tedbirlere karar verilebilecek.
– Rehabilitasyon amaçlı programlara katılmak.
– Suç mağdurunun oturduğu ve çalıştığı yerleşim bölgesinde ikamet etme-yaklaşma yasağı.
– Çocuklarla bir arada olmayı gerektiren bir ortamda çalışma yasağı.
– Çocuklar hakkında bakım ve gözetim yükümlülüğünü gerektiren faaliyet icra etmekten yasaklamak.
– İkametgahı veya işyerinin değişmesi durumunda yeni adresini bildirme zorunluluğu.
– Kamu veya özel sektöre ait çocuk hizmet birimleri, adli görüşme odaları, okul, okul servisi, okul kantini, yurt, kreş, gündüz bakımevi, çocuk kulübü, çocuk parkı, oyun bahçesi, oyun salonu gibi Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından beraber belirlenen çocukların yoğun olarak bulunduğu iş kollarında çalışma yasağı.
Merkezler düzenleniyor
Tasarıda yalnızca cinsel istismara uğrayan çocuklara yönelik olarak kurulmuş olan çocuk izlem merkezleri, diğer cinsel suç mağdurlarına yönelik de hizmet sunmasına imkan sağlayacak şekilde yeniden düzenleniyor.
Mağdurlar bu merkezlere ya da mülki sınırlara bakılmaksızın kendilerine en yakın merkezlere götürülerek, işlemler yerine getirilecek.
Bu merkezlerde Sağlık Bakanlığı personeli ve diğer kurumlardan ihtiyaç duyulan uzman veya personel görevlendirilecek. Bakanlığın bu konudaki talepleri, ilgili kurum ve kuruluşlarca öncelikle yerine getirilecek.
Adres takibine düzenleme geliyor
Cinsel saldırı suçları, müstehcenlik, fuhuş uyuşturucu veya uyarıcı madde gibi suçlardan yargılananlar hakkında mahkemelerce şu tedbirlere karar verilebilecek:
– İkametgahı veya işyerinin değişmesi durumunda yedi gün içinde yeni adresini bildirecek.
– Yedi günden fazla ikametgahından ayrı bir yerde konaklayacak olması durumunda üç gün önceden konaklayacağı adresi bildirecek.
– Aykırı davrananlara mülki amir tarafından 3 bin TL’den 15 bin TL’ye kadar idari para cezası.
Tasarıdan diğer başlıklar ise şöyle:
*Cinsel suç mağdurlarının ifadesi bu merkezlerde Cumhuriyet savcısının nezaretinde uzmanlar aracılığıyla alınacak. Mağdurun rızasının bulunması halinde ifade sırasındaki görüntü ve sesleri kayda alınacak. Mağdur çocukların ifadesinin alınmasında bu kayıt zorunlu tutulacak. Bunun yanında ise, Maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasında çocuk mağdurun kovuşturma aşamasında ifadesinin alınması veya başkaca bir işlem yapılmasında zorunluluk varsa bu işlem, mağdur çocuk ile sanığın aynı ortamda bulunmayacağı şekilde, mahkeme veya görevlendireceği naip hakim tarafından bu merkezlerde uzmanlar aracılığıyla yerine getirilecek.
*Memuriyet noktasında çocukların cinsel istismarı suçundan mahkum olmama hali de devlet memurluğuna atanma şartları arasına alınıyor.
*İndirim hallerinde ise TCK’da öngörülmüş olan, bu takdiri indirim nedenlerinin uygulanması halinde, takdiri indirim nedenleri, kararda gerekçesiyle beraber gösterilecek.
*Mahkumların cezaevinde bulunduğu süre içinde rehabilitasyon amaçlı programlara katılması zorunlu hale getirilecek.
*Bundan böyle cinsel istismar mağduru olan çocuğun anası, babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu olan kimse, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın talebi üzerine ya da re’sen Cumhuriyet savcısı yayın yasağına karar verebilecek.
*Çalışma ve işletme yasağına olan veya tedbir kararlarına aykırı davrananlara mülki idare amiri tarafından 10 bin liradan 30 bin liraya kadar idari para cezası verilecek. Tekrarı halinde idari para cezası iki katı oranında uygulanacak. Yükümlülüğün ikiden fazla ihlal edilmesi durumunda ilgili işletmenin ruhsatı iptal edilecek.
*ihlalin denetimli serbestlik sürecinde gerçekleşmesi halinde ise, denetimli serbestlik kararı kaldırılarak, hükümlü kapalı cezaevine gönderilecek. İhlalin, koşullu salıverilmeden sonra denetim süresi içinde gerçekleşmesi durumunda koşullu salıverilme kararı geri alınacak. İhlalin infazın tamamlanmasından sonra gerçekleşmesi halinde ise hükümlü hakkında 15 günden 3 aya kadar disiplin hapsi uygulanabilecek.
