Günlük iyot miktarı nedir? Gidermek için ne yapılmalı?

İyotun besinsel önemi tiroid bezinin metabolizmasında rol almasından kaynaklanmaktadır. Günlük iyot miktarı nedir? Gidermek için ne yapılmalı?

iyot su ve tuz faydaları neler?

Günlük iyot miktarı nedir? Gidermek için ne yapılmalı?

Günümüzde iyotlu su, tuz ve ekmek kullanımı sayesinde iyot yetersizliği nadiren görülür. Bununla birlikte, iyot eksikliği ülkemizin belirli bölgelerinde halen önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir. İyot eksikliği, tüm dünyada en yaygın mikro besin yetersizliği nedenleri arasındadır.


“İyotun vücudumuzdakitek fizyolojik rolü tiroid hormonlarının bir parçasını oluşturmaktır. Dolayısıyla yetersiz iyot alımı tiroid bezinde fonksiyon bozukluğuna (hipotiroidizm) yol açmaktadır.

İyot eksikliği bunun dışında guatr, zeka geriliği ve yenidoğan bebeklerde artmış ölüm riski ile ilişkilidir” diyen İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Irmak Sayın Alan, açıkladı!

İyot kaynakları; Toprak ve suda değişen oranlarda iyot bulunmaktadır. İyot doğal olarak balık ve deniz ürünlerinin yanı sıra içme suyu ve sebzelerde bulunur.

Süt ürünleri, iyot içeren dezenfektanlardan gelen iyot emilimi nedeniyle iyot içerir. Ekmek imalatında kullanılan bazı hamur oksitleyiciler de iyot içerebilir. Birçok ülkede sofra tuzuna iyot eklenmektedir.

İyot ihtiyacı; Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından önerilen günlük iyot alımı miktarları aşağıdaki gibidir;

● 5 yaşına kadar olan bebekler ve çocuklar için günde 90 mcg iyot

● 6 ila 12 yaş arası çocuklar için 120 mcg

● 12 yaş ve üstü çocuklar için günlük 150 mcg


● Hamilelik ve emzirme döneminde günde 250 mcg: Hamilelerde iyot ihtiyacı yüksektir. Gebelik sırasında şiddetli iyot yetersizliği, fetusta nörolojik gelişimin bozulmasına neden olmaktadır.

Peki Neler Yapılmalı?

Toplum bazında:

En sık kullanılan yöntem sofra tuzlarına iyot eklenmesidir. Diğer alternatifler; iyodize yağ (Lipiodol), iyotlu su ve iyot tabletleri veya damlalardır. Ek olarak, gıdaların iyot açısından zenginleştirme çalışmaları halen devam etmektedir.

Birey bazında: 

Birey için iyot uygulamaları içerisinde, her 2-4 hafta arasında bir potasyum iyodür çözeltisinin ağızdan uygulanması ve 100-300 mcg potasyum iyodür ihtiva eden tabletlerin günlük verilmesi bulunmaktadır.

İkincisi, gebelik ve emzirme döneminde artan iyot ihtiyaçlarını karşılamak için önerilen iyot preperatlarının rutin olarak kullanılması olabilir. Ancak iyot açısından yeterli ülkelerdeki genel nüfus için, iyot takviyeli gıdalardan (örneğin, iyotlu tuz) elde edilene ek olarak iyot takviyesi gerekli değildir.

Gebelik ve emzirme dönemi:

Dünya Sağlık Örgütü, hamilelik ve emzirme döneminde günlük 250 mcg iyot alımını önermektedir. Ancak hipotiroidizm tedavisi için levotiroksin kullanan kadınlarda iyot takviyesi gerekli değildir.

Sigara dumanında bulunan tiyosiyanat anne sütü ile iyotun taşınmasını engellediği için anne sütünün iyotunu azaltır. Bu nedenle gebelik ve emzirme döneminde sigaranın bırakılması önemlidir.

Yetersiz iyot alımının yanında, aşırı iyot alımının da tiroid hastalığına yol açabileceği bilinmektedir. Bu durum özellikle tiroid bezi fonksiyon bozukluğu olan hastalarda daha belirgindir.

Örneğin, endemik guatr ve iyot eksikliği olan hastalarda, iyot uygulaması tiroid hormonu üretimini aniden yükseltebilir ve hipertiroidi oluşturabilir. Tersine, Hashimoto tiroiditli hastalarda iyot uygulaması hipotiroidiye yol açabilir veya hipotiroidiyi kötüleştirebilir.


İyot eksikliği ciddi bir halk sağlığı problemidir. Ancak son dönemde ülkemizde de yürütülen çalışmalar ile iyot eksikliği ve ilişkili komplikasyonlar önlenmeye çalışılmaktadır.

İyot yetersizliği sonucu ortaya çıkan sağlık sorunları neler?


Editor
İndigo Dergisi Haber Merkezi | İndigo Dergisi, 18 yıldır yayın hayatında olan bağımsız bir medya kuruluşudur. İlkelerinden ödün vermeden tarafsız yayıncılık anlayışı ile çalışmaktadır. 2005 yılında kurulan İndigo Dergisi, indigodergisi.com web sitesi üzerinden tamamen dijital ortamda günlük yayın yapmaktadır. Aynı zamanda Türkiye’nin ilk internet haber dergisi olmakla birlikte, tüm yayın kadrosu ve okurlarıyla birlikte sürekli gelişmektedir. İndigo Dergisi’nin amacı; gidişatı ve tabuları sorgulayarak, kamuoyu oluşturarak farkındalık yaratmaktır. Vizyonu; okuyucularında sosyal sorumluluk bilinci geliştirerek toplumun olumlu yönde değişimine katkıda bulunmaktır. Temel değerleri; dürüst, sağduyulu, barışçıl ve sosyal sorumluluklarının bilincinde olmaktır. İndigo Dergisi, Türkiye’nin saygın İnternet yayınlarından biri olarak; iletişim özgürlüğünü halkın gerçekleri öğrenme hakkı olarak kabul etmekte; Basın Meslek İlkeleri ve Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ne uymayı taahhüt eder. İlaveten İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni benimsemekte ve yayın içeriğinde de bu bildiriyi göz önünde bulundurmaktadır. Buradan hareketle herkesin ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya diğer herhangi bir milli veya içtimai menşe, servet, doğuş veya herhangi diğer bir fark gözetilmeksizin eşitliğine ve özgürlüğüne inanmaktadır. İndigo Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti çıkarlarına ters düşen; milli haysiyetimizi ve değerlerimizi karalayan, küçümseyen ya da bunlara zarar verebilecek nitelikte hiçbir yazıya yer vermez. İlkelerinden ödün vermeyen şeffaf yayıncılık anlayışını desteklemektedir. Herhangi bir çıkar grubu, örgüt, ideoloji, politik veya dini; hiçbir oluşumun parçası değildir. Köşe yazarlarımızın yazdıkları fikirler, kendi özgür düşünceleridir; İndigo Dergisi yayın politikası dahilinde değerlendirilir ve yayın ilkeleri ile çelişmediği müddetçe, düşünce ve ifade özgürlüğünü teşvik ederek yayına alınır. İndigo Dergisi, sunduğu tüm bilgilerin doğruluğunu teyit ve kontrol eder; bu bilgilerin geçerliliğine son derece önem verir.