Avustralya Melbourne’de bulunan Swinburne Teknoloji Üniversitesi araştırmacıları, kurum ve polimer liflerinden oluşan bir karışım ile bükülebilir beton geliştirdi. Malzeme hem ucuz, hem çok dayanıklı, hem de çevreci.
Çevreci, ucuz ve depremlere dayanıklı beton üretme fikri bilim insanlarının üzerinde mesai harcadığı konulardan biri. Bükülebilir beton ise söz konusu üç başlığın bir araya gelebileceği bir alan.
Bu konuda 1990’ların başında hayata geçirilmiş çalışmalar da var. Örneğin Michigan Üniversitesi’nde görev yapan çevre mühendisi Dr. Victor Li, bükülebilir betonu bulan ilk insan olarak biliniyor. Ancak Li’nin bulduğu beton oldukça dayanıklı olsa da üretim maliyeti klasik betondan dört kat fazla olduğu için ne yazık ki ticari anlamda hayat bulamamış.
Çalışmaların devam ettiği bu alanda önemli bir haber, Melbourne‘de bulunan Swinburne Teknoloji Üniversitesi’nden geldi. Burada görev yapan araştırmacıların bulduğu yöntemin bükülebilir betonu bir gün yaygın hale getirebileceği ifade ediliyor.
Gri çimento (Portland çimento) olarak bildiğimiz geleneksel çimentonun aksine, üniversite ekibinin bulduğu beton kurum (uçucu kül) olarak bilinen ve kömürün enerji üretmek için yakılmasından sonra oluşan malzemeyi temel alıyor.
Aslında yeni olmayan bu yöntemi, çok daha eskilere gidersek Antik Roma döneminde görebiliyoruz. Zira dönemin mühendislerinin volkanik kül ile kireci harmanlamasıyla ortaya çıkarttıkları malzeme, bugün bile ayakta kalmayı başaran binaların yapı taşı olarak biliniyor.
Geleneksel betonun aksine oldukça çevreci
Swinburne ekibi ise kurumdan oluşan beton harcının içine polimer lifler katmış. Ekibin bulduğu bir teknik ise karışımın ısıtılmadan sertleşmesini sağlamış. Bu sayede %36’lık bir enerji tasarrufunun sağlandığını belirten ekip, söz konusu işlemin ise %76 oranında daha az karbon salınımına neden olduğunu ifade etmiş. Kullanılan malzemeler ile ilgili bir başka önemli husus ise bunların dünyanın her yerinde kolaylıkla bulunabilen ürünler olması.
Normal betona göre 400 kat daha fazla bükülebilme özelliğine sahip olan malzemenin ayrıca içinde bulunan polimer lifler sayesinde parçalarına ayrılmadığı fakat insan saçı kalınlığında çatlaklar meydana geldiği ifade ediliyor. Yani mukavemetini koruyan bir malzemeden bahsediyoruz.
Bükülebilir betonu geliştiren ekipte yer alan Dr. Behzad Nematollahi’ye göre söz konusu malzeme özellikle depremlerin yoğun olarak yaşandığı bölgelerde kullanılmak için oldukça uygun. Umarız bükülebilir betondan yapılma evler, yakın bir zamanda hayatımıza girmiş olur. Aşağıdaki videoda bükülebilir betonu basınç testinde görebilirsiniz.
Video – Çimento içermeyen bükülebilir beton dayanıklılık testi
Kaynak: Nematollahi, Behzad & Sanjayan, Jay. Bendable, safe, long-lasting and green cement-free concrete developed at Swinburne. (3 March 2020)